Olimpiese Somerspele 1936: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
+ Beeld |
Uitgebrei |
||
Lyn 6:
| plek = [[Berlyn]], [[Duitsland]]
| lande = 49
| atlete = 3 963 (3 632 mans, 331 vroue)<ref>{{en}} {{cite web|title=The Olympic Summer Games Factsheet|url=http://www.olympic.org/Documents/Reference_documents_Factsheets/The_Olympic_Summer_Games.pdf|publisher=[[Internasionale Olimpiese Komitee]]|accessdate=11 Augustus 2016}}</ref>
| items = 129 in 19 sporte
| opening = [[1 Augustus]] [[1936]]
| sluiting = [[16 Augustus]] [[1936]]
| opener = Kanselier [[Adolf Hitler]]
| eed = [[Rudolph Ismayr]] ([[gewigoptel]])
| beampte = – <small>(sedert 1972)</small>
| vlam = [[Fritz Schilgen]] ([[atletiek]])
| vorige = 1932
| vorige_plek = Los Angeles (
| volgende = 1940
| volgende_plek = Helsinki (Finland)
}}
Die '''Olimpiese Somerspele 1936''' ([[Duits]]: ''Olympische Sommerspiele 1936''), amptelik bekend as die '''Spele van die XIde Olimpiade''', is tussen 1 en 16 Augustus 1936 in [[Berlyn]], [[Duitsland]], aangebied. In 1931 is Berlyn deur die [[Internasionale Olimpiese Komitee]] (IOK) bo [[Barcelona]] as gasheer vir die Spele verkies. Berlyn het 43 teenoor Barcelona se 16 stemme gekry. In 1936 het die destydse [[Nazi-Duitsland]] ook die [[Olimpiese Winterspele 1936|Olimpiese Winterspele]] aangebied, in [[Garmisch-Partenkirchen]] in die [[Alpe]]. Dit was die laaste Olimpiese Somerspele voor die uitbreek van die [[Tweede Wêreldoorlog]] drie jaar later, wat met die Duitse [[Inval van Pole]] begin het.
[[Lêer:Bundesarchiv B 145 Bild-P017073, Berlin, Olympische Spiele im Olympiastadion.jpg|duimnael|links|Die Olimpiese Stadion in Berlin, 1936.]]
[[Lêer:Jesse Owens2.jpg|duimnael|links|Jesse Owens hardloop die 200 meter.]]
Toe [[Adolf Hitler]] in Januarie 1933 aan bewind kom as kanselier, klink daar stemme op om die Spele na 'n ander land te skuif. In die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] was daar selfs 'n veldtog om die Spele te boikot. [[Avery Brundage]], die voorsitter van die Amerikaanse Olimpiese Komitee, spreek hom teen 'n verskuiwing van die Spele uit, en hy kry ook steun van [[Pierre de Coubertin|De Coubertin]].
Hoewel die Spele dus aan Berlyn toegeken is voordat die [[Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty|Nazi's]] in Duitsland aan bewind gekom het, sien die owerheid die Spele as 'n geleentheid om sy [[fascisme|fascistiese]] ideologie uit te dra. [[Leni Riefenstahl]] word aangestel om 'n film oor die Spele te maak. Die film ''[[Olympia (film)|Olympia]]'' kan as [[propaganda (kommunikasie)|propaganda]] bestempel word, maar gebruik 'n aantal ongewone tegnieke wat destyds nog nie in sportfilms aangewend is nie.
Om soveel moontlik oorwinnings te verseker, stel die Duitse owerheid [[anaboliese steroïde]] en [[testosteroon]] aan hulle atlete beskikbaar. Duitsland oorheers die Spele en het heelwat meer medaljes as enige ander land ingepalm. In 'n weerlegging van die rassistiese Nazi-filosofie, behaal die swart Amerikaner, [[Jesse Owens]], egter vier goue medaljes. Owens was gewild onder die toeskouers en Duitse publiek, en is meer entoesiasties as in sy tuisland ontvang.<ref name=about>{{en}} {{cite web|title=German Myth 10: The 1936 Berlin Olympics Hitler and Jesse Owens|url=http://german.about.com/library/blgermyth10.htm |publisher=About.com |accessdate=24 Maart 2014}}</ref> Hitler besluit egter om geen medaljes persoonlik toe te ken nie, moontlik omdat die swart Amerikaner, Cornelius Johnson, op die eerste dag van die Spele 'n goue medalje verower het.<ref name=about />
Die superioriteit van die Reich kom ook tot uiting in die oorweldigende infrastruktuur wat vir die Spele opgerig is: 'n splinternuwe stadion is gebou ten weste van die [[Charlottenburg-kasteel]] met sitplek vir honderd-duisend toeskouers. Langsaan is die swembad met sitplek vir twintigduisend toeskouers opgerig.
