Ysbeer: Verskil tussen weergawes

Die '''ysbeer''' (''Ursus maritimus'') is 'n [[beer]]spesie wat van nature in die omgewing van die [[Noordpool]] voorkom en die alfa-roofdier in die omgewing is. Sy dik lae vet en pels beskerm hom teen die koue en sy deursigtige pels, wat lyk asof dit [[wit]] of [[room (kleur)|roomkleurig]] is, [[kamoefleer]] hom teen sy prooi. Die beer het 'n kort stert en klein ore wat hitteverlies help verminder en 'n relatiewe klein kop en 'n lang, keëlvormige liggaam wat dit makliker maak om te swem. Die ysbeer is van nature aangepas by 'n habitat van land, water en ys en is afhanklik van die pakys, drywende ysskotse en die seelewe vir oorlewing.<ref>[http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Ursus_maritimus.html ''Animal Diversity Web''] se bladsy oor die Ysbeer.</ref>

Wetenskaplikes glo dat die geprojekteerde vermindering van die Poolse dryfys, as gevolg van [[aardverwarming]], 'n negatiewe impak op die [[spesie]] kan hê en selfs binne hierdie eeu nog tot hulle uitsterwing kan lei. Die bevolkingssyfers het tot met tot 20% gedaal in die afgelope jare, die gemiddelde gewig van ysbere het afgeneem en die welpies se oorlewingsgetalle het ook skrikwekkend gedaal.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2642773.stm ''Polar bear 'extinct within 100 years''] van die BBC webwerf. Laaste besoek op 2006-02-01.</ref><ref name="iucn">[http://www.iucnredlist.org/search/details.php/22823/all ''Ursus maritimus''] op die IUCN se Rooi lysRooilys van bedreigde spesies. Die inskrywing verskaf 'n grondige rede waarom hierdie spesie as kwetsbaarkwesbaar geklassifiseer word.</ref>

Saam met die [[Kodiakbeer]] word die ysbeer onder die grootste lewende [[karnivoor|karnivore]] getel en 'n manlike ysbeer kan tot twee keer so veel as 'n [[Siberiese tier]] weeg. Daar is 'n groot verskil tussen die twee geslagte se grootte: 'n volwasse manlike ysbeer weeg 300-600 kg en is 2.,4-2.,6 m in lengte. 'n Volwasse wyfie is rofweg die helfte so groot as 'n mannetjie en weeg normaalweg 150-300 kg en word 1.,9-2.,1 m lank.<ref>[http://www.seaworld.org/infobooks/PolarBears/pbphysical.html ''SeaWorld''] se bladsy oor ysbere.</ref><ref>[http://www.fws.gov/species/species_accounts/bio_pola.html ''U.S. Fish and Wildlife Service''] se bladsy oor die ysbere</ref> Welpies weeg maar slegs 600-700 g met geboorte.

Die grootste ysbeer op rekord wasis in Kotzebue Sound in [[Alaska]] in [[1960]] geskiet. Volgens die [[2006]] -uitgawe van die ''Guinness World Records''-boek het hierdie beer 'n beraamde 580&nbsp;kg geweeg en was hy 3.,38 m lank.<ref>''Guinness World Records'', ''Guinness World Records 2006'', ''Guinness'' (15 Augustus, 2005), ISBN 1-904994-02-4</ref>

Onlangse data wys egter dat die algemene gewig van ysbere besig is om te daal, 'n aanwysing van die huidige druk waaronder die bere is. 'n Studie deur die ''[[National Geographic Society]]'' het in 2004 gewys dat ysbere in daardie jaar 'n gemiddeld van 15% minder geweeg het as in die 1970's.<ref name="Appenzeller" /> In [[2007]] het die vroulike ysbere in ''Hudson Bay'' 'n gemiddelde gewig van 230&nbsp;kg gehad – 'n skerp daling van die gemiddelde gewig van 300&nbsp;kg in [[1980]].

In teenstelling met ander Arktiese diere, verhaar die ysbeer nie in die somer nie. Die hare van sy pels is hol en dit was eens geglo dat die hare soos optiese veselbuise gereageer het en lig na die beer se swart vel gelei het waar dit dan geabsorbeer kan word – 'n teorie wat as onwaar bewys is deur onlangse studies.<ref>[http://adsabs.harvard.edu/abs/1998ApOpt..37.3198K ''Is Polar Bear Hair Fiber Optic?''] deur Daniel W. Koon, ''Applied Optics LP'', vol. 37, Uitgawe 15, bl. 3198-3200, 1998.</ref> Die dik pels dien wel as 'n buffer teen die hitte, sowel as die koue, en help om die bere koel te hou in warmer temperature, aangesien 'n ysbeer oorverhit teen temperature bo 10&nbsp;°C (50&nbsp;°F). As gevolg van so 'n koue liggaamstemperatuur is ysbere nouliks te sien met behulp van infrarooi fotografie – slegs hulle asem en snuite kan maklik gesien word.<ref name = biologicaldiversity.org /> Die bere lê gewoonlik wydgestrek oor die ys om af te koel en op land grou hulle soms tot hulle bevrore grond ontdek. In die beer se pels groei daar ook dun verspreide beskermhare wat ongeveer 15&nbsp;cm lang is. Die hare is hard en staan regop om te keer dat dat die beer se pels nie te veel saamplak as dit nat is nie. Water word dus ook maklik afgeskud voor dit kan vries. Ysbere sal ook in die sneeu rol om oortollige water van hul pels te verwyder.

