Lady Grey: Verskil tussen weergawes

| nedersetting_tipe = [[Dorp]]

| oppervlakvoetnotas = <ref name=census2011>Som van die hoofplekke [http://census2011.adrianfrith.com/place/287132 Lady Grey], [http://census2011.adrianfrith.com/place/287133 KwezinalediKwezi Naledi] en [http://census2011.adrianfrith.com/place/287134 Steve Tshwete] ''Sensus 2011''</ref>

Lady Grey het as 'n kerkdorp ontstaan, want in 1858 koop 'n kommissie wat benoem is deur die [[NG gemeente Aliwal-Noord]] se kerkraad die plaas Waaihoek, waarop die dorp nou geleë is. Die eerste erwe op die dorp is op 3 Maart [[1858]] verkoop en die dorp is genoem ter ere van die vrou van goewerneur sir [[George Grey]] ([[1812]] tot [[1898]]). Van toe af tot 1893 was die dorp onder bestuur van 'n dorpsbestuur. Ingevolge Proklamasie Nr. 408 van 1893, gedateer [[14 Oktober]] [[1893]], is die dorp tot 'n munisipaliteit verklaar, is die grenslyne vasgetel en die getal lede van die raad op ses vasgestel. So sou dit ook bly vir die hele 107 jaar lange bestaan van die dorpsraad. Die dorpsgrond is in 1901 op die naam van die [[NG gemeente Lady Grey]] getransporteer, maar in 1923 deur die kerkraad aan die munisipaleit verkoop teen £5&nbsp;000.

Gedurende die [[Anglo-Boereoorlog]] van 1899 tot 1902 het die Republikeinse magte Lady Grey op [[21 November]] [[1899]] beset onder hoofkommandant Olivier van die [[Oranje-Vrystaat]], onder wie se bevel ook 'n paar Koloniste getel het, maar op [[9 Maart]] [[1900]] het die Britse mag onder maj. Hook van Herschel die dorp weer in besit geneem. Ou bouvalle van die forte waar die dorpswagte in gehuisves is, is nog te sien in die rante bokant die dorp en op die rant naby die ingang na die dorp. Ses van die burgers wat in die distrik gesneuwel het, is op [[22 Augustus]] [[1906]] op Lady Grey herbegrawe. Onder hulle was J. Bodenstein, C.J. van Rensburg, N. Myburgh en W. Kruger. Sowel genl. [[J.B.M. Hertzog]] as genl. [[Jan Smuts]] het dié geleentheid meegemaak.

Die eerste poskantoor is geopen op 1 Julie [[1864]] en wel op erf nr. 102. Die eerste posmeester was J.H. Harris. In 1878 is dit verplaas na erf. nr. 73 en later na erf nr. 123. In 1923 skuif die poskantoor weereens en wel na die nuwe gebou op die markplein. Die landdroskantoor, wat ook op erf nr. 123 was, is tegelykertyd in 1923 na die nuwe gebou op die markplein verplaas. Sen. [[F.S. Malan]] was teenwoordig by die opening van dié openbare gebou op 2 Julie [[1923]]. Dit is opgerig deur Gebroeders Du Plessis van [[Bloemfontein]] teen 'n koste van sowat £4&nbsp;000.

Die eerste lokomotief wat op die spoor diens gedoen het, was 'n [[Klas GB Garratt-stoomlokomotief| Klas GB Garratt]]. Dit was heel geskik vir die steiltes en teen 1964 was sewe Garratts op die spoor in bedryf. Op [[26 Mei]] [[2001]] het belangstellendes 'n laaste treinrit op dié spoorlyn deur die prentjiemooi omgewing meegemaak. Dit was die laaste stoomtrein wat op die lyn sou loop, want die volgende dag het 'n [[diesellokomotief]] met die spoor langs gery om watertenktrokke op te tel en so is dié hoofstuk in Suid-Afrika se treingeskiedenis stil-stil afgesluit. Die spoorlyn is nog daar, hoewel onkruid nou daaroor groei, en die ingang na die tonnel wat in 1911 voltooi maar nooit gebruik is nie, is steeds hoog bokant 'n kloof in die bergwand te sien.

