ENIAC: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
JCBrand (besprekings | bydraes)
No edit summary
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Eniac.jpg|rightregs|300px|thumbduimnael|Glen Beck (agter) en Betty Snyder (voor) programmeer die ENIAC.]]
'''ENIAC''', Engels vir '''Electronic Numerical Integrator And Computer''',<ref>{{cite book | last = Goldstine | first = Herman H. | authorlink = Herman Goldstine | title = The Computer: from Pascal to von Neumann | year = 1972 | publisher = Princeton University Press | location = Princeton, New Jersey | id = ISBN 0-691-02367-0 }}</ref> was die eerste algemeendoelige elektroniese rekenaar. Dit was die eerste hoë-spoed, [[Turingvolledigheid|Turingvolledige]], digitale rekenaar wat herprogrammeer kon word om 'n reeks rekenkundige probleme op te los, <ref>Shurkin, Joel, ''Engines of the Mind: The Evolution of the Computer from Mainframes to Microprocessors'', 1996, ISBN 0-393-31471-5</ref> terwyl vroeëre masjiene net sekere van die eienskappe gehad het. Die ENIAC is ontwerp en gebou deur die [[Amerikaanse Leër| Amerikaanse leër]] om artillerievuur-tabelle te bereken.
 
'''ENIAC''', Engels vir '''Electronic Numerical Integrator And Computer''',<ref>{{cite book | last = Goldstine | first = Herman H. | authorlink = Herman Goldstine | title = The Computer: from Pascal to von Neumann | year = 1972 | publisher = Princeton University Press | location = Princeton, New Jersey | id = ISBN 0-691-02367-0 }}</ref> was die eerste algemeendoelige elektroniese rekenaar. Dit was die eerste hoë-spoed, [[Turingvolledigheid|Turingvolledige]], digitale rekenaar wat herprogrammeer kon word om 'n reeks rekenkundige probleme op te los, <ref>Shurkin, Joel, ''Engines of the Mind: The Evolution of the Computer from Mainframes to Microprocessors'', 1996, ISBN 0-393-31471-5</ref> terwyl vroeëre masjiene net sekere van die eienskappe gehad het. Die ENIAC is ontwerp en gebou deur die [[Amerikaanse Leër| Amerikaanse leër]] om artillerievuur-tabelle te bereken.
Die ENIAC was van onmiddelike belang. Met sy bekendstelling in 1946 is dit die "Enorme Brein" deur die media gedoop. Dit was 'n duisend keer vinniger as elektro-meganiese masjiene, 'n sprong in rekenkundige krag wat geen enkele masjien nog kon bereik nie. Die wiskundige vermoëns, gepaard met algemeendoelige programmering, het wetenskaplikes en industrialiste baie opgewonde gehad. Die uitvinders het dié nuwe idees versprei deur 'n reeks [[Moore School Lectures|lesings]] aan te bied oor rekenaarargitektuur.
 
Die ENIAC was van onmiddelike belang. Met sy bekendstelling in 1946 is dit die "Enorme Brein" deur die media gedoop. Dit was 'n duisend keer vinniger as elektro-meganiese masjiene, 'n sprong in rekenkundige krag wat geen enkele masjien nog kon bereik nie. Die wiskundige vermoëns, gepaard met algemeendoelige programmering, het wetenskaplikes en industrialiste baie opgewonde gehad. Die uitvinders het dié nuwe idees versprei deur 'n reeks [[Moore School Lectures|lesings]] aan te bied oor rekenaarargitektuur.
Die ENIAC se ontwerp en konstruksie was gefinansier deur die Amerikaanse leër gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]]. Die konstruksiekontrak is geteken op [[5 Junie]], [[1943]], en werk op die rekenaar het die volgende maand in die geheim begin onder die skuilnaam "Projek PX" deur die [[Universiteit van Pennsylvania]] se [[Moore Skool van Elektriese Ingenieurswese]]. Die volledige masjien is onthul op [[14 Februarie]], [[1946]] by die Universiteit van Pennsylvania, en het $500,000 gekos. Dit is formeel deur die V.S. Weermagrtillerie afdeling in Julie 1946 in diens geneem. ENIAC is afgeskakel op [[9 November]], [[1946]] vir opknappings en 'n geheue opgradering, en is toe geskuif na die [[Aberdeen Toets Grond|Aberdeen toetsgrond]]<nowiki/>e, [[Maryland]] in 1947. Daar, op [[29 Julie]], [[1947]], is dit weer aangeskakel en was dit in voortdurende gebruik tot 11:45 pm, [[2 Oktober]], [[1955]].
 