Al spandeer die ysbeer tyd op die land en ys word hy beskou as 'n seesoogdier, aangesien hy 'n intieme verhouding met die see handhaaf.<ref>[http://www.epa.gov/fedrgstr/EPA-GENERAL/1995/February/Day-28/pr-328.html ''US Environmental Protection Agency'']</ref> Die poolse spesie word in en om die [[Arktiese Oseaan]] aangetref; beweegbaarheid word in die Suide beperk deur pakys. James Bay in [[Kanada]] is die mees-Suidelike punt van hul natuurlike omgewing. Alhoewel daar aansienlik min van hulle Noord van 88 grade aangetref word, is daar wel bewyse van ysbere regoor die Noordpool gebied. Die bevolkingsberamings is bietjie meer as 20,000.<ref>[http://www.polarbearsinternational.org/ ''Bear Facts''] by die ''Polar Bears International'' webwerf. Laaste besoek op 28 Julie, 2006.</ref>

* [http://www.biologicaldiversity.org/swcbd/species/polarbear/index.html ''Endangered Species Act Listing Process for Polar Bears Underway''] by die ''Center for Biological Diversity''. Laaste besoek 28 Julie, 2006.

Op [[27 Desember]] [[2006]], het die Verenigde State se Departement Binnelandse Sake, in samewerking met die drie genoemde groepe, voorgestel dat ysbere op die lys van bedreigde spesies geplaas word – dit is die eerste verandering in sy soort wat aan [[aardverwarming]] te wyte is. Dit kan tot 'n jaar neem om die finale besluit te neem.<ref>[http://today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=scienceNews&storyID=2006-12-28T103929Z_01_N26412574_RTRUKOC_0_US-CLIMATE-POLARBEARS.xml ''U.S. weighs listing polar bear as threatened species''] by die Reuters webwerf. Laaste besoek 1 Februarie, 2006.</ref>

Die ''International Union for Conservation of Nature and Natural Resources'' (Internationale unie vir die beskerming van die natuur en natuurlike hulpbronne – IUCN) het reeds ysbere "bedreigde spesie"-status gegee in Mei 2006.<ref>[http://www.iucn.org/en/news/archive/2006/05/02_pr_red_list_en.htm ''Release of the 2006 IUCN Red List of Threatened Species reveals ongoing decline of the status of plants and animals''] by die ''World Conservation Union'' se webwerf. Laaste besoek 1 Februarie, 2006.</ref>

Die onmiddellike en aktuele erkende bedreiging vir die ysbeer is die drastiese veranderings wat sy habitat besig is om te ondergaan; dit is letterlik besig om weg te smelt as gevolg van aardverwarming.<ref>[http://www.feed24.com/go?item_id=36284429&q_orig=2040%20ice-free ''Report: North Pole ice-free by 2040 ''], artikel in die ''Canada Standard''. Laaste besoek 12 Maart 2007.</ref><ref>[http://www.usatoday.com/weather/resources/coldscience/2004-11-08-arctic-warming_x.htm ''Report warns of rapid Arctic warming''], artikel in die ''USAToday''. Laaste besoek op 12 Maart 2007.</ref> Die ''United States Geological Survey'' (Verenigde State geologiese ondersoek) het, byvoorbeeld, in November, 2007, verklaar dat die verlies van see-ys in die [[Alaska]]-gedeelte van die Beaufortsee reeds tot 'n hoër sterftesyfer van ysbeerwelpies gelei het.<ref>[http://today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=scienceNews&storyID=2006-11-16T133336Z_01_N15411553_RTRUKOC_0_US-ENVIRONMENT-POLARBEARS-SURVIVAL.xml ''Polar bear survival rate falls as climate warms: study''], artikel op Reuters se webwerf. Laaste besoek 1 Februarie 2006.</ref> Volgens die ''Harvard University Gazette'' het 'n 1999-studie van ysbere in Hudsonbaai getoon dat die stygende temperature 'n verdunning in die pakys veroorsaak, van waar die bere jag, en hulle forseer om terug land toe te gaan weke voor hulle genoeg kos gehad het om hulle deur hul hibernasie te dra.<ref>[http://www.news.harvard.edu/gazette/2001/03.22/09-mccarthy.html ''Some don't like it hot''] deur Alvin Powell. 22 Maart, 2001. Laaste besoek 12 Maart 2007</ref> Die ''[[BBC]]'' webwerf het ook gerapporteer dat "klimaatverandering bedreig ysbere deur verhongering aangesien hulle jagseisoen verkort word volgens wetenskaplikes van die ''Canadian Wildlife Service''".<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/521451.stm ''Global warming could starve polar bears''], artikel op die BBC webwerf. Laaste besoek 1 Maart 2006.</ref>