Grot van die Patriarge: Verskil tussen weergawes

| onderskrif = Die gebou wat oor die grot gebou is, soos dit vandag lyk.

Die '''Grot van die Patriarge''', ook genoem die '''Makpelagrot''' ([[Hebreeus]]: מערת המכפלה), of in [[Islam]] die '''Ibrahimi-moskee''' ([[Arabies]]: الحرم الإبراهيمي), is ’n paar ondergrondse kamers in die hart van die ou stad [[Hebron]] (Al-Khalil) in die [[Wesoewer]].<ref>[[Genesis]] 23:17-19, 50:13</ref> Volgens tradisie wat verbind word met die [[Tora]], [[Bybel]] en [[Koran]], is die grot en aangrenseaangrensende grond deur [[Abraham]] gekoop as begraafplaas.

[[Beeld:Tomb of Isaac.jpg|thumb|Die grafsenotaaf van Isak, omstreeks 1911.]]

[[Beeld:Muslims pray, in January 2014.jpg|thumb|Moslems bid in die grotgebou se Isak-saal, in Januarie 2014.]]

Tussen 1318 en 1320 het die [[Mameluk]] Sanjar al-Jawli, die goewerneur van [[Gasa]], ’n provinsie wat Hebron ingesluit het, die bou van die Amir Jawli-moskee inby die gebou gelas om die plek vir aanbidding te vergroot.<ref name="H&H">Dandis, Wala. [http://www.scribd.com/doc/71913073/History-of-Hebron History of Hebron]. 7 November 2011. URL besoek op 2012-03-02</ref> In die laat 14de eeu, onder die Mamelukke, is nog twee ingange in die mure aan die weste- en suidekant gemaak en die ''kalah'' is verhoog tot op die vlak van die res van die gebou. ’n Senotaaf (grafmonument) is ter ere van Josef opgerig op die boonste vlak van die ''kalah'' sodat dit nie nodig was dat besoekers buite-om moes loop om eer te betoon nie.<ref name=BAR/>

Die Mamelukke het ook die noordwestelike trap gebou, asook die ses senotawe (vir Isak, Rebekka, Jakob, Lea, Abraham en Sara) wat reëlmatig deur die gebou versprei wasis. Die Mamelukke het Jode verbied om die gebou binne te gaan; hulle is net toegelaat tot op die vyfde treetjie van ’n trap aan die suidoostekant, maar later is dit verander tot die sewende treetjie.

In die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse tydperk]] is die vervalle graftesenotawe gerestoureer. Ali Bey, een van die min buitelanders wat in die grot toegelaat is, het in 1807 berig: <blockquote>Al die grafte van die patriarge is bedek met duur tapyte van groen sy, pragtig met goud geborduur; dié van die vroue is rooi en op dieselfde manier geborduur. Die sultans van Konstantinopel verskaf hierdie tapyte en dit word elke nou en dan vervang. Ali Bey het nege tapyte getel wat opmekaar op die graf van Abraham lê.<ref>{{harvnb|Conder|1830|p=198}}. Die bron is die manuskrip ''Die Reise van Ali Bey'', vol. ii, ble. 232–3.</ref></blockquote>

[[Beeld:Patriarch tomb.JPG|250px|thumb|Die gebou bo die Grot van die Patriarge in 2010.]]

[[Beeld:מיומי מתפללת.jpg|thumb|250px|’n Joodse bruid bid in die grotgebou voor haar troue in 2010.]]

Ná die [[Israel]]iese besetting van Hebron in die [[Sesdaagse Oorlog]] het die gebied vir die eerste keer in 2&nbsp;000 jaar onder die beheer van die Joodse owerhede gekom, en die 700 jaar lange verbod wat Jode net tot op die sewende treetjie buite toegelaat het, is opgehef.<ref name="seven steps">{{cite web|title=The Cave of Machpelah Tomb of the Patriarchs|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Judaism/machpelah.html|work=Jewish Virtual Library|publisher=American-Israeli Cooperative Enterprise|accessdate=17 Junie 2013}}</ref> Jode het hulle ná die oorlog dadelik in die stad begin hervestig. Die eerste Joodse troue het op 7&nbsp;Augustus 1968 in die grotgebou plaasgevind.<ref>{{cite book | last=Hoberman | first=Haggai| year=2008| title=Keneged Kol HaSikuim | edition=1st | language=Hebrew| trans_title=Against All Odds| publisher=Sifriat Netzaim}}</ref>

