Rekenaarwetenskap: Verskil tussen weergawes

:: - toegeskryf aan [[Edsger Dijkstra]]

Die [[Church-Turing-stelling]] sê dat alle bekende algemene rekentoestelle in wese ekwivalent is in wat hulle doen, alhoewel hulle verskil wat tyd- en ruimtedoeltreffendheid betref. Meeste navorsing in rekenaarwetenskap het te doenmake met von Neumann-rekenaars of Turing-masjiene (rekenaars wat een klein, deterministiesetoegewyde taak op 'n slag doenuitvoer). Hierdie modelle stem ooreen met meeste werklike rekenaars wat vandag gebruik word vandag. Rekenaarwetenskaplikes bestudeer ook ander masjiene, soos parallelle- en kwantumrekenaars.

Rekenaarwetenskap het sy wortels in [[elektroniese ingenieurswese]], [[wiskunde]] en [[linguistiek]]. In die laaste paar dekades van die [[20ste eeu]] is rekenaarwetenskap begin erken as 'n dissipline in eie reg en het dit sy eie metodes en terminologie ontwikkel.

Rekenaarwetenskap is na-verwantnaverwant aan verskeie ander dissiplines. Hierdie dissiplines oorvleuel heelwat, alhoewel belangrike verskille bestaan.

* [[Inligtingswetenskap]] is die studie van data en inligting, hoe om dit te interpreteer, analiseer, stoor en oor te dra. Inligtingswetenskap het begin as die grondslag van die wetenskaplike analise van [[kommunikasie]] en [[databasis]]se.

* [[Inligtingstelsel]]sInligtingstelsels is die toepassing van berekening om die aktiwiteite van 'n organisasie te ondersteun: werking, installering en onderhoud van die rekenaars, sagteware en data.

* [[Bestuursinligtingstelsel]]sBestuursinligtingstelsels (BIS, en:MIS) is die subterrein van inligtingstelsels wat finansiële en personeelbestuur beklemtoon.

* [[Rekenaar-ingenieurswese]]Rekenaaringenieurswese is die analise, ontwerp en bou van rekenaarhardeware.

* [[Inligtingsekerheid]] is die analise en implementering van inligtingstelselsekuriteit, insluitend [[kriptografie]].

* [[Grafiekteorie]]

* [[Simboliese logika]]

* [[Algoritmiese inligtingsteorie]]

* [[Berekenbaarheid]]

* [[Formele semantiek]]

* [[Berekening|Teorie van berekening]]

** analise van [[algoritme]]s en probleme se [[Berekeningskompleksiteit|kompleksiteit]]

** [[Logika]] and [[Formele taal|formele tale]]

* Tiperingsteorie ?? (eng:Type theory)

* [[Beheerstrukture]] en mikroprogrammering

* [[toeer/afvoer]]Afvoer en [[kommunikasie|datakommunikasie]]

* [[Geïntegreerde stroombane]]

* [[Rekenaarargitektuur]]

** [[Verspreide verwerking]]

** [[Parallele programmering]]

** [[Programspesifisering]]

** [[Programverifikasie]] (Engels: ''Program verification'')

** [[Sagteware-optimering]]

** [[Sagteware-meting]] (Engels: ''Software metrics'')

** [[Sagtewarekonfigurasiebestuur]] (Engels: ''Software Configuration Management'')

** [[Gestruktureerde programmering]]

** [[Ontwerpspatrone (rekenaarwetenskap)|Ontwerpspatrone]] (Engels: ''Design patterns'')

** [[Leksikale ontleding]]

** [[Sintaktiese ontleding]]

** [[Semantiese ontleding]]

* [[Datastruktuur|Datastrukture]]

* [[Enkripsie|Data-enkripsie]]

* [[Datasamepersing]]

* [[Rekenaarlêers|Lêers]]

** [[Lêerformaat|Lêerformate]]

** [[Geheue|Inligtingberging]] en [[Inligtingverkreiging|verkreiging]]verkryging

* [[Rekenaargrafika]]

* [[Beeldverwerking]] en rekenaar-sigrekenaarsig (en: computer vision)

* [[Patroonherkenning]]

