Taharqa: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
kNo edit summary
No edit summary
Lyn 6:
| beeldgrootte = 240px
| funksie = [[Farao]] van die 25ste Dinastie
| periode = 690–664690–664 v.C.
| voorganger = [[Sjebitkoe]]
| opvolger = [[Tantamani]]
| vader = [[Pije]]
| moeder = [[Abar]]
| oorlede = 664 v.C.
| horus = <hiero>N29:N28-w</hiero>
| nebty = <hiero>Aa1-w-N16:N16</hiero>
Lyn 18:
| nomen = <hiero>ra-nfr-U15:Aa1-w</hiero>
}}
'''Taharqa''' (ook bekend as '''Taharka''', '''Tirhakah''' of '''Tarakos''' volgens [[Manetho]]) was ’n [[farao]] van [[Antieke Egipte]] se 25ste Dinastie en die koning van [[Koesj]] (nou in Noord-[[Soedan]]).
 
'''Taharqa''' (ook bekend as '''Taharka''', '''Tirhakah''' of '''Tarakos''' volgens [[Manetho]]) was ’n [[farao]] van [[Antieke Egipte]] se 25ste Dinastie en die koning van [[Koesj]] (nou in Noord-[[Soedan]]).
==Familie==
 
== Familie ==
Taharqa was die seun van [[Pije]], die Nubiese koning van [[Napata]] wat Egipte verower het. Hy was ook die neef en opvolger van [[Sjebitkoe]].<ref>Toby Wilkinson, The Thames and Hudson Dictionary of Ancient Egypt, Thames & Hudson, 2005. p.237</ref> Die suksesvolle veldtogte van Pije en Sjebitkoe het die weg gebaan vir ’n vooruitstrewende bewind vir Taharqa.
 
Hy het minstens vier vroue gehad: Takahatenamoen, Atachebasken, Naparaje en Tabekenamoen.
 
== Bewind ==
[[Lêer:NubianPharoahs.jpg|thumbduimnael|links|’n Standbeeld van Nubiese farao's, onder andere Taharqa.]]
[[Lêer:Taharqa-queen.jpg|thumbduimnael|links|Taharqa en koningin Takahatamoen by [[Djebel Barkal]].]]
 
Hoewel daar tydens Taharqa se bewind baie konflik met die [[Assirië|Assiriërs]]rs was, was dit hoofsaaklik ’n tyd van vooruitgang en vernuwing in Egipte en Koesj.
 
Sommige geleerdes glo Taharqa was dieselfde persoon as die [[Bybel]]se '''Tirhaka''', koning van [[Koesj|Ethiopië]] (Koesj), wat oorlog gevoer het teen die Assiriese keiser [[Sanherib]] gedurende die bewind van koning [[Hiskia]] van [[Juda]] (2 [[Konings|Kon]] 19:9; [[Jesaja|Jes]] 37:9). Toe hy omtrent 20 jaar oud was, het hy en die Egiptiese/Koesjitiese leër op Hiskia se versoek die Assiriërs se aantog na [[Jerusalem]] gekeer. Sanherib het van sy beleg afgesien en teruggekeer huis toe. So het Taharqa gehelp om Jerusalem en die Hebreeuse gemeenskap van verwoesting te red – ’n kritieke punt in die wêreld- en Hebreeuse geskiedenis.
 
Die krag van Taharqa se militêre magte het gelei tot ’n tydperk van vrede in Egipte, en die ryk het floreer. In sy sesde bewindsjaar was daar ook ’n oorvloed reën en ’n groot oes, wat bygedra het tot die vooruitgang. In dié tyd van vrede het Taharqa bestaande [[Egiptiese tempel|tempels]] gerestoureer en nuwes opgerig. Hy het ook die grootste [[piramide]] in die [[Napata]]-gebied gebou. Veral sy toevoegings tot die tempel van [[Karnak]] was indrukwekkend, asook die tempels by Kawa en [[Djebel Barkal]].<ref>{{cite book|last=Diop|first=Cheikh Anta|title=The African Origin of Civilization|year=1974|publisher=Lawrence Hill Books|location=Chicago, Illinois|isbn=1-55652-072-7|pages=219–221}}</ref><ref>{{cite book|last=Bonnet|first=Charles|title=The Nubian Pharaohs|year=2006|publisher=The American University in Cairo Press|location=New York|isbn=978-977-416-010-3|pages=142–154}}</ref><ref>{{cite book|last=Mokhtar|first=G.|title=General History of Africa|year=1990|publisher=University of California Press|location=Kalifornië, VSA|isbn=0-520-06697-9|pages=161–163}}</ref>
Line 36 ⟶ 38:
Dit was tydens Saharqa se bewind dat die Assiriërs Egipte eindelik ingeval het. [[Esarhaddon]] se eerste aanval was in 677&nbsp;v.C., toe Taharqa hulle verslaan het. Drie jaar later het die Assiriese koning [[Memphis, Egipte|Memphis]] beset, en die stad is geplunder en verwoes. Taharqa het na die suide gevlug en Esarhaddon het die politieke struktuur in die noorde hervorm. Hy het [[Necho I]] aangestel as koning by [[Saïs]]. Terug in Assirië het Esarhaddon sy [[Stele|oorwinningstele]] opgerig waarop hy Taharqa se jong seun Oesjanchoeroe in kettings uitgebeeld het.
 
Ná sy vertrek het Taharqa verskeie opstande aangevuur. Esarhaddon het op pad na Egipte gesterf en dit was sy seun en erfgenaam, [[Asjoerbanipal]], wat Egipte opnuut binnegeval het. Hy het Taharqa verslaan, en dié het na [[Thebe, Egipte|Thebe]] gevlug, waar hy in 664&nbsp;v.C. oorlede is.<ref>''Historical Prism inscription of Ashurbanipal I'' deur Arthur Carl Piepkorn, bl. 36. University of Chicago Press [http://oi.uchicago.edu/pdf/as5.pdf]</ref> Hy is opgevolg deur sy aangewese opvolger, [[Tantamani]], ’n seun van Sjebitkoe.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.homestead.com/wysinger/kingtaharqa.html Taharqa, ’n fotogalery]
* {{CommonsKategorie-inlyn|Taharqa}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://en.wikipedia.org/wiki/:Taharqa |Engelse Wikipedia]]
 
[[Kategorie:Farao's van Egipte]]