Hinrich Lichtenstein: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
No edit summary
Lyn 34:
== Biografie ==
[[Lêer:Martin Lichtenstein00.jpg|duimnael|links|upright|Hinrich Lichtenstein (ca. 1806)]]
'''Martin Hinrich Carl Lichtenstein''' is op 10 Januarie 1780 in [[Hamburg]] gebore. In sy voorgeslagte was verskeie bekende geleerdes van die 18de en 19de eeu. Hy studeer in die geneeskunde aan die universiteite van [[Helmstedt]], [[Jena]] en [[Göttingen]]. Op 23 Desember 1802 arriveer hy aan die Kaap as huisarts vir die [[Bataafse Republiek]] se goewerneur, luit.-genl. [[Jan Willem Janssens]], en sy gesin en as privaatonderwyser vir die goewerneur se seun.
 
In 1811 word Lichtenstein die eerste professor in dierkunde aan die [[Humboldt-universiteit]] in [[Berlyn]], in 1813 ook die direkteur van die Natuurkundige Museum in Berlyn en kort daaran stig hy die dieretuin in die stad. Lichtenstein het 'n besondere musikale talent gehad en was lid van die Berlynse sangakademie. Hy sterf na 'n tweegeveg op 2 September 1857 op 'n skip op die [[Baltiese See]].
Lyn 47:
In 1805 vergesel Lichtenstein en drie ander die landdros van [[Tulbagh]] na [[Kuruman]] om verslag te lewer oor gemeenskappe oor die koloniale grens. Hulle vertrek op 7 Mei met 3 waens en reis deur die Warm en Koue Bokkeveld, die Karoo en Roggeveld tot by eerw. Kicherer se sendingpos aan die [[Sakrivier]]. Hier het enkele burgers by hulle aangesluit om hulle teen [[Boesman]]aanvalle te beskerm. By die Kurumanrivier draai hulle om en is op 7 Augustus terug in Kaapstad.
 
Teen die middel van Augustus 1805 beveel die goewerneur vir Lichtenstein om die noordelike grensgebied van die kolonie, [[Betsjoeanaland]] en die Roggeveld te besoek om die koloniste teen pokkies[[pokke]] in te ent. Die doel daarmee was om die verspreiding van pokkies suidwaarts te probeer stuit.
 
Omdat Lichtenstein se persoonlike doel met die reise was om wetenskaplike navorsing te doen, het hy altyd 'n groot versameling boeke en wetenskaplike instrumente soos mikroskope, 'n teleskoop, skoenlappernette, papier om plante in te droog en 'n kis versterkwater om reptiele in te bewaar saam gebring.
Lyn 54:
 
== Boeke en artikels ==
Na sy terugkeer in Duitsland publiseer Lichtenstein sy ''Reisen im Südlichen Afrika in den Jahren 1803, 1804, 1805 und 1806''. Kort daarna verskyn vertalings hiervan in Nederlands, Frans en Engels sowel as ander boeke en wetenskaplike artikels. Dit bevat etnografiese, plantkundige, dierkundige en aardrykskundige gegewens oor die gebiede wat hy besoek het en beskrywings van die plase en die bewoners. Met die skryf hiervan het hy sy eie notas gebruik, maar ook Janssens en De Mist se dagboeke en aantekeninge was vir hom beskikbaar.
 
Hy was duidelik beïndruk met die koloniale en afgesonderde leefwyse van die koloniste alhoewel hy soms bewus geword het van die swak onderlinge verhoudinge tussen hulle. 'n Groot deel van sy werk bestaan uit 'n breedvoerige beskrywing van die mense se woonhuise, hul lewenswyse en die boerdery, maar ook hul geaardheid en hul armoede. Hy beskryf in besonderhede die trekboere se voedsel en hul lewe van uiterste selfversorging. Die stryd tussen die koloniste enersyds en die Boesman, Khoikhoi en [[Xhosa]] andersyds was vir hom duidelik. Hy bly egter objektief in sy beskrywing.
 
Sy opmerkings oor die taal wat die trekboere gepraat het, word vandag beskou as die eerste stappe in die ontwikkeling van Afrikaans. Ook die taal en leefwyse van die Afrika-volkere het hom geïnteresseer. Gevolglik is sy eerlike en onbevooroordeelde verslag van sy reise 'n belangrike dokument vir die moderne geskiedskrywer. Dit gee 'n beeld van die kolonie op die vooraand van die Britse besetting. Later jare het hy nog werke gepubliseer oor die [[voëls]] en ander diere aan die Kaap. Verskeie ongepubliseerde manuskripte word in Berlyn bewaar.