Desiderius Erasmus: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Sobaka (besprekings | bydraes)
No edit summary
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 43:
Onder druk van sy voog lewer Erasmus in [[1487]] sy intrede in die Klooster te Stein by Gouda. Hier skryf hy sy ''declamatio'' (oefentoespraak) en ''De contemptu mundi'', 'n opregte pleidooi vir die [[klooster]]lewe. Erasmus het geen kritiek teen die ideaal nie, maar wel op die niksseggende streng reëls en die beperking van die menslike [[vryheid]]. Die priesterwording van Erasmus het op [[24 April]] [[1492]] (feesdag van die evangelis [[Markus]]) plaasgevind, gelei deur die toenmalige biskop Jan van Tiel in die Dom van [[Utrecht (provinsie)|Utrecht]]. Dit bind hom meer aan die geestelike lewe, maar bied hom ook meer moontlikhede vir studie. Hy kry die geleentheid om kanselier (sekretaris) van Henri van Bergen, die aartsbiskop van [[Kameryk]], te word.
 
Met toestemming en 'n stipendium van biskop Van Bergen begin Erasmus in [[1495]] met die studie van teologie in [[Parys]]. Hierdie opleiding word oorheers deur die Scotiste, skolastiese teoloeëteoloë wie volgens Erasmus hulself verloor in eindelose spitsvondighede wat weinig met die Christelike basisgeskrifte in gemeen het. Wel leer hy die Paryse humanis, Robert Gaguin, ken. Omdat hy ook lesings aanbied, leer hy baie ander mense ken.
 
So gaan hy na [[Engeland]], waar hy een en 'n half jaar bly, waar hy in aanraking kom met die seun van die Engelse koning, die latere [[Hendrik VIII van Engeland]] asook met prominente humaniste soos John Colet en [[Thomas More]], die outeur van ''Utopia''. Terug in Parys skryf hy in [[1500]] sy eerste boek, 'n versameling ''Adagia'', spreekwoorde. Die eerste blitsverkoper in die jong geskiedenis van die boekdrukkuns na 'n groot terugslag vir hom aangesien hy hom sonder geld bevind, nadat Engelse doeanebeambtes op al die Engelse [[geld]] in sy bagasie beslag gelê het.
Lyn 56:
Tydens hierdie Suid-Nederland se periode vervul Erasmus die plan van sy vriend Jeroen van Busleyden, naamlik die stigting van die Leuvense Collegium Trilingue. Dié kollege sou bydrae tot die verspreiding van Erasmus se opvattings oor die studie van die klassieke tale.
 
Erasmus onderhou 'n uitgebreide briefverwisselingbriefwisseling met verskillende vooraanstaande humaniste, waaronder Viglius van Aytta. Die laatste jare van sy lewe bring hy deur te [[Freiburg im Breisgau]] in [[Duitsland]].
 
In [[1535]] keer hy terug na Basel in [[Switserland]]. Daar sterf hy op 12 Julie 1536. Sy graf is te vinde in die plaaslike [[klooster]]. Sy laatste woorde was volgens die oorlewering: 'Liewe God'.
 
==Houding en gedagtegoed==
Twee motiewe bepaal die gedagtegoed van Erasmus naamlik; die [[vryheid]] van die mens en [[vrede]]. Oor die vryheid skryf hy onder meer in [[1516]] die ''Institutio Principis Christiani'', Opvoeding van 'n Christelike vors, vir die jong koning van Spanje, die latere keiser Karel V. Daarin stel hy dat die mens vry is en dat 'n Christen daarom nie tiraniestirannies mag heers oor Christene nie en hulle nie soos slawe mag behandel nie. In [[1517]] skryf hy ''Querela pacis'', Die klag van die vrede. Hy speek hom daarin onder meer uit teen nasionalisme, veral die misbruik daarvan vir die voer van [[oorlog]].
 
== Eksterne skakels ==