Baksteen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Messelwerk: opgebou deur vertaling uit Britse artikel ("Brickwork")
Lyn 37:
 
==Messelwerk==
'''Messelwerk''' is steenwerk wat deur 'n messelaar geproduseer word, deur die gebruik van bakstene en sementbry. Ry-op-ry stene - ''gange'' genoem - word in opeenvolgende lae bo-op mekaar gelê om baksteenmure en ander strukture te bou. Wanneer die lengtesy van die steen na buite wys, word hy 'n stryksteen genoem, en wanneer sy kort sy na buite wys word hy 'n kopsteen genoem.
Deur bakstene vas te messel kan mure en ander strukture gebou word. Wanneer die lengtesy van die steen na buite wys, word hy 'n stryksteen genoem, en wanneer sy kort sy na buite wys word hy 'n kopsteen genoem. Die patrone waarvolgens die bakstene neergelê word om 'n muur te vorm, word die verband van die messelwerk genoem. Die verband is belangrik omdat die bakstene nie net in rye bo-op mekaar geplaas moet word nie, aangesien dit die muur verswak. In plaas daarvan kan mens die muur baie verstewig deur 'n goeie verband te kies. Daar is klomp verskillende tipes verbande, soos die strykverband, Vlaamse verband en die Engelse verband.<ref>[http://mieliestronk.com/bakstene.html] Bakstene is Bak</ref>
 
[[Lêer:Brickwork dimensions.png|thumb|300px|Gekoördineerde afmetings]]
Dele van messelwerk sluit bakstene, beddens en voeë in. Die bed is die klei waarop 'n baksteen gelê word.<ref>Nicholson, p. 166. "BED.—The under-surface of bricks when laid in any kind of work."</ref> 'n Voeg is 'n vertikale las tussen enige twee bakstene en word gewoonlik - maar nie altyd nie - opgevul met sementbry.
 
Die afmetings van hierdie dele word gewoonlik gekoördineer sodat twee langsmekaargeplaasde bakstene (slegs geskei deur die breedte van 'n voeg) en die totale breedte identies is aan die lengte van 'n enkele baksteen dwars bo-op hulle gelê.
 
'n Voorbeeld van 'n koördineringsisteem wat algemeen gebruik word vir bakstene in die Verenigde Koninkryk is soos volg:
* Stene met afmetings van 215&nbsp;mm x 102,5&nbsp;mm × 65&nbsp;mm;
* Daghabeddens en voeë van 'n eenvormige 10&nbsp;mm.
 
In hierdie geval werk die koördinering van die neerlê korrek, omdat die lengte van 'n een baksteen (215&nbsp;mm) gelyk is aan die totaal van die breedte van 'n baksteen (102,5&nbsp;mm) plus 'n voeg (10&nbsp;mm) plus die breedte van 'n tweede baksteen (102,5&nbsp mm). Daar is egter nog baie ander steengroottes wêreldwyd, en baie van hulle gebruik dieselfde koördineringsbeginsel.
 
{{clear}}
==Oriëntasie van bakstene==
[[Lêer:Brickpositions.PNG|thumb|350px|Ses verskillende steenliggings]]
'n Gelegde baksteen word klassifiseer op grond van hoe dit gelê is, en hoe dit vertoon met betrekking tot die voorkoms van die finale muur.
<dl>
<dt>Stryker</dt>
<dd>'n Baksteen plat gelê met sy lang, platkant blootgestel.<ref name="John Houghton 1693">John Houghton. A Collection for Improvement of Husbandry and Trade. 1693. Issue&nbsp;74. Published by Randal Taylor near Stationers-Hall. London. "A Brick-wall of a Foot and half thick is commonly made by ''Stretchers'' and ''Headers''"</ref></dd>
<dt>Kopsteen</dt>
<dd>'n Baksteen plat gelê met sy smal kopkant blootgestel. <ref name="John Houghton 1693"/></dd>
<dt>Soldaat</dt>
<dd>'n Baksteen vertikaal gelê met sy lang sykant blootgestel.<ref>Whitney Clark Huntington. Building Construction. Types of Construction, Materials, and Cost Estimating. New York: Wiley. London: Chapman & Hall. 1929. Page&nbsp;130. "Belt courses and flat arches may be formed of brick[s] set on end with the narrow side exposed. Such bricks are called soldiers."</ref></dd>
<dt>Matroos</dt>
<dd>'n Baksteen vertikaal gelê met die breë gesig van die baksteen blootgestel.<ref>Sovinski, p. 43. "Those brick positions oriented in a horizontal alignment are called ''stretcher'', ''header'', ''rowlock stretcher'', and ''rowlock''. A rowlock stretcher is sometimes called a ''shiner''. The two corresponding vertical orientations are the ''soldier'' and ''sailor'' positions."</ref></dd>
<dt>Sluiter</dt>
<dd>'n Baksteen gelê op sy lang smal kant met die kort kant van die baksteen blootgestel.<ref>Samuel Y. Harris. Building Pathology. Wiley. New York. 2001. Page&nbsp;212. "The short face, or the end laid horizontally, is a header; laid vertically, a rowlock."</ref></dd>
<dt>Sluiterstryker</dt>
<dd>'n Baksteen gelê op die lang smal kant met die breë gesig van die baksteen blootgestel.<ref>Sovinski, p. 43. "Those brick positions oriented in a horizontal alignment are called ''stretcher'', ''header'', ''rowlock stretcher'', and ''rowlock''. A rowlock stretcher is sometimes called a ''shiner''."</ref></dd>
</dl>
 
==Verband==
Deur bakstene vas te messel kan mure en ander strukture gebou word. Wanneer die lengtesy van die steen na buite wys, word hy 'n stryksteen genoem, en wanneer sy kort sy na buite wys word hy 'n kopsteen genoem. Die patrone waarvolgens die bakstene neergelê word om 'n muur te vorm, word die verband van die messelwerk genoem. Die verband is belangrik omdat die bakstene nie net in rye bo-op mekaar geplaas moet word nie, aangesien dit die muur sal verswak. In plaas daarvan kan mens die muur baie verstewig deur 'n goeie verband te kies. Daar is klomp verskillende tipes verbande, soos die strykverband, Vlaamse verband en die Engelse verband.<ref>[http://mieliestronk.com/bakstene.html] Bakstene is Bak</ref>
<gallery widths="180" heights="180">
Lêer:Halfsteensverband 001.svg|Strykverband