Ra: Verskil tussen weergawes

'''Ra''' (soms ook Rê of Atoem'''Re''') is die Oud-Egiptiese Songod. Hy word as die belangrikste godvan die nege gode in die Egiptiese mitologie met sy nege groot gode beskou. Ra is die God van die Oorsprong, wat uit die sogenaamde Oerheuwel verrys en die mensdom geskep het. RaHy is ook die heerser en bewaarder van die skepping. Vanaf die [[4de dinastie]] drais die Egiptiese farao's die bynaamnaam "Seun van Ra" aan die Egiptiese farao's toegeken.

Oud-Egiptiese afbeeldings vertoon Ra met 'n [[sonskyf]] op sy kop. Volgens die legende het die gode aan die begin van die skepping as konings op die Aarde geheers. Ra was die eerste van hierdie konings en het hom volgens oorlewering later na die [[Hemel]] teruggetrek. Daar is geglo dat hy oor al die gedeeltes van die geskape wêreld geheers het: die [[lug]], die [[aarde]] en die [[onderwêreld]].<ref>The Routledge Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses, George Hart <nowiki>ISBN 0-415-34495-6</nowiki></ref> Die mense self is uit Ra se trane en sweet geskep, vandaar dat die Egiptenaars hulleself die "Beeste van Ra" genoem het. Ra vaar bedags met die sonbarksonskip deur die hemel. Snags vaar hy met die nagbarknagskip deur die Doderyk.

Die son het vir die Egiptenaars lig, warmte en groei verteenwoordig. Die songod was dus baie belangrik, ook aangesien die son die heerser was van alles wat hy geskep het. Die gevleuelde sonskyf is as die liggaam of oog van Ra gesien. Ra was die pa van ShuSjoe en TefnutTefnoet. ShuSjoe was die god van die wind, en TefnutTefnoet die godin van die reën. Sekhmet was die Oog van Ra en is deur die vuur in Ra se oog geskep. Sy was 'n aggressiewe leeuwyfie.

Daar is geglo dat Ra op twee sonskepe gereis het, naamlik die ''Mandjet'' (die Boot van Miljoene Jare) of oggendskip, en die ''Mesektet'' of aandskip.<ref name=":0">Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. pp. 179–182. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref> Hierdie skepe het hom op sy reis deur die hemel en die ''Duat'', die letterlikeEgiptiese onderwêreld van Egipte, geneem. Terwyl Ra op die ''Mesektet'' was, het hy die kop van 'n ram gehad.<ref name=":0" /> Wanneer Ra in sy sonskip gereis het, is hy deur verskeie ander gode vergesel, insluitend Sia (persepsie) en, Hu (beveolvoeringbevelvoering) sowel asen Heka (towerkrag). SommsSoms sou lede van die Ennead hom op sy reis help, insluitend Set, wat die slang Apophis oorwin het, en Mehen, wat teen die monsters vandvan iedie onderwêreld baklei het. Terwyl Ra in die onderwêreld was, sou hy hom met sy verskeie vorms beklee.<ref name=":0" />

Apophis, die god van chaos, was 'n reuse [[Slang (simbolisme)|slang]] wat elke nag probeer het om die son se bootreisvaart te keerstuit deur dit te verslind of met 'n hipnotiese blik intot sy vaartstilstand te stuitdwing. Die Egiptenaars het geglo dat Ra snags as Atoem of in die vorm van 'n ram ondergegaan het. Die ''Mesektet'' of die Nagskip, sou hom deur die onderwêreld voer en ter voorbereiding van sy hergeboorte weer by die ooste besorg. In hierdie mites van Ra is die opkomende son simbolies van die hergeboorteson vanse diehergeboorte son deuruit die hemelgodin Noet; sodoende is die konsep van herboorte en vernuwing aan Ra toegeskryf en is sy rol as skeppergod versterk.

