Guinee-Bissau: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Nuwe eerste minister |
k Statistieke hersien |
||
Lyn 7:
|simbool_tipe = Embleem
|beeld_kaart = Location Guinea Bissau AU Africa.svg
|leuse = ''Unidade, Luta, Progresso''<br /><small>''([[Portugees]] vir: "Eenheid,
|volkslied = ''[[Esta É a Nossa Pátria Bem Amada]]''<br /><small>''(Portugees vir: "Dit is ons geliefde vaderland")''</small><br /><center>[[Lêer:National Anthem of Guinea-Bissau by US Navy Band.ogg]]</center>
|amptelike_tale = [[Portugees]]
Lyn 21:
|regeringsvorm = Unitêre semi-presidensiële<br />[[republiek]]
|leiertitels = <br />• [[President]]<br />• [[Eerste minister]]
|leiername = [[José Mário Vaz]]<br />[[
|oppervlak_rang = 136<sup>ste</sup>
|oppervlak_grootte =
Lyn 27:
|oppervlakmi² = 13 948
|persent_water = 22,4
|bevolking_skatting = 1 693 398<ref name="cia">{{en}} {{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2119.html|title=The World Factbook -- Field Listing - Population - CIA|accessdate=
|bevolking_skatting_jaar = 2014
|bevolking_rang = 148<sup>ste</sup>
Lyn 35:
|bevolkingsdigtheidmi² = 115,5
|bevolkingsdigtheidrang = 154<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $2,
|BBP_PPP_rang =
|BBP_PPP_jaar =
|BBP_PPP_per_kapita = $1
|BBP_PPP_per_kapita_rang =
|BBP = $1,
|BBP_rang =
|BBP_jaar =
|BBP_per_kapita = $
|BBP_per_kapita_rang =
|onafhanklikheidstipe = Onafhanklikheid
|onafhanklikheidsgebeure = • Verklaar<br />• Erken
|onafhanklikheidsdatums = <br />van [[Portugal]]<br />[[24 September]] [[1973]]<br />[[10 September]] [[1974]]
|MOI = {{bestendig}} 0,396<ref name="HDI">{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |year=2014 |accessdate=
|MOI_rang = 177<sup>ste</sup>
|MOI_jaar = 2013
Lyn 71:
== Geskiedenis ==
[[Lêer:Guinea Bissau regions named.png|duimnael|links|Kaart wat die streke van Guinee-Bissau vertoon]]▼
[[Lêer:Guinee-Bissaukaart.png|duimnael|links|Kaart wat Guinee-Bissau vertoon]]▼
[[Lêer:Satellite image of Guinea-Bissau in January 2003.jpg|duimnael|links|Satellietbeeld van Guinee-Bissau]]
Guinee-Bissau was vroeër die koninkryk van Gabù, deel van die [[Maliryk]]; dele van die koninkryk het bly voortbestaan tot die [[18de eeu]]. Die riviere en kus van die gebied was egter van die eerste plekke wat deur die Portugese, wat die [[slawerny|slawehandel]] in die [[17de eeu]] begin het, gekoloniseer is. Die binneland is nie verken tot die [[19de eeu]] nie. 'n Rebellie wat in [[1956]] deur die [[Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo Verde (PAIGC)]] (African Party vir die Onafhanklikheid van Guinee en Kaap Verdië) begin is, konsolideer sy houvas op die land teen [[1973]]. Onafhanklikheid word eensydig verklaar op [[24 September]] [[1973]] en is erken deur 'n 93-7 [[Verenigde Nasies|VN Algemene Vergadering]] stemmery in November,<ref>[http://daccessdds.un.org/doc/RESOLUTION/GEN/NR0/281/33/IMG/NR028133.pdf?OpenElement]</ref> 'n ongekende stap, aangesien dit onwettige Portugese aggressie en besetting verdoem het en plaasgevind het voor algehele beheer en Portugese erkenning. Erkenning word universeel na die [[Angelier Revolusie|Portugese revolusie van 1974]]. Die land is tot [[1984]] deur 'n revolusionêre raad beheer. Die eerste veelpartyverkiesings is in [[1994]] gehou, maar 'n weermagopstand in [[1998]] lei tot die president se ontseteling en die [[Guinee-Bissauburgeroorlog]]. Verkiesings is in [[2000]] gehou en [[Kumba Ialá|Kumba Yala]] is verkies.▼
▲[[Lêer:Guinea Bissau regions named.png|duimnael|links|Kaart
▲Guinee-Bissau was vroeër die koninkryk van Gabù, deel van die [[Maliryk]]; dele van die koninkryk het bly voortbestaan tot die [[18de eeu]]. Die riviere en kus van die gebied was egter van die eerste plekke wat deur die Portugese, wat die [[slawerny|slawehandel]] in die [[17de eeu]] begin het, gekoloniseer is. Die binneland is nie verken tot die [[19de eeu]] nie. 'n Rebellie wat in [[1956]] deur die [[Partido Africano da Independência da Guiné e Cabo Verde (PAIGC)]] (African Party vir die Onafhanklikheid van Guinee en Kaap Verdië) begin is, konsolideer sy houvas op die land teen [[1973]].
In September [[2003]] vind 'n staatsgreep plaas waarin die weermag Yala arresteer omdat "hy nie in staat daartoe was om probleme op te los nie". Nadat dit verskeie kere uitgestel is, word wetgewende verkiesings in April [[2004]] gehou. 'n [[Muitery]] onder [[militêre]] faksies in [[Oktober]] [[2004]] lei tot die dood van die hoof van die gewapende magte en veroorsaak landswye onrus.
Lyn 80:
In Junie 2005 word Presidensiële verkiesings vir die eerste keer gehou sedert die staatsgreep Yala afgeset het. Yala keer terug as 'n kandidaat vir die PRS en maak aanspraak daarop dat hy die regmatige president van die land is, maar die verkiesing word gewen deur voormalige President [[João Bernardo Vieira]], wat in die 1998 afgeset is. Vieira was 'n kandidaat vir een sekte in die PAIGC. Vieira verslaan [[Malam Bacai Sanha]] in 'n herstemming <!--runoff-election – dalk word tweede rondte bedoel ne nie herstemming nie-->, maar Sanha weier aanvanklik om toe te gee en beweer dat die verkiesing onder [[verkiesingsbedrog|bedrog]] gebuk gegaan het in twee [[kiesafdeling]]s, insluitend die hoofstad Bissau.
Nieteenstaande verslae dat daar 'n invloei van wapens plaasgevind het in die weke wat die verkiesing voorafgegaan het en verslae berig het oor 'n mate van 'ontwrigtings tydens veldtogvoering' – insluitend aanvalle op die Presidensiële Paleis en die Ministerie van Binnelandse sake deur steeds onbekende gewapende mans – bestempel [[Verkiesingsmonitering|Europese monitors]] die verkiesing as "kalm en georganiseerd".<ref>
== Politiek ==
Lyn 138:
=== Toerisme ===
* {{
=== Ander ===
| |||