Northridge-aardbewing: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:FEMA - 1681 - Photograph by FEMA News Photo taken on 01-17-1994 in California.jpg|thumb|regsduimnael|300px|'n Lugfoto van die skade wat deur die aardbewing aangerig is.]]
 
Die '''Northridge-aardbewing''' het die [[Verenigde State|Amerikaanse]] stad [[Los Angeles, Kalifornië|Los Angeles]] ([[Kalifornië]]) op Martin-Luther-King-dag, [[17 Januarie]] [[1994]], om 4:30:55 v.m. (Pasifiese Tyd) geskud. Die [[aardbewing]] het 'n matige 6,7 op die [[moment-magnitude-skaal]] gemeet. Nogtans was sy grondversnelling die hoogste wat ooit in 'n [[Noord-Amerika]]anse stedelike gebied gemeet is, en dit het van die bewing die duurste in die geskiedenis van die Verenigde State gemaak.
 
Northridge was die vierde verwoestende aardbewing, wat die deelstaat Kalifornië in 23 jaar geskud het. Die ander bewings was die San Fernando-aardbewing in die jaar [[1971]] (6,6 op die moment-magnitude-skaal), die [[Loma Prieta-aardbewing]] suid van [[San Francisco]] in [[1989]] (6,9 op die moment-magnitude-skaal) en die Coalinga-aardbewing op [[2 Mei]] [[1983]] (6,5 op die Richterskaal).
 
Die aardbewing was die mees verwoestende in die Verenigde State sedert die San Francisco-aardbewing in [[1906]]. Volgens die skade, wat berokken is, was dit ook een van die ergste natuurrampe in die geskiedenis van die VSA, wat vergelykbaar was met die orkaan Andrew in [[1992]].
 
== Episentrum ==
Die aardbewing het die [[San Fernandovallei]] getref, wat sowat 32 kilometer noord-wesnoordwes van Los Angeles se binnestad geleë is. Aanvanklik is vermeld dat die aardbewing se episentrum in die voorstad [[Northridge]] was, waarna dit ook vernoem is. Later berekenings het egter na [[Reseda]] as die werklike episentrum verwys. Die Nasionale Geofisikaliese Datasentrum het die episentrum se koördinate as 34°12'47" Noord, 118°32'13" Wes bepaal.
 
Alhoewel die episentrum naby die [[San Andreas-breuk]] geleë was, het die Northridge-aardbewing nie langs hierdie breuklyn opgetree nie, maar op 'n voorheen onbekende breuk. Onbekende breuke spel volgens deskundiges groot gevaar vir die suide van Kalifornië, en talle van hierdie breuke lê moontlik net onderkant die stadsgebied van Los Angeles.
 
== Gevolge ==
[[Beeld:Northridge earthquake 10 frwy3.png|thumb|rightduimnael|250px|Ernstige skade is onder meer by brûe en snelweë aangerig]]
Gedurende die Northridge-aardbewing is 'n magtige plaat van gesteente langs 'n ondergrondse breuklyn verskuif. Die energiegolwe, wat vrygestel is, was byna so sterk soos die uitbarsting van die [[vulkaan]] [[Mount Saint Helens|Mount St. Helens]] in [[1980]]. 60 mense het hulle lewens verloor, 7 000 beseer en 20 000 dakloos gelaat, terwyl sowat 3 000 huise en dele van 'n groot winkelsentrum in Northridge verwoes is. Infrastruktuur-skade, wat 20 miljard VSA-dollar beloop het, het ook tien snelwegbrûe ingesluit, wat ingetuimel en drie belangrike snelweë versper het.
 
Die Northridge Meadows-woonstelkompleks is die swaarste getref. Hier het die boonste twee van drie verdiepings ingestort, en 16 bewoners het in hulle beddens gesterf toe hulle onder die plafonne begrawe is.
 
'n Aantal hospitale is ernstig beskadig en was gedwing om hulle pasiënte na ander instellings te verplaas, wat 'n bykomende las op díe hospitale geplaas het, wat nog steeds in bedryf was. Volgens nuwe wetgewing is alle hospitale in Kalifornië verplig om hulle intensiewe- en hoë-sorgeenhede tot en met [[1 Januarie]] [[2005]] bestand te maak teen aardbewings.
 
== Bronne ==