Dialektiek: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) formaat et al |
Alias (besprekings | bydraes) k ortografie: 'n |
||
Lyn 1:
'''Dialektiek''' (ook bekend as '''denkleer''', '''redeneerkunde''' of die '''dialektiese metode''') is 'n beredeneringsmetode, wat sedert antieke tye sentraal staan tot die Indiese asook Europese filosofie. Die woord "dialektiek" het sy ontstaan in [[antieke Griekeland]], en is deur [[Plato]] gepopulariseer in sy [[Sokratiese dialoë]]. Dialektiek berus op 'n [[dialoog]] tussen twee of meer persone, wat ten spyte van die verskillende sienswyses wat hulle mag handhaaf, tog wens om die waarheid van 'n saak na te speur deur die uitruil van beskouings en oortuigings, onderhewig aan beredenering.<ref>[[Die Republiek (Plato)]], 348b</ref> Dit verskil van 'n [[debat]], waarin albei partye tot hul sienswyses verbind is, en oorgehaal is om die debat in hul guns te beklink deur oortuiging of 'n bewys van hul juistheid (of van die teenparty se onjuistheid) – waarin 'n jurie of arbiter gevolglik dikwels benodig word om die saak te beslis. Dit verskil ook van [[retoriek]], 'n spraakkuns wat hom beroep op [[logos]], [[pathos]] of [[ethos]]. Retoriek is kommunikasie gemik op oorreding van 'n gehoor tot die aanhang van 'n spesifieke argument of aksie.
Die [[Sofisme|Sofiste]] het geleer dat "[[arête]]" (Grieks: ἀρετή, oftewel kwaliteit of uitnemendheid) die hoogste waarde en bepaler van
[[Sokrates]] het "waarheid" gehuldig as die hoogste waarde, menend dat dit ontdek kan word deur redenasie en logika in redevoering: oftewel, dialektiek. Sokrates het beredenering hooggeag, d.i. beroeping op die logiese, eerder as emosionele aansporing, as die gepaste middel tot oorreding, die ontdekking van waarheid, en as die bepaler van aksie. Vir Sokrates was waarheid, nié arête nie, die hoëre verdienstelikheid, en elke persoon sou bowenal moes strewe na waarheid as riglyn vir sy lewe. Sokrates het daarom die Sofiste en hul lering van retoriek as artistieke, emosionele redekuns teëgestaan, wat nie logika of bewyse vereis het nie.<ref>Vgl. [[Gorgias (dialoog)|Gorgias]], 449B: "Sokrates: Sou jy dan gewillig wees, Gorgias, om die bespreking voort te sit, soos ons dit nou besig [dialektiek] by wyse van vraag en antwoord, en om uit te stel vir
==Nota==
|