Veldkornet: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Alias (besprekings | bydraes)
k ortografie: 'n
Lyn 2:
[[Lêer:Christiaan de Wet.jpg|duimnael|160px|regs|[[Christiaan de Wet]], ook 'n eertydse veldkornet.]]
 
Die '''veldkornet''' was ‘n'n veelsydige amptenaar wat in die uitgestrekte binnelandse distrikte van [[Suid-Afrika]] sedert die Nederlandse bewind op administratiewe, regterlike en militêre gebied ‘n'n rol gespeel het.
 
Aan die [[Kaap]] het die poste van veldwagmeester, kornet en [[vaandrig]] saamgesmelt tot veldkornet. Groot binnelandse distrikte is in wyke, veldkornetskappe genoem, verdeel. Die veldkornet is gewoonlik aangewys uit die vooraanstaande boere van die distrik en het meestal geen salaris vir sy werk ontvang nie, maar is vrygestel van belasting en rekognisiegeld op sy plaas.
Lyn 10:
In die tyd van die [[Groot Trek]] is die veldkornet deur die burgers verkies. Toe was hy betrokke by die trekplanne en laerinrigting, handhawing van die wet en orde, verhoudinge met die bediendes en die oplos van geskille. Tydens verkiesings moes hy die landdros bystaan.
 
In die [[Boererepubliek|Boere-republieke]] speel die veldkornet ‘n'n groot rol in die organisasie van die pioniersgemeenskap. Hier tree hy op as ‘n'n soort assistent-landdros, bekendmaker van wette, vrederegter, hou toesig oor die behandeling van die gekleurde personeel op die plase, beheer die jag, is die natuur- wildbewaarder, doen lykskouings, registreer geboortes en sterfgevalle, arresteer misdadigers en oorhandig hulle aan die landdros. As [[oorlog]] dreig, roep hy die weerbare manne op vir krygsdiens en stel die kommando saam.
 
Na die [[Tweede Vryheidsoorlog]] is die pos afgeskaf. So het ‘n'n belangrike skakel tussen die bevolking op die verafgeleë plase en die regeringsinstellings verlore gegaan. Wet 16 van 1916 het alle wette met betrekking tot veldkornette herroep en is die amp vervang met vrederegters.
 
In 1960 het die [[Suid-Afrikaanse Leër]] die titel kortstondig laat herleef. Tot 1968 was ‘n'n luitenant bekend as veldkornet. Ook die [[Voortrekkers (organisasie)|Voortrekker-jeugbeweging]] het veldkornette en veldkornetskappe geken.
 
== Bibliografie ==