** [[Handskrifherkenning]]

** [[Spraakherkenning]]

* [[Simulasie]] en [[Modelering]]modelering

* [[Dokumentverwerking|Dokument]]- en [[Woordverwerking|teksverwerking]]

* [[Digitale seinverwerking]]

** Geoutomatiseerde stelling-bewyse (Engels: ''Automated theorem proving'')stellingbewyse

** [[Rekenaralgebra]]

* [[Biologie|Lewens]]- en [[Mediese wetenskap]]

** [[Bio-informatika]]

* [[Sosiale wetenskap|Sosiale]] en [[gedragswetenskap]]pegedragswetenskappe

* [[Geesteswetenskappe]]

* [[Rekenaargesteunde ingenieurswese]]

* [[Robotika]]

* [[Mens-rekanaarrekenaar-interaksie]]

** [[Bruikbaarheids-ingenieurswese]]

* [[Rekenaarindustrie]]

* [[Geskiedenis van rekenaarhardeware]]

* [[Rekenaars en opvoeding]]

* [[Rekenaars en gemeenskap]]

** [[Rekenaargesteunde samewerking]]

* [[Regsaspekte van rekenaars]]

* [[Rekenaarsekuriteit|Rekenaar]]- en [[inligtingsekerheid]]

* [[Gottfried Wilhelm Leibniz]] die universele genie van die baroktyd, wat die [[binêrestelsel]] uitgevind het, die Leibnizrekenaar[http://www.polybiblio.com/herman/28333.html] – alhoewel hy destyds nie eers geweet het waarvoor mens dit kan gebruik nie, maar besef het dat dit baie nuttig sal kan wees. Daar is ook 'n boek oor hom gestryf, 'Rekene met nulle en eeneene', (Duits: ''Rechnen mit Null und Eins'').

* [[John Backus]], uitvinder van FORTRAN, die eerste praktiese hoë-vlakprogrammeertaalhoëvlakprogrammeertaal en die [[Backus-Naur-vorm]] om formele taak-sintakstaaksintaks mee te beskryf.

* [[James W. Cooley]] en [[John W. Tukey]] vir die ''[[Cooley-Tukey FFT algoritme|Fast Fourier Transform]]'' en die impak op wetenskaplike navorsing.

* [[Ole-Johan Dahl]] en [[Kristen Nygaard]], uitvinders van die proto-objek-georiënteerde taal [[SIMULA]].

* [[Edsger Dijkstra]] vir algoritmes, ''[[Goto|Goto considered harmful]]'', nougesetheid en pedagogiek.

* Admiraal [[Grace Hopper|Grace Murray Hopper]] vir pionierswerk in die [[1940's]], een van die eerstes wat die noodsaaklikheid van hoërvlak programmeertale herken. Sy skryf die eerste [[vertaler]]. Haar idees beïnloed die [[COBOL]]-taal grootliks.

* [[Kenneth Iverson]], uitvinder van [[APL programmeertaal|APL]], vir sy bydrae tot interaktiewe programmeprogrammering. ??(en:interactive computing)

* [[William Kahan]] vir die IEEE-[[dryfpunt]]-standaard. (eerder by hardeware-ingenieurswese?)

* [[Donald Knuth]] vir die ''[[The Art of Computer Programming]]''-reeks.

* [[John von Neumann]] vir die ontwerp van die [[von Neumann-argitektuur]] waarop meeste hedendaagse rekenaars gebaseer is.

* [[Alan Turing]] vir [[berekenbaarheid]]sleerberekenbaarheidsleer, en het die Pilot ACE ontwerp

* [[James H. Wilkinson]] vir die tegniek van ''"backward error analysis"'' en vooruitgang in die gebied van [[matriksberekeninge]]. Wilkenson was ook 'n belangrike rolspeler in die ontwikkeling van die Pilot ACE, die eerste Britse rekenaar, in die laat [[1940's]].

* [[Konrad Zuse]], bouer van 'n binêre rekenaar in die [[1930's]], waarvoor hy na bewering (as eerste) 'n teoretiese hoëvlak programmeertaalhoëvlakprogrammeertaal, [[Plankalkül]], ontwerp het.