Zapiro: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
k Spelfoute
Lyn 4:
| beeld = Jonathan Shapiro 01.JPG
| beeldbeskrywing =
| onderskrif = Zapiro opby die Göteborg Book Fair in 2010.
| geboortenaam = Jonathan Shapiro
| geboortedatum = [[1958]]
| geboorteplek = [[Kaapstad]], [[UnieRepubliek van Suid-Afrika]]
| dood_datum =
| sterfteplek =
Lyn 29:
}}
 
[[Lêer:Jonathan Shapiro 02.JPG|thumb|Zapiro teken 'n’n spotprent van [[Nelson Mandela]] opby die Göteborg Book Fair in 2010.]]
'''Zapiro''' is die pennaam van die [[Suid-Afrika]]anse politieke spotprenttekenaar, '''Jonathan Shapiro,''' wie se werk sedert die 1980's1980’s in Suid-Afrikaanse [[koerant]]e soos die [[Mail & Guardian]], [[Sowetan]] en [[Sunday Times]] verskyn. Zapiro het reeds etlike toekennings vir sy uitdagende werk ontvang en in die 1980's1980’s is hy sonder verhoor aangehou vir anti-[[apartheid]] aktiwiteitbedrywighede aangehou.<ref name="M&G1">[[Mail & Guardian]], [http://www.mg.co.za/articlePage.aspx?articleid=313217&area=/insight/insight__national/ Zapiro's truth to power lauded], besoek op 7 Julie 2007</ref><ref name="cartoonist">[http://www.cartoonist.co.za/ SOUTH AFRICAN CARTOONISTS & ILLUSTRATORS], [http://www.cartoonist.co.za/zapiro.htm ZAPIRO], besoek op 7 Julie 2007</ref>
 
== Vroeë lewe en loopbaan ==
Shapiro is in [[1958]] as die seun van Gershon en Gaby Shapiro gebore. Sy pennaam, Zapiro, is afgelei van die bynaam van 'n mede’n leerlingmedeleerling by ''Rondebosch Boys' High School'', Martin Shapiro, wat in 'n’n bergklimongeluk oorlede is. Martin Shapiro se vriende het hom Zap genoem. Die eerste Zapiro -karakter se naam was ''Preppy'' wat 'n’n prominente kuif gehad het en kommentaar gelewer het oor gebeure in en om die skool gelewer het.<ref name="cartoonist"/>
 
Shapiro het argitektuur studeer aan die [[Universiteit van Kaapstad]] studeer, maar later oorgeskakel na grafiese ontwerp by die MichaeliskunskoolMichaelis-kunsskool oorgeskakel.<ref name="whowho">[http://www.whoswhosa.co.za/ 24.com se Who's Who], [http://www.whoswhosa.co.za/Pages/profilefull.aspx?IndID=3521 Mr Jonathan "Zapiro" SHAPIRO], besoek op 7 Julie 2007</ref> Kort daarna moes hy vir sy, op daardie stadium verpligte, twee -jaarlange militêre diensplig -opleiding aanmeld (wat op daardie stadium verpligtend was). Terwyl hy in die weermag was, het hy by die [[UDF]] aangesluit. Tydens sy diensplig het hy ook spotprente vir progressiewe publikasies begin teken. Na sy militêre opleiding, het hy suksesvol vir 'n’n Fulbright scholarship-beurs aansoek gedoen om spotprentteken vir twee jaar by die Skool van Visuele Kunste in [[New York Stad|New York]], spotprenttekenkuns te studeer. VoorVóór sy vertrek souis hy egter sonder verhoor deur die Suid-Afrikaanse Veiligheidspolisie aangehou word as gevolg van sy anti-Apartheidapartheid bedrywighede, aangehou.<ref name="cartoonist"/> In New York studeerhet hy satiriese spotprentteken-, karikatuur-, strokiesverhale- en sekwensiële kuns en die geskiedenis van visuele kommunikasie; bestudeer. Ook die kuns van teken, ets, skilder en 'nhy het ’n onafhanklike studie onder Art Spiegelman oor die grafiese roman voltooi.<ref name="whowho"/>
 
