Florence Phillips: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes) |
Morne (besprekings | bydraes) |
||
Lyn 141:
=== Vergelegen ===
[[Lêer:Vergelegen (rear).JPG|duimnael|regs|270px|Sir Lionel en lady Florence Phillips het ''[[Vergelegen]]'' van verval gered en dit daarna jare lank bewoon.]]
[[Beeld:Lady Florence Phillips stel Issie Smuts voor tydens 'n onthaal op Vergelegen.jpg|duimnael|links|220px|Lady Florence Phillips stel [[Issie Smuts]] voor tydens ’n onthaal wat die mynmagnaat sir [[Lionel Phillips]] en sy eggenote vir mev. Smuts op die Phillips-egpaar se plaas ''[[Vergelegen]]'', [[Somerset-Wes]], gereël het.]]
[[Beeld:Vergelegen Library, Somerset West.jpg|duimnael|regs|270px|Die ou wynkelder op ''Vergelegen'' is as sir Lionel se biblioteek ingerig.]]
Die geskiedkundige plaas ''[[Vergelegen]]'' aan die noordoostelike kant van [[Somerset-Wes]] was oorspronklik die landgoed van goewerneur [[Willem Adriaan van der Stel]]. In 1700 het die [[VOC]] se kommissaris Wouter Valckenier die Kaap besoek en aan die goewerneur die plaas Vergelegen van 344 ha geskenk. Van der Stel het die plaas kort daarna deur die aankoop van aangrensende grond aansienlik vergroot en 400 000 wingerdstokkies aangeplant en met beeste, skape, varke en perde geboer. Verder het hy 'n groot vrugteboord aangelê en [[kanferboom|kanferbome]] en 30 000 akkerbome aangeplant. 'n Weelderige plaaswoning is in 1701 gebou, omring deur 'n dik agthoekige muur om die opstal en vee teen wilde diere te beskerm. Uit die huis was daar 'n mooi uitsig oor die tuine, landerye en [[Valsbaai]]. Verder bou hy 'n [[Slawerny|slawelosie]], 'n [[perd]]estal, 'n koringmeul, 'n smidswinkel, 'n koeistal, skaapkrale en twee dorsvloere.
Nadat Van der Stel na Nederland teruggeroep is, is die plaas deur die VOC in vier dele verdeel en verkoop. Barend Gildenhuys het die deel met die huis aan die suidoostelike kant van die rivier in 1709 op die veiling vir 9 500 gulden gekoop. Sy deel was 145 ha groot en is vandag bekend as die plaas Vergelegen. In 1751 is Jurgen Radyn, in 1757 Arnoldus Maasdorp, in die 1770's Jacob Malan en in die 1780's Rudolph Loubser die boere op Vergelegen. In 1798 kom M.W. Theunissen daar woon en hy gee baie aandag aan die wingerde en brei dit selfs uit. Laat in die 19de eeu is die meeste van die wingerde hier soos elders in die wêreld uitgewis deur filloksera, 'n plantluis wat die wingerdwortels aantas.
Vroeg in die 20ste eeu was die geboue in ’n halfvervalle toestand nadat die eienaars agtereenvolgens met die jare tallose veranderings aangebring het. Die oorspronklike tekeninge uit die Van der Stel-tydperk het egter behoue gebly en so kon Florence toesien dat die huis en tuin tot hul eertydse glorie herstel word. Toe Lionel die
Ná lady Florence se dood in Augustus 1940 is Vergelegen en die inhoud van die huis in Junie 1941 op ’n veiling verkoop. Charles (Punch) Barlow en sy vrou, Cynthia, het die plaas gekoop. Sy was net so toegewyd aan Vergelegen soos lady Florence en kon talle van die pragtige meubelstukke, kunsvoorwerpe en skilderye op die veiling aanskaf wat lady Florence met die jare bymekaargemaak het. By di versameling het Cynthia haar eie aansienlike versameling skatte gevoeg en so die tradisie van Vergelegen gehandhaaf. Die Barlows het die boerdery op die plaas laat herlewe en ’n Jersey-stoet begin wat een van die grootste en beste in die land sou word. Hulle het groot perskeboorde aangeplant en die wingerde herplant, hoewel op ’n beperkte skaal.<ref> {{en}} [http://www.vergelegen.co.za/barlow_era.html Vergelegen se geskiedenis: die Barlow-era]. URL besoek op 2 Mei 2016.</ref>
| |||