Abu Bakr Effendi: Verskil tussen weergawes

'''Abu Bakr Effendi''' (1814, Shehrizur -– 29 Junie 1880) was een van die skoliere wat 'n groot impak op die [[Islam]]ietse godsdiens in [[Suid-Afrika]] sowel as die [[Afrikaans]]e taal gehad het.<ref name=":0">http://www.islamicfocus.co.za/index.php?option=com_content&task=view&id=1642&Itemid=24</ref> Sheikh Abu Bakr Effendi was 'n Ottomaanse regter wat in 1862 deur die Ottomaanse Sultan [[Abdülmecid I]] op versoek van die Britse [[koningin Victoria]] na die [[Kaap van Goeie Hoop]] gestuur is om die Moslem [[Kaapse Maleier]]-gemeenskap op te voed.<ref name=":0" />

Sjeg Abu Bakr Effendi was ʼn’n gesiene en geleerde Moslem-Koerd van [[Turkye]], wat in [[1814]] in die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaans]] Turkse provinsie Sherizur gebore is. Sy vader was Molla Omar Al- Baghdadi, ʼn’n Ottomaanse goewerneur, wat tydens ʼn’n opstand van Koerdiese inwoners gesterf het.

Abu Bakr is ʼn’n Saiid, ʼn’n direkte afstammeling van die profeet [[Mohammed]].<ref name=":0" />.

Sy studies is aan die Madressa wat deur sy voorsaat Emir Suleyman vir die mense van die area gestig is, waarna hy verder studeer in Erzurum, [[Istanboel|Istanbul]] en Mecca. Omstreeks [[1860]] is hy in Turkye in ʼn’n twis gewikkel met die Turkse regering oor staatsgrond waarop hy aanspraak gemaak het. Terselfdertyd is die [[Maleiers]] in die [[Kaapprovinsie|Kaap]] in die sogenaamde “Khalifa”-stryd met die Britse regering aan die Kaap gewikkel. Hierdie twis het gehandel oor die toepassing van die profeet Mohammed se reinigingswette en het selfs burgerlike oproer veroorsaak. Die Britse regering het toe navraag gedoen van die Turkse regering of daar nie van hulle godsdiensleiers was wat die [[Moslems]] aan die Kaap kon adviseer nie. Vir die Turkse regering was dit ʼn’n gulde geleentheid om van Abu Bakr ontslae te raak en hulle stuur hom as staatsondersteunde missionaris na die Kaap.<ref name=":1">http://www.let.uu.nl/~martin.vanbruinessen/personal/publications/Abu%20Bakar%20Effendi.pdf</ref>

Hy kom in [[1862]] aan die Kaap aan en stig in dieselfde jaar die [[Moslem Theological School]], waarvan die voertaal [[Afrikaans]] was. Ander imams in die Kaap was hoofsaaklik van die Shafi-skool, terwyl hy die eerste Hanafi imam was, wat sy aanvaarding in die gemeenskap erg bemoeilik. Hy is verantwoordelik vir die instelling van die fez (hoofbedekking) vir mans en die herinstelling van die hijab (gesigbedekking) vir vroue.<ref name=":1" />.

Sy eerste vrou is die blanke Rukea Maker, wat hy later verwerp. Een van sy kinders uit hierdie huwelik is die dogter Fahimah. Hy het daarna vyf kinders uit sy huwelik met Tohora Saban Cook, ʼn’n niggie van die beroemde ontdekkingsreisiger kaptein [[James Cook]]. Hulle is die seuns Ahmad Ataullah, Hisham Nimatullah, Omar Jalaluddin, Muhammad Alaluddin en Hussain Fowzy. Sy seun Ahmad raak later in die Kaap in plaaslike politiek betrokke as hoof van die Cemetery Committee omdat die begraafplaas waarin sy vader begrawe is deur die plaaslike owerheid met sluiting bedreig is. Hy maak homself daarna verkiesbaar vir die Kaapse parlement, maar misluk in sy poging om die vereiste aantal stemme vir verkiesing te bekom nadat die owerheid hierdie vereiste verander het met die spesifieke oogmerk om sy verkiesing te dwarsboom.

Ahmad keer hierna terug na Turkye, waar hy as Ottomaans Turkse ambassadeur na [[Singapoer]] gestuur word, waar hy oorlede is. Abu Bakr Effendi is op [[29 Junie]] [[1880]] oorlede aan [[malaria]], wat hy waarskynlik tydens ʼn’n besoek aan [[Mosambiek]] opgedoen het.

Om in die behoefte aan geskikte handboeke vir sy skool te voorsien verwerk Abu Bakr die ''Bajaanmoeddien'' (“Openbaringe van die geloof”), ʼn’n rituele handleiding vir Moslems, uit die oorspronklike [[Arabies]] in Afrikaans, maar steeds in Arabiese skrif.<ref name=":0" />. Dit is die eerste publikasie wat Afrikaans as kultuurtaal gebruik, al was die bedoeling glad nie om Afrikaans te bevorder nie, maar wel die [[Islam]]. Die manuskrip van die “''Bajaanmoeddien''” is in [[1869]] voltooi, hoewel dele daarvan reeds lank voor hierdie tyd gekopieer en vryelik versprei is. In [[1879]] verskyn dit in Konstantinopel in Turkye in druk, uitgegee onder toesig en op koste van die Turkse Departement van Onderwys. Abu Bakr se seuns stig later in [[Port Elizabeth]] en [[Kimberley]] soortgelyke Moslemskole as die een in Kaapstad. Die een seun vertaal ʼn’n Turkse regeringskoolboek oor die vernaamste pligte van Moslems in Afrikaans. Na die “''Bajaanmoeddien''” verskyn minstens sestig ander Afrikaanse werke in Arabiese skrif. Een was ʼn’n handleiding vir kinders oor goeie maniere en ʼn’n ander ʼn’n vyftalige woordelys. Die [[Arabies-Afrikaanse literatuur]] ondervind sy vernaamste opgang van [[1895]] tot [[1905]], waarna produksie afneem en teen [[1957]] tot ʼn’n stilstand kom. Vertalings is in hierdie tyd ook gemaak van die [[Koran]], maar nie gedruk nie

* 1879               ''Bayānu ddīn''

=== Ander verwysings ===