In [[1991]] keer hy na Suid-Afrika terug en vervaardig saam met ''Story Circle'' opvoedkundige [[strokiesverhaal|strokiesverhale]] soos ''Roxy'' (Vigsvoorligtingvigsvoorligting), ''Tomorrow People'' (Demokrasie opvoeding oor demokrasie), en ''A Trolley Full of Rights'' (Kindermishandelingvoorkomingvoorkoming van kindermishandeling). In [[1994]] word hy aangestel as redaksionele spotprenttekenaar vir die Mail & Guardian en die Sowetan en in [[1998]] ook vir die Sunday Times. Vanaf 1996 tot 1997 is sy werk ook in die [[Cape Argus]] gepubliseer.<ref name="cartoonist"/>. Sedert September [[2005|2005,]] verskyn sy werk ook drie keer per week in die [[Cape Times]], [[The Star]], [[The Mercury]] en [[Pretoria News]].<ref name="designindaba">[http://www.designindaba.com/ Design Indaba], [http://www.designindaba.com/conf/conf2007/speaker-zapiro.html Zapiro (SA)], besoek op 7 Julie 2007</ref>
Guardian en die Sowetan en in [[1998]] ook vir die Sunday Times. Van 1996 en 1997 is sy werk ook in die [[Cape Argus]] gepubliseer.<ref name="cartoonist"/>. Sedert September [[2005]] verskyn sy werk ook drie keer per week in die Cape Times, The Star, The Mercury en [[Pretoria News]].<ref name="designindaba">[http://www.designindaba.com/ Design Indaba], [http://www.designindaba.com/conf/conf2007/speaker-zapiro.html Zapiro (SA)], besoek op 7 Julie 2007</ref>
 
Shapiro skroom nie om omstrede onderwerpe te takel nie en het reeds kritiese kommentaar gelewer op Suid-Afrika se VIGS beleid oor vigs, die Minister van Gesondheid, [[Manto Tshabalala-Msimang]], Vlakplaas en ander sake wat voor die Waarheid en Versoeningskommissie verskyn het, die ramp in [[Zimbabwe]] en omkopery intydens Suid-Afrika se wapentransaksie.<ref>Herman Wasserman, [http://academic.sun.ac.za/journalism/news/zapiroresponse.pdf Response for discussion: Public lecture by Zapiro, ‘Cartoons and critique in South Africa’], aangebied deur die Department van Joernalisme en Department van Sosiologie and Sosiale Antropologie, Universiteit van Stellenbosch, 13 Mei 2005, Afgelaai op 7 Julie 2007</ref> <ref>[http://www.sackmanto.co.za/index.php Die Sack Manto Campaign], [http://www.sackmanto.co.za/zapiro-cartoons.php Zapiro Cartoons], besoek op 7 Julie 2007</ref>
 
