Infrarooi: Verskil tussen weergawes

'''Infrarooi''', '''infrarooilig''' of '''infrarooistraling''' is [[elektromagnetiese straling]] met langer [[golflengte]]s as dié van [[Sigbare spektrum|sigbare lig]]; dit strek van die [[rooi]] kant van die [[sigbare spektrum]] by 700 nm ([[nanometer]]) tot by 1 mm. Hierdie reeks golflengtes stem ooreen met ’n reeks [[frekwensie]]s van sowat 430 [[Hertz|THz]] tot 300 [[Hertz|GHz]], en sluit in die grootste deel van die [[termiese straling]] wat teen kamertemperatuur deur voorwerpe uitgestraal word.

 

Net meer as die helfte van die [[Son]] se [[energie]] bereik die [[Aarde]] in die vorm van infrarooistraling. Die balans tussen geabsorbeerde en uitgestraalde infrarooi het ’n uiters belangrike uitwerking op die Aarde se [[klimaat]].

 

Die bestaan van infrarooilig is in [[1800]] deur die [[sterrekundige]] [[William Herschel]] ontdek. Hy het die temperatuur van ’n spektrum wat deur ’n prisma val, met ’n termometer gemeet en vasgestel die temperatuur in die rooi deel van die spektrum is hoër as in die blou deel. In die deel anderkant die rooi het hy ’n nog hoër temperatuur gemeet en tot die gevolgtrekking gekom dat in dié deel van die spektrum lig bestaan wat nie vir die menslike oog sigbaar is nie.

 

Infrarooi beteken "onder rooi", want die frekwensie van infrarooistraling is net laer as dié van rooi lig.

 

Infrarooilig word in die [[nywerheid]], [[wetenskap]] en [[geneeskunde]] gebruik. Nagsigtoestelle wat aktiewe naby-infrarooibeligting gebruik, laat ’n mens toe om mense of diere te sien sonder om self gesien te word. In infrarooisterrekunde word infrarooiteleskope gebruik om deur [[Ruimtestof|stowwerige]] gebiede in die [[ruimte]] soos [[molekulêre wolk]]e te sien, asook dinge waar te neem soos [[Planeet|planete]] en voorwerpe met [[rooiverskuiwing]] uit die vroeë dae van die [[heelal]] se bestaan.<ref name="ir_astronomy">{{cite web|url=http://www.ipac.caltech.edu/Outreach/Edu/importance.html |title=IR Astronomy: Overview |publisher=NASA Infrared Astronomy and Processing Center |accessdate=2006-10-30}}</ref> Termiese infrarooikameras word gebruik om hitteverlies in geïsoleerde stelsels, veranderde bloedvloei in die vel en oorverhitting in elektriese toestelle waar te neem.

 

Termiese infrafooibeelde word algemeen in die weermag en die burgerlike lewe gebruik. Militêre gebruik sluit in die opspoor van teikens, monitering en nagvisie. Mense straal by normale liggaamstemperatuur hoofsaaklik uit by golflengtes van sowat 10&nbsp;μm (mikrometer). Nie-militêre gebruike sluit in die inspeksie van nywerheidsgeriewe, draadlose kommunikasie op ’n kort afstand, spektroskopie, omgewingsmonitering en weervoorspelling.

 

 

 

{| class=wikitable style="text-align:center; font-size:12px; float:center; margin:2px"

| colspan="8" style="text-align:center;"|'''Ligvergelyking'''<ref>[http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/ems3.html#c1 C.R. Nave – Hyperphysics: Electromagnetic Spectrum]</ref>

|-

|-

|-

|-

|- style="background:#FFE8E8;"

|-

| [[Mikrogolf]] || 1&nbsp;mm – 1 meter || 300&nbsp;GHz – 300&nbsp;MHz ||1,24&nbsp;µeV – 1,24&nbsp;meV

|}

 

Sonlig, teen ’n effektiewe temperatuur van 5&nbsp;780 [[kelvin]], bestaan uit byna-termiesespektrum-bestraling waarvan net meer as die helfte infrarooi is. As die Son op sy hoogste is, het sonlig ’n bestralingsterkte by die seevlak van net meer as 1&nbsp;[[Watt|kilowatt]] per vierkante meter. Van dié energie is 527&nbsp;watt infrarooistraling, 445&nbsp;watt is sigbare lig en 32&nbsp;watt is [[ultraviolet]]straling.<ref>{{cite web|url=http://rredc.nrel.gov/solar/spectra/am1.5/ |title=Reference Solar Spectral Irradiance: Air Mass 1.5|accessdate=2009-11-12}}</ref>

 

Op die oppervlak van die Aarde, teen veel laer temperature as op dié van die Son, bestaan feitlik alle termiese straling uit infrarooi in verskeie golflengtes. Van hierdie natuurlike termiese stralingsprosesse is net [[weerlig]] en natuurlike brande warm genoeg om baie sigbare energie te vervaardig, en brande vervaardig veel meer infrarooi- as sigbarelig-energie.

 

In die algemeen straal voorwerpe infrarooi oor ’n spektrum golflengtes uit, maar soms is net ’n deel van dié spektrum van belang omdat sensors gewoonlik net straling in ’n spesifieke bandbreedte meet. Termiese infrarooistraling het ook ’n maksimum emissiegolflengte, wat omgekeer eweredig is aan die absolute temperatuur van die voorwerp, in ooreenstemming met die [[Wet van Wien]].

 

|-

|'''Middel-infrarooi'''

| 3–8&nbsp;µm

| 150–400&nbsp;meV

|}

 

 

== Verwysings ==

{{Verwysings}}

 

* [http://www.omega.com/literature/transactions/volume1/historical1.html Die geskiedenis van infrarooi]

* [http://www.ocinside.de/html/modding/usb_ir_receiver/usb_ir_receiver.html Hoe om ’n infrarooiopvangtoestel te bou om rekenaars van ’n afstand te beheer]

* [http://imagers.gsfc.nasa.gov/ems/infrared.html ’n Verduideliking van infrarooi (Nasa)]

 

[[Kategorie:Elektromagnetisme]]