Johann Schmelen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Morne (besprekings | bydraes)
Lyn 15:
Intussen vertrek hy in 1818 op reis na Kaapstad, en by sy terugkeer stig hy ten suide van die Oranjerivier by Besondermeid, 'n stasie wat hy [[Steinkopf]] noem na sy Londense geestelike vader. Drie pogings, in 1823, 1827 en 1828, om Bethanien opnuut in die lewe te roep, misluk weens onluste, droogtes en sprinkaanplae. Hy onderneem egter verdere verkenningsreise noordwaarts; in 1820 vergesel hy [[James Kitchingman]] en [[Barnabas Shaw]] na die [[Visrivier]] en verder na die [[Brukkaros]]berg, en in 1824–'25 gaan hy alleen op reis. Hy bereik Walvisbaai in sy soektog na 'n geskikte toevoerhawe vir moontlike toekomstige sendingstasies in die binneland. In hierdie streke bly hy 'n ruk lank en ontmoet die gedugte Oorlamse kaptein, [[Jonker Afrikaner]], in die Auasberge ten weste van die huidige [[Rehoboth]].
 
== Vertaling van Bybel in Nama == ==
Aangesien Bethanien in puin gelê is, stig Schmelen in 1829 suid van die Oranje 'n stasie op [[Komaggas]] waar hy tot aan sy dood sou bly. Ná ongeveer sewe jaar, waartydens hy van vleis en melk lewe, nooit brood sien nie en velklere dra, besluit hy om in 1830 weer na Kaapstad te gaan. Hy erken dat hy in daardie lang tyd onder die Nama selfs sy moedertaal, [[Duits]], vergeet het. Schmelen se genootskap moedig hom aan om sy kennis van die Namataal met die oog op die vertaling van die Bybel aan te wend. Hy doen 'n grondige kennis van die taal op omdat hy voor 1815 met 'n vrome Namavrou in die huwelik tree wat hom met sy vertaling van die vier Evangelies help. Hy hersien sy manuskrip weer eens en is toe op weg na Kaapstad om oor die druk daarvan toesig te hou.
 
Schmelen se vroegste vertalings in die Namataal (bewaar in die Grey-versameling van die SAOB, Kaapstad, as ongedateerde, eiehandig geskrewe manuskrip) is 'n vertaling van H. Wester se Nederlandse kategismus van die geskiedenis van die [[Ou Testament|Ou]] en [[Nuwe Testament]], waaraan hy 'n gesang toevoeg. Hierdie teks en die boek deur Schmelen met 'n byna soortgelyke inhoud wat in 1830 in Kaapstad deur William S. Bridekirk gedruk is (''Kwii Namatiigna kannis.- Namakoaandiis ['' 'n Namavraeboek vir Namakinders''], Kaapstad, 1830), is blykbaar die eerste waarin 'n praktiese poging aangewend is om die vier soorte suigklanke in die Namataal te onderskei.
 
Schmelen se leesboek in Nama vir kinders en volwassenes wat uittreksels uit die Skrif bevat, is in 1830 ook deur Bridekirk gepubliseer, en in 1831 verskyn Schmelen se boekie met 13 gesange in Nama. In dieselfde jaar publiseer Bridekirk ook Schmelen se vernaamste werk, die Evangelies, waarvoor hy die lang reis aangepak het met sy vrou wat hom met die proeflesing help: ''Annoe kayn hoeaati haka kanniti'' (''Die vier boeke van die heilige blye boodskap'', Kaapstad, 1831). Om die een of ander rede, miskien weens 'n gebrek aan geskikte setsel, word slegs een van die suigklanke in hierdie Nama-uitgawe van die Evangelies aangegee (slegs die eiehandige eksemplaar in die Grey-versameling bevat al die suigklanke, soos op 2 Oktober 1840 deur Schmelen ingeskryf), en die teks kon dus nie maklik gelees word nie, nóg deur die Nama nóg deur ander sendelinge, wat later verkies om die vertaling van die Noorweër H.C. Knudsen te gebruik. Nietemin is Schmelen se vertaling die aanvoorwerk vir die Nama-Bybel wat ná 1938 deur Friedrich Pönnighaus voltooi en in 1967 in Kaapstad uitgegee is.
 
== Laaste jare ==