[[Lêer:Lady Grey township.jpg|duimnael|links|260px|Lady Grey se townships ''KhwezinalediKhwezi Naledi'' en ''Steve Tshwete'' met laekostebehuising en die verlate stasie heel regs.]]

Dié skool vir kuns, musiek, drama en dans is 'n uitvloeisel van die ekonomiese agteruitgang van Lady Grey wat in die jare 60 begin en in die middel van die jare 90 'n laagtepunt bereik het weens 'n kwaai droogte. Maar namate die skool sedert sy stigting in 1996 gegroei het, het mense die potensiaal van die dorp begin raaksien en in eiendom en ondernemings begin belê. Daarom was die afgradering na die status van 'n laerskool van die Hoërskool John Ross, wat in 1926 die gebou betrek het wat vandag die Kunste-Akademie huisves en genoem is na ds. [[David Ross]], 'n keerpunt in die bestaan van Lady Grey wat tot 'n herlewing aanleiding gegeegelei het.<ref>[http://www.ladygrey.co.za/index_files/Page425.htm Die geskiedenis van Lady Grey op ladygrey.co.za]</ref>

Die beheerliggaam van die John Ross-skool moes in 1994 drastiese stappe doen om die skool vir die dorp te red. Ná die jare lange ontvolking van die dorp, wat byvoorbeeld die [[NG gemeente Lady Grey]] se belydende lidmate binne minder as drie dekades met meer as 60% laat afneem het, en midde-in 'n droogte was die genadetyd vir die skool verby. Die politieke omwenteling van 1994 het beteken klein, meerendeels wit skole kon nie meer kunsmatig aan die lewe gehou word soos onder die ou bedeling nie. Die beheerliggaam se optrede sou nie net ingrypend inwerk op die skool se toekoms nie, maar ook dié van die dorp omdat die twee se lot nou verweef is. Teen daardie tyd was die skool reeds sy hoërskoolstatus kwyt. Die beheerliggaam het besluit om 'n geheel nuwe onderneming aan te durf met die omskepping van die skool in 'n musiek-en-kuns-skoolkunsskool.<ref>[http://www.artsacademy.co.za/background Agtergrond van die Kunste-Akademie op sy eie webtuiste]</ref>

'n Openbare byeenkoms het op [[2 Februarie]] [[1857]] plaasgevind op die plaas Vaalbank in die wyk [[Kraairivier]] van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] se [[NG gemeente Aliwal-Noord|gemeente Aliwal-Noord]]. Die doel was om die afstigting van 'n afsonderlike gemeente te bespreek.

Die plaas Waaihoek is toe op [[30 April]] [[1857]] vir 12&nbsp;000 [[ryksdaalder]]s van vier Botha-broers gekoop om as kerkplaas te dien. Daar is besluit om die goewerneur toestemming te vra om die plek na sy vrou, lady Grey, te noem. Op [[13 Maart]] [[1858]] is daar vergader op die plaas Paardenvlies waar besluit is om 'n kerk van 60 by 34 by 18 voet met 'n konsistorie te bou. Die gebou is op [[25 Februarie]] [[1860]] ingewy. Onder die sing van Psalm 100 vers 3 ("Gaan deur sy poorte in met lof...") het die gemeente die kerk binnegegaan.

Omdat die eerste notuleboek van die gemeente verlore geraak het, kan die presiese stigtingsdatum net by benadering bepaal word, maar daar word vermoed dit was teen die einde van [[1861]]. Die getal lidmate was slegs 300, hoewel dit in [[1972]] sowat 500 was, net om weer te daal tot 295 in [[1995]] en 235 in [[2006]].

<gallery mode="packed">

|Noord = [[Vrystaat]]: [[Zastron]] 100&nbsp;km<br /> [[Herschel]]

|Wes = [[Aliwal-Noord]] 54&nbsp;km<br />[[Burgersdorp]] 109 km

|Noordwes = [[Rouxville]]