Wanneer Ra in die onderwêreld was, het hy met [[Osiris]], die god van die dooies saamgesmelt, verenig en daardeur ook die god van die dooies geword.<ref name=":0" />

Sekere Antieke Egiptenaars, spesifiekveral die volgelinge van Ra in Heliopolis,<ref name=":0" /> het Ra as die skeppergod aanbid. Daar is geglo dat Ra gehuil het en dat die mens uit sy trane voortgekom het.<ref name=":0" /> Hierdie volgelinge het geglo dat Ra selfgeskape was terwyl die volgelinge van Ptah geglo het dat Ra deur Ptah geskep is.<ref name=":3">Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. pp. 172–178. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref> In 'n gedeelte van die Boek van die Dooies sny Ra homself en verander sy bloed in twee intellektuele personifikasies, ''Hu'', of gesag, en ''Sia'', of verstand. Ra word ook as die skepper van die seisoene, maande, plante en diere beskou.

Ra is indeur 'n verskeidenheid vorms verteenwoordig. Die mees algemene vorm was 'n man met die kop van 'n valk. 'n Sonskyf het op sy kop gerus en daar was 'n opgekrulde slang om die skyf.<ref name=":0" /> Ander vorms is 'n man met die kop van 'n kewer (in sy vorm as Khepri) of 'n man met die kop van 'n ram. Ra is onder andere ook as 'n ''<u>full-bodied</u>'' ram, kewer, feniks, slang, bul, kat of leeu uitgebeeld.<ref>The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, Wilkinson <nowiki>ISBN 0-500-05120-8</nowiki></ref>

Die hoofsentrum van Ra was Iunu, die "Plek van Pilare", later aan die Grieke bekend as Heliopolis (letterlik "Sonstad") en vandag in die voorstede van Kaïro geleë. Hy is met die plaaslike songod Atoem of Atoem-Ra geïdentifiseer. As Atoem of Atoem-Ra was hy as die eerste wese en oorsprong van die Ennead ("Die Nege"), naamlik Sjoe en Tefnoet, Geb en Noet, Osiris, Set, Isis en Nephthys. Die vakansie van die "Die Ontvangenis van Ra" is in die Gregoriaanse kalender op 26 Mei gevier.

Sy plaaslike kultus het vanaf die Tweede Dinastie begin groei en Ra sodoende as songod gevestig. Teen die Vierdie Dinastie is die farao's as Ra se manifestasie op aarde beskou en die "Seuns van Ra" genoem. Toe Ra gedurende die Vyfde Dinastie 'n staatsgod geword het, het sy aanbidding dramaties toegeneem en die farao's het spesifiek opgedrag gegee daar dat [[Piramide|piramides]], [[Obelisk|obeliske]] en [[Sontempel|sontempels]] vir hom gebou word.

Gedurende die Middelkoninkryk-era is Ra toenemend met ander gode geaffilieer en gekombineer, veral Amoen en Osiris.

Gedurende die tyd van die Nuwe Koninkryk het die aanbidding van Ra meer gekompliseerd en deftigerswieriger geraak. Die mure van [[Tombe|tombes]] het gedetailleerde tekste bevat wat Ra se reis deur die onderwêreld uitgebeeld het. Daar is gesê dat Ra die gebede en seëninge van die lewendes saam met die siele van die dooies op die sonboot gedravervoer het. Die idee dat Ra saam met die son verouerverouder, het gedurende die opkoms van die Nuwe Koninkryk meergroter gewildaftrek gewordgekry.

Soos metdikwels die meestegeval met die Egiptiese gode, was Ra se identiteit dikwels met ander gode gekombineer om sodoende 'n onderlinge verbintenis tussen gode te skep.

Amoen was 'n lid van die Ogdoad, en het saam met Ama-oenet, 'n baie vroeë beskermer van Thebe, skeppingskragte verteenwoordig. Hy het volgens oorlewering via asem geskep, en is dus eerder met die wind as die son geïdentifiseer. Namate die kultusse van Amoen en Ra in onderskeidelik Bo- en Onder-Egipte toegeneemal hethoe inmeer gewildheidgewild geraak het, is hulle gekombineer om Amoen-Ra, 'n sonskeppergod, te vorm. Amoen-Ra het die amptelike titel "konin van die gode" van sy aanbidders ontvang en is as 'n rooi-oogman met 'n leeu se kop met 'n omringende sonskyf uitgebeeld.<ref>Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. p. 6. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref>

Atoem-Ra (of Ra-Atoem) was nog 'n saamgestelde god wat uit twee afsonderlike gode gevorm is. Ra het egter meer ooreenkomste met Atoem as met Amoen getoon. Daar was 'n nouer verbintenisverband tussen Atoem en die son, en hy was ook 'n skeppergod van die Ennead. Ra en Atoem is albei as die vader van die gode en die farao's beskou, en het baie volgelinge gehad.