In 1968 is ’n spesiale reëling getref om Joodse dienste op die Joodse Nuwejaar en [[Jom Kippoer]] toe te laat. Op 9 Oktober is ’n handgranaat op die trap na die grotgebou gegooi; 47 Israeli's is beseer, van wie agt ernstig.<ref name="Cohen1985">{{cite book|author=Esther Rosalind Cohen|title=Human rights in the Israeli-occupied territories, 1967–1982|url=https://books.google.com/books?id=awq8AAAAIAAJ&pg=PA215|accessdate=14 Oktober 2010|year=1985|publisher=Manchester University Press ND|isbn=978-0-7190-1726-1|page=215}}</ref><ref name="Dishon1973"/> Op 4 November was daar ’n groot ontploffing by die hek na die grotgebou en ses mense, Jode en Arabiere, is gewond.<ref name="Dishon1973">{{cite book|author=Dishon|title=Middle East Record 1968|url=https://books.google.com/books?id=wwgXS-iquj0C&pg=PA383|accessdate=October 14, 2010|date=Januarie 1973|publisher=John Wiley and Sons|isbn=978-0-470-21611-8|page=383}}</ref> Op die aand voor Jom Kippoer, 3 Oktober 1976, het ’n Arabiese skare verskeie [[Tora]]-rolle en gebedeboeke op die terrein vernietig.<ref name="Alon2003">{{cite book|author=Mati Alon|title=The Unavoidable Surgery|url=https://books.google.com/books?id=ZPPaQYSHvP0C&pg=PA160|accessdate=14 Oktober 2010|year=2003|publisher=Trafford Publishing|isbn=978-1-4120-1004-7|page=160}}</ref> In Mei 1980 is ses mense dood en 17 beseer in ’n aanval op Jode wat teruggekeer het nadat hulle in die grotgebou gebid het.<ref name="Birnbaum1990">{{cite book|author=Ervin Birnbaum|title=In the shadow of the struggle|url=https://books.google.com/books?id=GB8uPatYT6kC&pg=PA286|accessdate=14 Oktober 2010|year=1990|publisher=Gefen Publishing House Ltd|isbn=978-965-229-037-3|page=286}}</ref>

Die toenemende sensitiwiteit oor die terrein het tot gevolg gehad dat ’n verdrag in 1996 wat deel van die [[Arabies-Israeliese konflik|Arabies-Israeliese vredesproses]] was, ’n tydelike statusooreenkoms ingesluit het waarvolgens beide Jode en Moslems se toegang tot die grotgebou beperk is. Toeriste mag die grotgebou betreebinnegaan; die Israeliese weermag beheer toegang tot die graftesenotawe.<ref>{{cite web|url=http://www.btselem.org/hebron/20150401_separation_fence_in_hebron|title=Separation policy in Hebron: Military renews segregation on main street; wide part – for Jews, narrow, rough side passage – for Palestinians|publisher=}}</ref>

Die reghoekige gebou bo die grot lê op ’n noordwes-suidoostelike as en word in twee seksies verdeel deur ’n muur tussen die noordwestelike drie vyfdes en die suidoostelike twee vyfdes. Die noordwestelike seksie het ’n dak aan drie kante, met die sentrale en noordoostelike deel wat oop is bo. Die suidoostelike deel is heeltemal onderdak; die dak word deur vier eweredig verspreide pilare gesteun.

In die noordwestelike seksie is vier senotawe, elk in ’n aparte agtkantige kamer. Dié van Jakob en Lea is aan die noordwestekant en dié van Abraham en Sara aan die suidoostekant. ’n Gang loop tussen die graftesenotawe aan elke kant. ’n Derde gang loop al langs die suidwestelike muur, waar ’n ingang is. ’n Mens moet deur ’n moskee buite die ingang loop om in die gebou te kom.