Hitler pas die Olimpiese handves tot die letter toe, en beloof om nie 'n enkele toespraak tydens die Spele te hou nie. Verder pas hy ook geen rassediskriminasie tydens die Spele toe nie. Getuie hiervan was die opname van die Joodse [[skerm]]ster Helena Mayer. Maar buite die stadion draai die Duitse propagandamasjien vol spoed voort: die swastika was oral teenwoordig en daar het meer Nazi- as Olimpiese vlae gewapper.
== Sporte ==
19 Olimpiese sporte is tydens die Spele beoefen.
<div style="-moz-column-count: 4">
* [[Lêer:Athletics pictogram.svg|20px]] [[Atletiek]] <small>(29)</small>
* [[Lêer:Basketball pictogram.svg|20px]] [[Basketbal]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Boxing pictogram.svg|20px]] [[Boks]] <small>(8)</small>
* [[Lêer:Cycling (road) pictogram.svg|20px]] [[Fietsry]]
** Baan <small>(4)</small>
** Pad <small>(2)</small>
* [[Lêer:Weightlifting pictogram.svg|20px]] [[Gewigoptel]] <small>(5)</small>
* [[Lêer:Gymnastics (artistic) pictogram.svg|20px]] [[Gimnastiek]] <small>(9)</small>
* [[Lêer:Handball pictogram.svg|20px]] [[Handbal]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Field hockey pictogram.svg|20px]] [[Hokkie]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Canoeing (slalom) pictogram.svg|20px]] [[Kanovaart]] <small>(9)</small>
* [[Lêer:Modern pentathlon pictogram.svg|20px]] [[Moderne vyfkamp]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Polo pictogram.svg|20px]] [[Polo]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Rowing pictogram.svg|20px]] [[Roei]] <small>(7)</small>
* [[Lêer:Equestrian pictogram.svg|20px]] [[Ruitersport]]
** Dressuur <small>(2)</small>
** Driefasekompetisie <small>(2)</small>
** Spring <small>(2)</small>
* [[Lêer:Sailing pictogram.svg|20px]] [[Seil]] <small>(4)</small>
* [[Lêer:Fencing pictogram.svg|20px]] [[Skermsport]] <small>(7)</small>
* [[Lêer:Shooting pictogram.svg|20px]] [[Skyfskiet]] <small>(3)</small>
* [[Lêer:Football pictogram.svg|20px]] [[Sokker]] <small>(1)</small>
* [[Lêer:Wrestling pictogram.svg|20px]] [[Stoei]]
** Grieks-Romeins <small>(7)</small>
** Vrystyl <small>(7)</small>
* [[Watersport]]
** [[Lêer:Diving pictogram.svg|20px]] [[Sierduik]] <small>(4)</small>
** [[Lêer:Swimming pictogram.svg|20px]] [[Swem]] <small>(11)</small>
** [[Lêer:Water polo pictogram.svg|20px]] [[Waterpolo]] <small>(1)</small>
</div>
==
[[Lêer:1936 Summer Olympics countries.png|duimnael|400px|Kaart van deelnemende nasies in 1936:
{{Legend|#1e90ff|Neem vir die eerste keer deel}}
{{Legend|#00ff7f|Het reeds vantevore deelgeneem}}]]
Hier volg 'n alfabetiese lys van al die [[Nasionale Olimpiese Komitee]]s wat deelgeneem het. Waar beskikbaar word die aantal atlete per land in hakies aangedui:
<div style="-moz-column-count: 3">
* {{vlagland|Afghanistan|1931}} <small>(14)</small>
* {{vlagland|Argentinië}} <small>(51)</small>
* {{vlagland|Australië}} <small>(32)</small>
* {{vlagland|België}} <small>(120)</small>
* {{vlagland|Bermuda|1910}} <small>(5)</small>
* {{vlagland|Bolivië|state}} <small>(1)</small>
* {{vlagland|Brasilië|1889a}} <small>(73)</small>
* {{vlagland|Brits-Indië}} <small>(27)</small>
* {{vlagland|Bulgarye}} <small>(24)</small>
* {{vlagland|Chili}} <small>(40)</small>
* {{vlagland|Colombia}} <small>(5)</small>
* {{vlagland|Costa Rica|staat}} <small>(1)</small>
* {{vlagland|Denemarke}} <small>(116)</small>
* {{vlagland|Duitsland|Nazi}} <small>(348)</small>
* {{vlagland|Egipte|1922}} <small>(54)</small>
* {{vlagland|Estland}} <small>(33)</small>
* {{vlagland|Filippyne|1936}} <small>(28)</small>
* {{vlagland|Finland}} <small>(107)</small>
* {{vlagland|Frankryk}} <small>(201)</small>
* {{vlagland|Griekeland|oud}} <small>(40)</small>
* {{vlagland|Hongarye}} <small>(209)</small>
* {{vlagland|Italië|1861}} <small>(182)</small>
* {{vlagland|Japan}} <small>(153)</small>
* {{vlagland|Joego-Slawië|koninkryk}} <small>(90)</small>
* {{vlagland|Kanada|1921}} <small>(96)</small>
