Afrikanerweerstandsbeweging: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
+ Inligtingskas & skakels
Lyn 1:
{{Inligtingskas Politieke party
[[Lêer:Awb.svg|duimnael|regs|300px|Vlag van die AWB (drie sewes)]]
| party_naam = Afrikanerweerstandsbeweging
[[Lêer:AWB Rally, Church Square, Pretoria.jpg|duimnael|regs|300px|Demonstrasie van die AWB in 1990 in [[Pretoria]].]]
| afkorting = AWB
[[Lêer:Eugene Terreblanche (386542672).jpg|duimnael|Eugène Terre'Blanche]]
| party_logo = Awb.svg
| logobeskrywing = Vlag van die AWB (drie sewes)
| logo_onderskrif = Vlag van die AWB (drie sewes)
| leier = [[Steyn von Rönge]]
| slagspreuk = God, Volk, Vaderland
| gestig = 7 Julie 1973
| ontbind =
| samesmelting_van =
| afgestig_van =
| voorafgegaan =
| samesmelting_met =
| opgevolg =
| nuusbrief =
| hoofkwartiere = [[Ventersdorp]], [[Noordwes]], [[Suid-Afrika]]
| studente_vleuel =
| jeugvleuel =
| ideologie = [[Volkstaat]]<br />Wit oorheersing<br />[[Afrikanernasionalisme]]
| nasionaal =
| internasionaal =
| kleure = {{Kleurkas|Red}}{{Kleurkas|White}}{{Kleurkas|Black}}
| webwerf = [http://www.awb.co.za/ ''awb.co.za'']
}}
 
Die '''Afrikanerweerstandsbeweging''', of '''AWB''', is 'n verregse politieke minderheidsgroep in [[Suid-Afrika]]. Hy beywer hom vir die herinstelling van 'n onafhanklike [[AfrikanerAfrikaners|Afrikanerrepubliek]]republiek (of "''Boerestaat''" of [[Volkstaat]]) en die beskerming van boere teen [[Plaasmoorde in Suid-Afrika|plaasaanvalle]]. Die organisasie word deur sommige beskryf as 'n Neo-Nazi of ekstremistiese blanke-heerssugtige party.<ref>{{Boekverwysing|Titel=The Beast Reawakens: Fascism's Resurgence from Hitler's Spymasters to Today's Neo-Nazi Groups and Right-Wing Extremists|Outeur=Carolyn Turpin-Petrosino|URL=https://books.google.com/books?id=VFasBwAAQBAJ&pg=PT181&dq=%22included+in+its+ideological+platform+are+neo-Nazism+and+white+supremacy%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiu1YDBiOHKAhXCGT4KHRSpCy4Q6AEIHTAA#v=onepage&q=%22included%20in%20its%20ideological%20platform%20are%20neo-Nazism%20and%20white%20supremacy%22&f=false|Uitgewer=Taylor and Francis|Jaar=2013|ID=978-0-415-48400-8}}</ref>. Hoewel die party nie tans geweldadig is nie, was hulle wel in die 1990's by geweldadige optredes betrokke.<ref name="HAT Taal-en-feitegids">HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8</ref>
 
[[Eugène Terre'Blanche]] het die AWB in [[1973]] gestig en was tot sy moord in April [[2010]] die president daarvan. Hy is deur [[Steyn vanvon RongeRönge]] as leier opgevolg.
 
== Stigting van die AWB ==
Line 11 ⟶ 33:
 
== Steunbasis van die AWB groei ==
[[Lêer:AWB Rally, Church Square, Pretoria.jpg|duimnael|regs|300px|Demonstrasie van die AWB in 1990 in [[Pretoria]].]]
In die media word die AWB, hoofsaaklik vanweë die ooreenkoms in leierskapstyl en logo, as Nazi's uitgebeeld, terwyl Terre'Blanche as [[Adolf Hitler]] se verpersoonliking beskou is. Dit is hoofsaaklik gedoen vanweë sy ongelooflike oratoriese vermoëns, wat in die middel 1980's groot gehore regoor die land lok met hom as spreker. Die AWB groei in hierdie tyd ook baie sterk, hoewel die militêre styl van die organisasie baie Afrikaners afskrik. Die AWB het byna 70&nbsp;000 lede gehad in hierdie tydperk.
 
