Francis Bacon (wetenskaplike, 1561): Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
+ Inligtingskasse & Kategorie
Lyn 1:
{{Inligtingskas Wetenskaplike
[[Lêer:Pourbus Francis Bacon.jpg|duimnael|Francis Bacon]]
| naam = Francis Bacon
| beeld = Pourbus Francis Bacon.jpg
| breedte = 220
| beeldbeskrywing = <!-- Vir oormuis-info/ vir siggestremdes; sonder wiki-sintaks -->
| beeldonderskrif = Portret van Francis Bacon deur Frans Pourbus, in 1617
| geboortenaam =
| geboortedatum = {{Geboortedatum|1561|1|22}}
| geboorteplek = [[Strand, Londen|Strand]], [[Londen]], [[Engeland]]
| sterftedatum = {{Sterfdatum en ouderdom|1561|1|22|1626|4|9}}
| sterfteplek = [[Highgate]], [[Middlesex]], [[Engeland]]
| plek van graf =
| blyplek =
| burgerskap =
| nasionaliteit = {{vlagland|Engeland}}
| vakgebied = Natuurlike filosofie<br />Filosofiese logika
| werkplek =
| alma mater = Trinity College, Cambridge<br />Universiteit van Poitiers
| doktorale promotor =
| akademiese adviseurs =
| doktorale studente =
| ander studente =
| bekend vir =
| beïnvloed deur = [[Plato]], [[Aristoteles]], [[Cicero]], [[Niccolò Machiavelli]], [[Michel de Montaigne]], [[Vanoccio Biringuccio]], [[Bernard Palissy]], [[Bernardino Telesio]], [[William Gilbert]], [[Roger Bacon]]
| invloed op = [[Thomas Hobbes]], [[Isaac Newton]], [[John Locke]], [[William Petty]], [[Encyclopédistes]], [[Basil Montagu]], [[Thomas Jefferson]]
| toekennings =
| handtekening = Francis Bacon Signature.svg
| webblad =
| voetnotas =
}}
{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam = Francis Bacon
| beeld =
| beeldonderskrif =
| orde = Lord Hoë-kanselier van Engeland
| termynaanvang = [[1617]]
| termyneinde = [[1621]]
| monarg = [[Jakobus I van Engeland|Jakobus I]]
| voorganger = Thomas Egerton
| opvolger = ''in kommissie''
| geboortedatum = {{Geboortedatum|1561|1|22}}
| geboortejaar =
| geboortemaand =
| geboortedag =
| geboorteplek = [[Strand, Londen|Strand]], [[Londen]], [[Engeland]]
| sterftedatum = {{Sterfdatum en ouderdom|1561|1|22|1626|4|9}}
| sterfteplek = [[Highgate]], [[Middlesex]], [[Engeland]]
| party =
| orde2 = Prokureur-generaal van Engeland en Wallis
| termynaanvang2 = [[1613]]
| termyneinde2 = [[1617]]
| monarg2 = [[Jakobus I van Engeland|Jakobus I]]
| voorganger2 = Sir Henry Hobart
| opvolger2 = Henry Yelverton
| eggenoot =
| kinders =
| alma_mater = [[Universiteit van Cambridge]]
| religie =
| handtekening =
| militer =
| lojaliteit =
| tak =
| diensjare =
| rang =
| eenheid =
| oorloe =
| toekennings =
}}
 
'''Francis Bacon''', 1ste Burggraaf van St Albans ([[Londen]], [[22 Januarie]] [[1561]] – [[Highgate]], [[9 April]] [[1626]]) was 'n [[Engelse]] [[filosoof]], [[staatsman]], [[advokaat]], juris, [[outeur]] en pionier van die [[wetenskaplike metode]]. Hy dien sowel as prokureur-generaal en ''Lord Chancellor'' van Engeland. Hoewel hy politiek in [[1621]] verlaat, bly hy tog besonders invloedryk deur sy werke, veral as filosofiese advokaat en beoefenaar van die wetenskaplike metode tydens die wetenskaprewolusie.
 
== Nalatenskap ==
Bacon word beskou as die vader van die empirisme. Sy werke vestig en populariseer die induktiewe metode vir wetenskaplike ondersoek, wat dikwels die Baconiaanse metode genoem word, of eenvoudig die [[wetenskaplike metode]]. Sy eis vir 'n beplande prosedure van die ondersoek van alle dinge, wys 'n nuwe rigting aan in die retoriese en teoretiese aard van die [[wetenskap]], waarvan 'n groot deel van sy opvattings oor die korrekte metodologie tot vandag relevant bly.
 
== Lewe ==
Francis Bacon was die seun van 'n gerespekteerde juris en ook sy moeder kom uit 'n intellektuele familie. Wat opleiding betref volg Bacon sy vader se voetstappe. Hy studeer regte aan die [[Universiteit van Cambridge]] en die Gray’s Inn, een van die vier Londense geregshowe, wat ook studiesentra was. In Cambridge bestudeer hy onder andere werke van [[Aristoteles]] en [[Plato]]. Dit is waarskynlik hier dat hy kennis maak met die gedagtegoed van pre-Sokrates denkers. Teen die tyd dat Bacon die universiteit verlaat, het hy die filosofie van Plato verwerp. Tog het hy baie van Plato geleer.
 
Vanuit Cambridge vertrek Bacon na die Gray’s Inn om sy studie regte te volg. Hierdie studie staak hy in [[1577]], omdat hy toe by die ambassadeur van [[Frankryk]] gaan werk. Hy toon besonderse nuuskierigheid vir allerlei aangeleenthede. In [[1579]] sterf Bacon se vader. Bacon erf slegs 'n klein deel van sy vader se kapitaal (1/50 deel) en sy finansiële situasie word hierdeur nie beter nie. Bacon word tot ridder verklaar in 1603, en verkry sowel die titel graaf van Verulam in [[1618]], as burggraaf van St Alban in [[1621]].
 
Sy lewe word gekenmerk deur twee ambisies: 'n politieke en 'n filosofiese ambiesie. In 1621 eindig sy politieke loopbaan omdat Bacon van korrupsie beskuldig word. Hy moes hieroor aftree. Hy sterf in 1626 aan [[longontsteking]] wat hy opgedoen het tydens een van sy eksperimente.
 
== Eksterne skakels ==
* {{CommonskatCommonsKategorie-inlyn|Francis Bacon}}
 
{{DEFAULTSORT:Bacon, Francis}}
[[Kategorie:Engelse filosowe]]
[[Kategorie:Engelse politici]]