Gouritsrivier: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 13:
}}
 
Die '''Gouritsrivier''' is 'n rivier wat in die [[Wes-Kaap]] vloei. Dit komontspring vanuitin die [[Karoo]] tussen die [[Langeberg|Lange-]] en [[Outeniquaberge]] deur en mond wes van [[Mosselbaai]] in die [[Indiese Oseaan]] uit.
 
== Die naam Gourits ==
Die presiese oorsprong van die naam Gourits kan nie met sekerheid agterhaalaangehaal word nie. Korporaal [[Hieronymus Cruse]] het in 1667 'n Khoistam, die Gouriquas, aan die oewersoewer van 'n rivier teengekom wat later na hulle genoem is. Volgens die bronne 'nbeteken die woord wat "vuil" beteken. Op 'n Portugese kaart uitvan 1489 staanverwys opna 'ndie pleknaam Rio della Vache waar die Gourits moet wees die naam Rio della Vache. In Portugees is dit Rio das Vaccas (rivier van die koeie). Na Dias se reis is die naam Rio dos Vaqueiros (rivier van die beeswagters) gebruik.
 
== Opvanggebied ==
Neem 'n mens dieDie grootte van Suid-Afrika se riviere in ag genome, is die Gourits 'n groot rivier. SyDie opvanggebied is soos 'n groot blaar met die afmetings van noord na suid van 250 km en 350 km van wes na oos. Die gebied wat die water versamel waten deur die Gourits die see kan bereik, is 45 702 vierkante kilometer groot. Afgesien van 'n klein gebied oos van die Outeniquaberge is die hele gebied Karoo. Die reënval wissel van 102 tot 305 mm per jaar, behalwe hoog in die Swart- en Outeniquaberge. Daar kan dit oor die 1 000 mm reën. Die gemiddelde jaarlikse afloop is 695 miljoene kubieke meter. Gewoonlik is die afloop laag en verdeel tussen baie nie-standhoudende bergstrome.

Die groter riviere in die opvanggebied is die (a):
* [[Grootrivier]], Touwsrivier en die Buffelsrivier (aan die westekant van die "blaar"), (b)

* [[Gamkarivier]], Koekemoersriver, Leeuwrivier en die Dwykarivier (in die middel van die "blaar") en (c)
* [[Olifantsrivier, Wes-Kaap - Klein Karoo|Olifantsrivier]] en die Kammanassierivier (aan die suidoostelike kant van die "blaar").
 
== Stroomgebied van die Gourits ==
Line 25 ⟶ 31:
 
== Vloede ==
Vir die boerboere op die vloedvlakte van die rivier is die rivier die lewensaar van syhul bestaan. Groot damme in die Groot-, Gamka-, Olifants- en hul sytakke het die water in die Gourits baie verminder. Dus kom die geweldige oorstromings en vernielings wat die rivier veroorsaak het nie meer voor nie. Nogtans kom die rivier periodiek af en word die oewers oorstroom. Vloede het egter groter gevolge en daarom staan die jare 1901-02, 1928, 1954, 1964, 1969, 1981, 1996 en 2000 uit. In sulke gevalle stroom die water die lande binne en doen skade aan heinings, kragpale, telefoondrade, paaie, pompe en veevoer. Allerhande van hierdie materiaal en dooie diere word deur die rivier uit die Karoo see toe saamgesleep. 'n Voordeel van die oorstromings is dat dit 'n vrugbare rooierige slik op die lande agterlaat. In 1981 na die [[Laingsburgvloed]] het daar egter 'n laag dooie grond agter gebly. Maart 1981 reën dit besonder baie by [[Oudtshoorn]] en Calitzdorp. Met die Olifantsriver in vloed gebeur by die Gourits dieselfde as 'n paar maande tevore.
 
== Boerdery ==
Aanvanklik was die lande langs die rivier met [[doringboom|doringbome]] begroei. Daarna is die grond gelyk gemaak sodat water gelei kon word. Geen [[dam]]me van besondere formaat kom in die Gourits voor nie. Daar is weining [[besproeiing]] uit die rivier omdat die kloof meestal te diep is en dit dus duur is om daaruit te pomp. [[Lusern]], [[koring]], [[aartappel]]s en weiding word aangeplant. Die kernbedryf bly egter gemengde boerdery met [[bees]]te, [[skaap|skape]], [[bok]]ke en [[volstruis]]e. Dus [[melk]]produksie en slaghuisslag[[vee]]. Op beperkte skaal word [[lemoen]]e verbou en aalwynsap getap. Waar die rivier deur die berge breek, word [[wyn]] geproduseer.
 
== Bevolking ==
In hierdie streek woon daar slegs 7 500 mense waarvan die helfte op plase is. Die ander woon in [[Albertinia]] (op die [[N2]] nasionale pad), [[Herbertsdale]] (op die R329) en [[Gouritsmond]].
 
== Riviermonding ==