In die latere Egiptiese mitologie was Ra-Horakti meer vaneerder 'n titel of manifestasie as 'n saamgestelde god. Dit beteken "Ra (wat) Horus van die Horisonne" is. Daar is beweer dat Ra-Horakti eenvoudig na die son (Ra) se reis van horison tot horison verwys, of dat dit op Ra as 'n simboliese god van hoop en hergeboorte dui.

Khepri was 'n heilige kewer wat die son in die oggende opgerol het, en is soms as die oggendmanifestasie van Ra beskou. Khnum weer, die god met die ramskop, is as die aandmanifestasie van Ra beskou. Ra hetself ookwas dikwelsverteenwoordiger van die middaguur verteenwoordig wanneer die son om twaalfuur sy hoogste punt bereik het.

Bastet (ook Bast) word soms die "kat van Ra" genoem.<ref name=":1">Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. pp. 54–56. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref> Sy is ook sy dogter en word met Ra se wraakinstrument, die songod se oog, geassosieer.<ref name=":1" /> Bastet is daarvoor bekend dat sy die slang Apophis (Ra se geswore vyand en die "God"god van Chaos") ontwhoofonthoof het om Ra te beskerm.<ref name=":1" /> In een mite het Ra vir Bastet as 'n leeuwyfie na Nubia gestuur.<ref name=":1" />

Sekhmet is nog 'n dogter van Ra.<ref name=":2">Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. pp. 187–189. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref> Sy is as 'n leeuwyfie of groot kat uitgebeeld en was 'n "oog van Ra", of 'n instrument van die songod se wraak.<ref name=":2" /> In een mite was Sekhmet so woedend dat Ra gedwing was om haar in 'n koei te verander sodat sy nie onnodige skade kon aanrig nie.<ref name=":2" />

Hathor is nog 'n dogter van Ra.<ref name=":4">Hart, George (1986). A Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses. London, England: Routledge & Kegan Paul Inc. pp. 76–82. <nowiki>ISBN 0-415-05909-7</nowiki>.</ref> Toe Ra gevrees het dat die mensdom teen hom saamgesmeesaamgesweer het, het hy Hathor as die "oog van Ra" gestuur om die mensdomhulle uit te wis.<ref name=":2" /> In een mite het Hather naak voor Ra gedans totdat hy gelag het en sodoende van sy slegtenukkerigheid buigenees afgeskud hetis.<ref name=":4" /> Wanneer Ra sonder Hathor was, het hy baie depressief geraak.<ref>Harris, Geraldine (1981). Gods & Pharaohs from Egyptian Mythology. London, England: Eurobook Limited. p. 26. <nowiki>ISBN 0-87226-907-8</nowiki>.</ref>

Path word selde in die literatuur van die Ou Koningkryk se piramides genoem.<ref name=":3" /> Sommige mense glo dit is omdatweens die feit dat Ra se volgelinge in Heliopolis die hoofskrywers van hierdie inskripsies was.<ref name=":3" /> Ra se aanbidders was glo jaloers op Ptah.<ref name=":3" /> Terwyl sommige geglo het dat Ra homselfselfgeskape geskep hetwas, het ander geglo dat Ptah hom geskep het.<ref>''The World Almanac and Book of Facts 2011''. p. 708.</ref>

IsIsis het dikwels probeer om Ra se ondergang te bewerk aangesien sy hou hê dat haar seun, Horus, aan bewind moes wees. In een mite het Isis 'n slang geskep om Ra te vergiftig en hom eers die teenmiddel gegee toe hy vir haar gesê het wat sy regte naam is.<ref name=":5">Harris, Geraldine (1981). Gods & Pharaohs from Egyptian Mythology. London, England: Eurobook Limited. pp. 24–25. <nowiki>ISBN 0-87226-907-8</nowiki>.</ref> Ra het Isis nouvan toe af gevrees, want noudat sy geheime naam aan haar bekend was, kon sy al haar mag teen hom gebruik en Horus se oorname bewerkstellig.<ref name=":5" />