Mogolryk: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
k skakels |
||
Lyn 132:
Die heerser is Mogol, Groot-Mogol of Mogolkeiser genoem. In die staats- en hoftaal Persies, wat die oorspronklike [[moedertaal]] van die Mogole – die Tsjagatais, 'n [[Turkse tale|Oos-Turkse taal]] – verplaas het, lui die heersertitel پادشاه ''pādšāh''. Dit is hoër as die koninklike titel [[sjah]] en met 'n [[keiser]] vergelykbaar.
Die eerste Groot-Mogol Babur (1526–1530), 'n vors van [[Sentraal-Asië|Sentraal-Asiatiese]] oorsprong van die [[Timoeriede]]-dinastie,<ref>{{de}} Annemarie Schimmel: ''Im Reich der Großmuguln. Geschichte, Kunst, Kultur.'' Verlag C. H. Beck, München 2000, ISBN 3-406-46486-6, bl. 7</ref> het vanuit die gebied van die huidige lande Afghanistan en [[Oesbekistan]] die Sultanaat van Delhi verower. As mees belangrike Mogol-heerser word [[Akbar die Grote]] (1556–1605) beskou, wie die ryk militaristies, polities en ekonomies gevestig het. Onder [[Aurangzeb]] (1658–1707) het die Mogolryk sy grootste uitbreiding bereik. Dit het egter deur sy territoriale uitbreiding finansieel en militêr oorspan, waardeur die ryk in die loop van die 18de eeu tot 'n plaaslike krag binne Indië se politiese struktuur gekrimp het. Verskeie swaar militêre nederlae teen die Marathi, Persiese en Afghaanse, asook die intensivering van godsdienstige teenstellings in die binneland tussen die [[Moslem]]se "regerende kaste" en die onderworpene meerderheid van die bevolking van landelike [[Hindoeïsme|Hindoes]], bevoordeel sy afkoms bykomend. Na die Indiese opstand van 1857 is Bahadur Shah II, die laaste Groot-Mogol van Delhi, in 1858 deur die Britte veroordeel, afgesit en na [[Mianmar|Birma]] verban. Die gebied het deel geword van [[Brits-Indië]].
Vir die nageslag het ryke bewyse van 'n deur Persiese en Indiese kunstenaars geïnspireerde [[argitektuur]], [[skilderkuns]] en [[poësie]] bewaar gebly.
| |||