Slag van Sandfontein: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Inleiding: Bedreig nie beleer nie
→‎Inleiding: Luderitz ingeval
Lyn 26:
== Inleiding ==
[[Lêer:Südwestafrika 1915.jpg|duimnael|300px|Kaart van die [[Suidwes-Afrika-veldtog]] waarop Sandfontein aangedui is.]]
Die finale plan vir die veldtog is reeds op 21 Augustus goedgekeur. Daar sou drie taakmagte wees. Mag C, aangevoer deur kolonel P.S. Beves, sou Lüderitz beset. Hulle het dit dan ook gedoen op 15 September.<ref>Britz, infra, p. 62.</ref> Mag B, onder aanvoering van luitenant-kolonel Manie Maritz, is opgedra om Duitswes vanaf Upington te bedreig. Brigadier-generaal Tim Lukin, in bevel van 1&nbsp;800 berede skutters en agt kanonne (Mag A), sou in Port Nolloth land en oor Steinkopf die suide van Duitswes binneval en na Warmbad opmars. Sy totale mag het uit 4&nbsp;000 manskappe bestaan.<ref name="vdwaag"/>{{Rp|p. 148}} <ref name="warwick">Warwick, Rodney C.: "Reconsideration of the battle of Sandfontein" Ongepubliseerde M.A. verhandeling. Universiteit van Kaapstad. 2003</ref>{{Rp|p. 41}}
 
Die troepe van Taakmag A en hul toerusting het reeds voor September in [[Port Nolloth]] begin aankom en het geleidelik hul weg gebaan na die grens op die Oranjerivier by Ramansdrif<ref>Hierdie spelling volg die naam op die 1:50,000 kaart, 2818CD, asook die pleknaam daarop, net noord van die rivier. Die ligging is 28°52'47.43"S, 18°20'18.69"O (WGS84)</ref> en Houmsdrif. Ramansdrif is(aan besetSuid-Afrika se kant) is op 12 September beset. Twee dae later is dit ook aan die Duitse kant beset.<ref>Jurgens Johannes Britz, Genl S G (Manie) Maritz se aandeel aan die rebellie van 1914 - 1915, ongepubliseerde M.A.-verhandeling, Universiteit van Pretoria, 1979, p. 61.</ref> Warmbad was omtrent 64 km noordoos daarvandaan.<ref name="warwick"/>{{Rp|p. 43}} Op 16 September het luitenant-kolonel Berrangé voorgestel dat hulle Sandfontein<ref>Ligging is 28°41'04.92"S, 18°31'00.23"O (WGS84)</ref>, omtrent 28 km noordoos van Ramansdrif beset. Dit was die enigste bron van vars water tussen die Oranjerivier en Warmbad.<ref>Warwick, Rodney C.: "The battle of Sandfontein". Scientia Militaria, in South African Journal of Military Studies. Volume 34. No. 2. 2006. pp. 74-5</ref> Digby die watergate by Sandfontein was 'n keëlvormige ysterklipkoppie, skynbaar omtrent 50 meter hoër as die omliggende sandveld. <ref name="warwick"/>{{Rp|p. 66}} Die Duitsers het die plek jarelank as polisiekamp gebruik en dit was soms deur troepe beset tydens gevegte teen die Nama Bondelswarts. Daar was verskeie klipskanse met skietgate op die koppie.<ref name="warwick"/>{{Rp|p. 56}}
 
Teen 24 September, toe Lukin eindelik by Ramansdrif aankom, was daar reeds 200 manskappe onder bevel van kaptein Edward Welby by Sandfontein. Lukin het gereken dat daar maar net omtrent 300 Duitse soldate in die omgewing was. Lukin het dus nog 160 manskappe, twee kanonne en twee masjiengewere onder luitenant-kolonel Reginald Grant na Sandfontein gestuur. Hulle het laatmiddag op 25 September uit Ramansdrif vertrek en dwarsdeur die nag gemarsjeer om vroegoggend op 26 September by Sandfontein aan te kom.<ref name="warwick"/>{{Rp|p. 60}}