Edmund Burke: Verskil tussen weergawes

'''Edmund Burke''' ([[Dublin]], [[12 Januarie]] [[1729]] – [[Beaconsfield]], [[9 Julie]] [[1797]]) was 'n [[Ierse]] [[filosoof]] en [[politikus]]. Hy word as die grondlegger van die moderne [[konserwatisme]] beskou.

 

Die Ierse Burke gaan in [[1750]] na [[Londen]] om 'n juris te word. Maar die regswetenskap bevredig hom nie. Edmund Burke skryf in [[1757]] 'n Filosofiese ondersoek na die oorsprong van ons denkbeelde oor die sublieme en die skone. In die ondersoek stel hy dat skoonheid en oorweldiging skaars teenpole is. Hy voorsien formele kenmerke van wat mense as mooi ervaar (bv. relatief klein, geleidelyke en harmonieuse, nie onmiddelike oorgang, gladde oppervlakte). Die sublieme word gekenmerk deur die vermoeë om sterk [[emosie]]s op te wek as gevolg van blootstelling aan beelde of ideës van pyn, [[dood]], gevaar en verskrikking (byvoorbeeld [[natuurramp]]e) wat op 'n vreemde manier ook aangenaam en selfs genotvol kan wees. In sy studie ondersoek Burke, onder andere, hoe so iets moontlik is.

 

Burke sien die rol van die [[staat]] ten opsigte van die samenlewing veral as die van 'n tuinman tot sy tuin. Die tuinman se taak is om die tuin te onderhou. Vanuit sy nadruk op die belang van [[geskiedenis]] en tradisie, pleit hy vir gematigde en behoedsame hervormings. Progressiewe en rewolusionêre sien Burke as boukundiges wie se doel voortdurend aan die hand van bloudrukke en utopieë verander word. Burke wys die utopiese radikalisme absoluut van die hand. Hy voorspel in sy ''Reflections on the Revolution in France'' ([[1790]]) dat die Franse Rewolusie op 'n diktatoriale skrikbewind sou uitloop. Onder leiding van Maximilien Robespierre ontwikkel die Franse Rewolusie inderdaad in so 'n rigting. Burke noem dit as voorbeeld van hoe verligtingsdenke kan aanleiding gee tot totalitêre politiek.

 

 

[[Kategorie:Ierse filosowe]]

[[Kategorie:Filosowe]]