Die ENIAC se ontwerp en konstruksie was gefinansier deur die Amerikaanse leër gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]]. Die konstruksiekontrak is geteken op [[5 Junie]], [[1943]], en werk op die rekenaar het die volgende maand in die geheim begin onder die skuilnaam "Projek PX" deur die [[Universiteit van Pennsylvania]] se [[Moore Skool van Elektriese Ingenieurswese]]. Die volledige masjien is onthul op [[14 Februarie]], [[1946]] by die Universiteit van Pennsylvania, en het $500,000 gekos. Dit is formeel deur die V.S. Weermagrtillerie afdeling in Julie 1946 in diens geneem. ENIAC is afgeskakel op [[9 November]], [[1946]] vir opknappings en 'n geheue opgradering, en is toe geskuif na die [[Aberdeen Toets Grond|Aberdeen toetsgrondtoetsgronde]]<nowiki/>e, [[Maryland]] in 1947. Daar, op [[29 Julie]], [[1947]], is dit weer aangeskakel en was dit in voortdurende gebruik tot 11:45 pm, [[2 Oktober]], [[1955]].
[[Lêer:Two women operating ENIAC.gif|right|thumbnail|300px|thumb|Programmeerders [[Jean Bartik|Betty Jean Jennings]] (links) en [[Frances Spence|Fran Bilas]] (regs) besig op die ENIAC se hoof kontrole paneel by die [[Moore Skool van Elektriese Ingenieurswese]]. (V.S. Weermag foto van die argiewe van die ARL Tegniese biblioteek )]]
 
[[Lêer:Two women operating ENIAC.gif|rightregs|thumbnailduimnael|300px|thumbduimnael|Programmeerders [[Jean Bartik|Betty Jean Jennings]] (links) en [[Frances Spence|Fran Bilas]] (regs) besig op die ENIAC se hoof kontrole paneel by die [[Moore Skool van Elektriese Ingenieurswese]]. (V.S. Weermag foto van die argiewe van die ARL Tegniese biblioteek )]]
 
Die ENIAC is bedink en ontwerp deur [[John Mauchly]] en [[J. Presper Eckert]] van die [[Universiteit van Pennsylvania]].<ref name=Wilkes>{{cite book
Lyn 32:
 
<!-- Moet nog vertaal word
The ENIAC used four of the accumulators, controlled by a special ''Multiplier'' unit, to perform up to 385 multiplication operations per second. The ENIAC also used five of the accumulators, controlled by a special ''Divider/Square-Rooter'' unit, to perform up to forty division operations per second or three [[square root]] operations per second.
 
The other nine units in ENIAC were the ''Initiating Unit'' (which started and stopped the machine), the ''Cycling Unit'' (used for synchronizing the other units), the ''Master Programmer'' (which controlled 'loop' sequencing), the ''Reader'' (which controlled an IBM punch card reader), the ''Printer'' (which controlled an IBM punch card punch), the ''Constant Transmitter'', and three ''Function Tables''.
[[Lêer:Classic shot of the ENIAC.jpg|thumbnailduimnael|300px|Cpl. Herman Goldstein (voorgrond) stel die skakelaars op een van ENIAC se funksie-tabelle by die [[Moore School of Electrical Engineering]]. (foto van die Amerikaanse leër)]]
 
The references by Rojas and Hashagen or (Wilkes 1956)<ref name="autogenerated1">Wilkes</ref> give more details about the times for operations, which differ somewhat from those stated above. The basic machine cycle was 200 [[microseconds]] (20 cycles of the 100&nbsp;kHz clock in the cycling unit), or 5,000 cycles per second for operations on the 10-digit numbers. In one of these cycles, ENIAC could write a number to a register, read a number from a register, or add/subtract two numbers. A multiplication of a 10-digit number by a ''d''-digit number (for ''d'' up to 10) took ''d''+4 cycles, so a 10- by 10-digit multiplication took 14 cycles, or 2800 microseconds—a rate of 357 per second. If one of the numbers had fewer than 10 digits, the operation was faster. Division and square roots took 13(''d''+1) cycles, where ''d'' is the number of digits in the result (quotient or square root). So a division or square root took up to 143 cycles, or 28,600 microseconds—a rate of 35 per second. (Wilkes 1956:20<ref name="autogenerated1" /> states that a division with a 10 digit quotient required 6 milliseconds.) If the result had fewer than ten digits, it was obtained faster.
Lyn 41:
 
== Verwysings ==
{{verwysingsVerwysings}}
 
[[Kategorie:Geskiedenis van die rekenaar]]