In Desember 1982 word Terre'Blanche en nog agt AWB-lede gearresteer na 'n klopjag deur die polisie waarin wapenopslagplekke op die plaas van sy broer, Andries Terre'Blanche gevind is. In Julie 1983 word hy en drie ander AWB-lede aangekla vir handelinge in stryd met die Wet op [[Terrorisme]], terroriste bedrywighede en ander klagtes met betrekking tot die besit van onwettige wapentuig. Hy word in Oktober 1983 skuldig bevind en tot twee jaar gevangenisstraf gevonnis, wat opgeskort word vir vyf jaar.
 
Die AWB het verdere bekendheid verwerf deur die [[Minister van Internasionale Betrekkinge en Samewerking|Minister van Buitelandse Sake]], [[Pik Botha]] op 22 Mei 1986 te verhoed om in Pietersburg (vandag [[Polokwane]]) 'n politieke vergadering te hou. Die ontperking van die [[African National Congress]] en die onderhandelinge tot 'n veelrassige staat, lei tot nog AWB -optrede, hierdie keer tot binne in die Wêreld HandelsentrumWêreldhandelsentrum in [[Kemptonpark]] naby [[Johannesburg]] op 25 Junie 1993. By dié veelpartykonferensie bars AWB-lede met geweld in en ontwrig die verrigtinge.
 
Terre'Blanche het die einde van die apartheidsbeleid[[apartheid]]sbeleid as 'n uitlewering van die Afrikaner tot die [[kommunisme]] gesien en gedreig met [[burgeroorlog]] indien president [[F.W.Frederik Willem de Klerk]] die mag aan die ANC oorhandig. Dit lei tot De Klerk se aandrang om 'n politieke vergadering in Terre'Blanche se tuisdorp, Ventersdorp, te hou. Die AWB probeer die vergadering ontwrig en in die geweld tussen die polisie en AWB-ondersteuners, word AWB-lede doodgeskiet.
 
== AWB verloor steun ==
[[Lêer:Eugene Terreblanche (386542672).jpg|duimnael|upright|Eugène Terre'Blanche]]
Met die oorgang tot die nuwe bestel in die begin van 1994, weier die president van [[Bophuthatswana]], [[Lucas Mangope]], om by Suid-Afrika heringelyf te word. Mangope vra hulp van Afrikanerorganisasies en AWB-lede daag sonder uitnodiging op. In die daaropvolgende geweld word Mangope gedwing om van onafhanklikheid afstand te doen, maar 'n TV-span neem die moord op drie AWB-lede af wat tereggestel word deur 'n Bophuthatswana-weermaglid nadat hulle gewond is. Dié voorval het die einde van die AWB se gewapende stryd ingelui, hoewel die AWB op verkiesingsdag, 27 April 1994, bomme geplant het om die verkiesing te probeer ontwrig. Dit was egter onsuksesvol en die AWB en Terre'Blanche het baie steun verloor.
 
Terre'Blanche het aan die einde van die 1980's reeds begin steun verloor na 'n intieme verhouding met 'n Engelstalige[[Engels]]talige joernalis, [[Jani Allan]], terwyl baie AWB-lede bedank het as gevolg van die beweerde drankmisbruik deur Terre'Blanche. Die AWB en Terre'Blanche se agteruitgang is egter in Junie 1997 verseël toe Terre'Blanche tot ses jaar tronkstraf gevonnis is nadat 'n petroljoggie en 'n plaaswerker ernstig deur hom aangerand is. Terre'Blanche was slegs een van drie blankes in die Rooigrond-gevangenis naby [[Mahikeng]] waar hy aangehou is. Hy is eers in Junie 2004 vrygelaat. In die gevangenis het hy 'n wedergebore Christen geword en na sy vrylating standpunt teen geweld ingeneem.
 
== Verwysings ==
{{CommonsKategorie|Afrikaner Weerstands Beweging|Afrikaner Weerstandsbeweging}}
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Afrikaner Weerstands Beweging|Afrikaner Weerstandsbeweging}}
* [http://www.awb.co.za/ AWBAmptelike webwerf], soos op 21 April 2008.
 
[[Kategorie:Apartheid]]
[[Kategorie:PolitiekPolitieke vanorganisasies in Suid-Afrika]]