* {{vlagland|Letland}} <small>(24)</small>
* {{vlagland|Liechtenstein|old}} <small>(6)</small>
* {{vlagland|Luxemburg}} <small>(44)</small>
* {{vlagland|Malta|1923}} <small>(11)</small>
* {{vlagland|Meksiko|1934}} <small>(34)</small>
* {{vlagland|Monaco}} <small>(6)</small>
* {{vlagland|Nederland}} <small>(128)</small>
* {{vlagland|Nieu-Seeland}} <small>(7)</small>
* {{vlagland|Noorweë}} <small>(72)</small>
* {{vlagland|Oostenryk}} <small>(176)</small>
* {{vlagland|Peru|1825}} <small>(40)</small>
* {{vlagland|Pole}} <small>(112)</small>
* {{vlagland|Portugal}} <small>(19)</small>
* {{vlagland|Roemenië}} <small>(53)</small>
* {{vlagland|Republiek van Sjina}} <small>(54)</small>
* {{vlagland|Suid-Afrika|1928}} <small>(25)</small>
* {{vlagland|Swede}} <small>(150)</small>
* {{vlagland|Switserland}} <small>(174)</small>
* {{vlagland|Tsjeggoslowakye}} <small>(162)</small>
* {{vlagland|Turkye}} <small>(48)</small>
* {{vlagland|Uruguay}} <small>(37)</small>
* {{vlagland|Verenigde Koninkryk}} <small>(207)</small>
* {{vlagland|Verenigde State|1912}} <small>(310)</small>
* {{vlagland|Ysland|1918}} <small>(12)</small>
</div>
=== Suid-Afrikaanse deelname ===
Charles Catterall wen die silwer medalje in boks in die veergewig afdeling.
== Aantal medaljes ==
[[Lêer:Berlin36-2.jpg|duimnael|Die Olimpiese Stadion in Berlyn tydens die Olimpiese Somerspele 1936]]
[[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-G00372, Berlin, XI. Olympiade, Eröffnung.jpg|duimnael|Henri de Baillet-Latour (IOK-president), [[Adolf Hitler]] en Theodor Lewald (President van die reëlingskomitee) tydens die openingseremonie]]
Hier is die top tien lande wat medaljes by die Spele verower het:
{| {{Medaljetabel}}
|- bgcolor=ccccff
| 1 || align=left | {{vlagland|
|-
| 2 || align=left | {{vlagland|
|-bgcolor=efefef
| 3 || align=left | {{vlagland|
|-
| 4 || align=left | {{vlagland|
|-bgcolor=efefef
|rowspan=2| 5 || align=left | {{vlagland|
|-
| align=left | {{vlagland|
|-bgcolor=efefef
| 7 || align=left | {{vlagland|
|-
| 8 || align=left | {{vlagland|
|-bgcolor=efefef
| 9 || align=left | {{vlagland|
|-
| 10 || align=left | {{vlagland|
|-bgcolor=cccc00
| 25 || align=left | {{vlagland|
|}
== Sien ook ==
* [[Olimpiese Somerspele 1916]] in Berlyn beplaan, maar weens die [[Eerste Wêreldoorlog]] gestaak
* [[Olimpiese Winterspele 1936]] in Garmisch-Partenkirchen
* [[Olimpiese Somerspele 1972]] in [[München]]
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
== Verdere leesstof ==
* {{en}} {{cite book | author = Arnd Krüger | title = The Nazi Olympics of 1936 | editors = Kevin Young & Kevin B. Wamsley | work = Global Olympics. Historical and Sociological Studies of the Modern Games | location = Oxford | publisher = Elsevier | year = 2005 | paages = 43–58 | isbn = 0-7623-1181-9}}
* {{en}} {{cite book | author = Arnd Krüger & William Murray | title = The Nazi Olympics. Sport, Politics and Appeasement in the 1930s | location = Champaign, IL | publisher = Univ. of Illinois Press | year = 2003 | isbn = 0-252-02815-5}}
* {{de}} {{cite book | author = Volker Kluge | title = Olympische Sommerspiele. Die Chronik Teil 1. Athen 1896 – Berlin 1936 | publisher = Sportverlag | location = Berlin | year = 1997 |isbn = 3-328-00715-6}}
* {{de}} {{cite book | author = Friedrich Bohlen | title = Die XI. Olympischen Spiele Berlin 1936 | publisher = Pahl-Rugenstein | location = Köln | year = 1979 | isbn = 3-7609-5016-7}}
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|1936 Summer Olympics}}
* {{en}} [https://www.olympic.org/berlin-1936 Berlin 1936] ''Olympic.org''. [[Internasionale Olimpiese Komitee]].
* {{en}} [https://www.olympic.org/olympic-results Resultate en medaljewenners] ''Olympic.org''. [[Internasionale Olimpiese Komitee]].
{{Navigasie Olimpiese Spele}}
[[Kategorie:Olimpiese Somerspele]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Duitsland]]
[[Kategorie:Sport in Duitsland]]
[[Kategorie:Sport in 1936]]
[[Kategorie:Berlyn]]
| |||