Albert Hertzog: Verskil tussen weergawes

{{Inligtingraampie Ampsbekleër

| party = [[Nasionale Party]] (tot 1969)<br />[[Herstigte Nasionale Party]] (1969-19781969–1978)

Dr. '''Albert Hertzog''' ([[Bloemfontein]], [[4 Julie]] [[1899]] -– [[Pretoria]], [[5 November]] [[1982]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus en stigterslid van die [[Herstigte Nasionale Party]].

Hy was die seun van genl. [[J.B.M. Hertzog]], 'n stigter van die [[Nasionale Party]] en eerste minister van die [[Unie van Suid-Afrika]]. Hy ontvang sy skoolopleiding aan [[Grey-kollege]] in sy geboortestad en sy universiteitsopleiding aan die [[Universiteit van Stellenbosch]], [[Oxford-universiteit]], [[Universiteit van Leiden]] en [[Universiteit van Amsterdam]]. Nadat hy tot die balie toegelaat is, word hy in 1948, met die [[Nasionale Party]] se oorwinning oor die [[Verenigde Party]], vir eersgenoemde party tot die parlement verkies en in 1958 aangestel as minister van pos- en telegraafdienste en later van gesondheid.

[[Lêer:Sentech Tower.jpg|thumbduimnael|links|100px|Die Sentech-toring, oorspronklik na Albert Hertzog genoem.]]

Gedurende dr. [[Hendrik Frensch Verwoerd]] se bewindstyd het daar toenemend verwydering gekom tussen die sogenaamde verkramptes en verligtes binne die [[Nasionale Party]]. Die groeiende stryd is in Septemder [[1969]] op die spits gedryf tydens die Transvaalse N.P.-kongres toe daar oor sekere beleidspunte besluit moes word, onder meer oor die party se sportbeleid en die uitruil van swart diplomate.

Die meningsverskil lei daartoe dat vier Volksraadslede en hul ondersteuners die party verlaat om die [[Herstigte Nasionale Party]] tot stand te bring op 24 tot 25 Oktober [[1969]]. Hertzog word die eerste hoofleier. Die N.P. spits in die verkiesing sy aandag tot so 'n mate op die H.N.P. toe dat die [[Verenigde Party]] die eerste keer sedert 1948 sy seteltal in die [[Volksraad]] kan verhoog, van 39 voor die verkiesing tot 47 daarna, terwyl die N.P. se seteltal daal van 126 tot 117 en die [[Progressiewe Party]] se enkele setel onveranderd bly, naamlik [[Houghton (kiesafdeling)|Houghton]] van [[Helen Suzman]]. Ondanks die H.N.P. se 3,6%-steun vergeleke met die P.P. se 3,5%, kon die H.N.P. nie 'n setel wen nie. Trouens, dit was eers in 'n tussenverkiesing in 1985 op [[Sasolburg]] dat die H.N.P. sy eerste en enigste setel kon wen, danksy die samewerking van die [[Konserwatiewe Party]].

Hertzog kom die twyfelagtige eer toe dat hy 'n televisiediens in [[Suid-Afrika]] vertraag het, lank nadat dit in baie ander lande ingestel is. [[Rhodesië]] se televisiediens het byvoorbeeld reeds in 1961 begin. Hy het byvoorbeeld gesê hy sou dit nie oor sy "dooie liggaam" toelaat nie<ref>[http://books.google.co.uk/books?cd=3&id=A3EMAQAAIAAJ&dq=white+tribes+of+africa&q=hertzog ''The white Tribes Revisited'' Richard West], [[1978]] Private Eye Productions in association with Deutsch, 1978</ref> en dit afgemaak as 'n "miniatuur-bioskoop waaroor ouers geen beheer sou hê nie".<ref>South African Government Information, 31 Maart 2008, [http://www.search.gov.za/info/previewDocument.jsp?dk=%2Fdata%2Fstatic%2Finfo%2Fspeeches%2F2008%2F08040414151002.htm%40SpeechesandStatements&q=(+((mpahlwa)%3CIN%3ETitle)+)+%3CAND%3E(+Category%3Cmatches%3Es+)&t=M+Mpahlwa%3A+Launch+of+revised+film+and+television+production+incentive Sleutelrede deur die minister van handel en nywerheid, Mandisi Mpahlwa, tydens die bekendstelling van die hersiene aansporingsmaatreëls vir rolprent- en TV-vervaardiging.]</ref>. Hy het ook aangevoer Suid-Afrika sou rolprente moes invoer wat rassevermenging uitbeeld en dat reklame nie-blankes ontevrede met hul lot sou maak.<ref>''[[Cape Times]]'', 4 Mei 1967, aangehaal in [http://disa.nu.ac.za/articledisplaypage.asp?filename=Ctv10n167&articletitle=South+Africa+%2D+1967%3A+political&searchtype=browse&pageName=p004 Contact, Vol 10 nr 1, p4]</ref> Destyds is die TV beskou as duiwels en 'n verspreider van kommunisme en immoraliteit.<ref>''[[Sunday Times]]'', 8 Januarie 2007, [http://www.timeslive.co.za/sundaytimes/article85211.ece/From-devils-box-to-diversity---30-years-of-SABC-television]</ref>