In Mei [[2006]] het die [[ANC]] vise-presidentse visiepresident, [[Jacob Zuma]], drie naamskendingeise van R5 miljoen elk teen die Zapiro en die Engelse dagblad, [[The Star|The Star,]] aanhangig gemaak.<ref>[[Beeld]], Katrien Smit [http://www.news24.com/Beeld/Suid-Afrika/0,,3-975_2123788,00.html Zuma, ‘Rapport’ in Februarie na hof], besoek op 7 Julie 2007</ref> Die eise teen Zapiro hou verband met drie spotprente wat verwys na Zuma se verkragtingsaak in 2006 verwys het. Die eerste van die drie spotprente het verwys na Zuma se inswering voorvóór hy getuienis sou lewer in die saak, in die tweede word verwys na 'n’n "Zuma“Zuma moral handbook"handbook”, en die derde het verwys na sy vryspraak in die saak.<ref>[http://www.iol.co.za/ IOL], [http://www.iol.co.za/index.php?set_id=1&click_id=13&art_id=vn20060703230540269C181029 Zuma seeks millions from newspaper group], besoek op 7 Julie 2007</ref> Shapiro het reageergereageer met 'n’n spotprent in die[[The Star]], en later ook in die [[Mail & GaurdianGuardian]], waarinwaar hy 'n’n woedende Zuma uitbeeld waarin hywat R15 miljoen by Zapiro eis en skree: "I'm'“I’m suing for damage to my reputation!"”'', die spotprent vertoon 'n’n verveelde, ongeërgde Zapiro wat antwoord: "Would''“Would that be your reputation as a disgraced, chauvinistic demagogue who can'tcan’t control his sexual urges and who thinks a shower prevents AidsAIDS?"”''<ref>[http://www.news24.com/ news24], [http://www.news24.com/News24/South_Africa/Zuma/0,,2-7-1840_1964091,00.html What reputation? asks Zapiro], besoek op 7 Julie 2007</ref>
 
== Toekennings en erkenning ==
Zapiro het reeds talle toekennings ontvang en is op andere maniere vereer. Die vernaamste hieronder sluit in:
* In [[2001]] het hy die eerste spotprenttekenaar geword om 'n’n kategorieprys te wen in die ''CNN African Journalist of the Year Awards'';<ref name="cartoonist"/>
* In [[2003]] was hy die enigste spotprentspotprenttekenaar uit [[Afrika]] wat genooi is om die Wêreld Ekonomiese Forum in Davos, [[Switserland]] by te woon;<ref name="cartoonist"/>
* In 2003 en [[2004]] het hy die Mondi Koerant Toekenning-koeranttoekenning vir Grafiesegrafiese Joernalismejoernalistiek ontvang; <ref name="designindaba"/>
* In 2004 het die [[Universiteit van Transkei]] homaan 'nhom ere’n doktorsgraaderedoktorsgraad in letterkunde toegeken.;<ref name="designindaba"/>
* In Oktober [[2005]] is aangekondig dat hy die gesogte [[Prins Claus Toekenning]]-toekenning van €100&nbsp;000 gewen het. Dit is op 7 Desember 2005 by die [[Muziekgebouw aan ‘t IJ]] in [[Amsterdam]] aan hom toegekenoorhandig, ter erkenning van sy rol in die stimulering van maatskaplike en kulturele ontwikkeling;<ref>[http://www.powerofculture.nl/uk/current/2005/october/zapiro.html 2005 Prince Claus Award for the South African Cartoonist Zapiro], besoek op 7 Julie 2007</ref> en
* Ook in 2005 het hy 'n’n ereeretoekenning toekenning invan die [[Sunday Times]] se [[Alan Paton]]-literêre Literêre Toekenningtoekenning ontvanmgontvang en is hy benoem as ''Kommunikeerder van die Jaar'' deur die [[Tshwane-Universiteit van Tegnologie]] se department van Openbare Betrekkinge en SakeSakekommunikasie Kommuniksiebenoem. Hy het in diedieselfde jaar ook die [[Mondi Shanduka]]-toekenning as ''Joernalis van die jaar toekenningJaar'' ontvang;<ref name="designindaba"/>
* In [[2006]] het hy die eerste Mondi Shanduka-toekenning as ''Joernalis van die Jaar toekenning'', en die eerste [[Vodacom]]-toekenning as ''Spotprenttekenaar van die Jaar Toekenning'' gewen.;<ref name="designindaba"/>
* In [[2007]] was hy die wenner van toekenning deur die ''Cartoonist'sCartoonist’s Rights Network International (CNRI)'' sevir Dapperheiddapperheid in redaksionele spotprentwerk toekenning.<ref name="M&G1"/><ref>[http://cartoonistrights.com/home/ Cartoonist's Rights Network International], besoek op 7 Julie 2007</ref>
 
== Verwysings ==