Jopie Fourie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Die Rebellie: Gevegte met Unietroepe
Lyn 47:
 
Fourie en sy kommandotjie was by 12 gevegte met Unietroepe betrokke. <ref name="De Wet2"/>{{Rp|p. 90.}} In een van die gevegte, naamlik die een by Sandfontein, is 12 Unietroepe doodgeskiet. <ref name="De Wet2"/>{{Rp|p. 91.}} In die geveg by Nooitgedacht op 16 Desember 1914 het Fourie en sy trawante oorgegee. By daardie geveg het 10 Unietroepe hul lewens verloor en 21 was gewond. <ref name="De Wet2"/>{{Rp|p. 96.}}
==KrygsraadKrygshof==
Fourie het voor ʼn krygshof verskyn op 18 en 19 Desember. Hy het sy eie prokureur aangestel en tydens die verhoor is hy bygestaan deur sy advokate A.S. van Hees en H. Gey van Pittius. Hy en sy broer is aangekla van hoogverraad. In die klagstaat is beweer dat hulle, synde offisiere van die Unie Verdedigingsmag, skuldig was aan hoogverraad deurdat hulle in die Transvaal in die maande November en Desember 1914, Sy Majesteit se gewapende magte trotseer het en gevang was met andere in gewapende rebellie op 16 Desember 1914. Toe hy moes pleit het hy die volgende te sê gehad:"Ek kan nie insien waarom ons jong Afrikaners vir Engeland se eer moet veg nie. Wanneer ons die moord van Slagtersnek nagaan... en wanneer ek dink aan die 30&nbsp;000 vroue en kinders wat vermoor is, sien ek nie waarom ek Engeland moet help om sy eer omhoog te hou nie. Ek weet dat die regering my as ’n rebel beskou en in my teleurgesteld is. Ook is ek teleurgestel in die regering wat ek gehelp op die been bring het en waarvoor ek my bloed opgeoffer het...Wat ek gedoen het, het ek met oop oë en uit eie vrye oortuiging gedoen. Selfs is ek tot vandag toe nog oortuig dat God die onreg nie sal gedoë nie...Ek kan nie vals wees nie! Nooit in my lewe het ek dit kon wees nie! En mag God my bewaar om nooit ’n valsaard te word nie! My dade het altyd my hart geopenbaar. Ek is nie van plan om die hof om genade te vra nie. Die genade van my Skepper wat my gelei het, is vir my genoeg...Genade? Is dit nie opmerklik dat ek die seun moes wees wat met die witvlag na Jameson ingery het met sy oorgawe? Hy is gevang en vrygelaat, en daarna word hy sir Starr Jameson; maar ek moet sterwe, daartoe veroordeel deur my eie mense wat twaalf jaar gelede saam met my gestry het vir ons land en volk se vryheid. O, ek hoop tog hulle sal my nie in my gesig skiet nie," en terwyl hy sy hand op sy bors lê, laat hy hoor: "Hier is ’n groot Afrikanerhart, groot genoeg om al hul koeëls te ontvang....so seker as ek u hier voor my sien, is ek oortuig dat die Here met sy dierbare bloed vir my sonde versoening gedoen het; en dat Hy nou kom om my by die hand te neem en deur die dal der skaduwee des doods weg te lei. Hy is mos hier by ons, ons kan Hom voel..."<ref name="Dewet2"/>{{Rp|p. 115.}}
Fourie is in die omgewing van [[Rustenburg]] gevange geneem op [[16 Desember]] [[1914]], het voor ’n krygshof verskyn en is op [[20 Desember]] tereggestel. Hy is die enigste deelnemer aan die Rebellie wat op hierdie wyse die hoogste prys betaal het. Volgens die [[Die Volkstem|Volkstem]] van 21 Desember 1914 het Generaal [[Jan Smuts]] geweier om verskeie petisies vir begenadiging te ontvang voor eers ná die teregstelling. Fourie se teregstelling volg kort op die tragiese dood van genl. [[Koos de la Rey|De la Rey]] op 15 September 1914 en die verdrinking van genl. [[Christiaan Frederik Beyers|Beyers]] in die [[Vaalrivier]] op 8 Desember 1914.
 
Die volgende aanhalings kom uit die boek: ''Jopie Fourie, ’n Lewenskets'', deur J.M. de Wet, 1940:
 
{{cquote|"Ek kan nie insien waarom ons jong Afrikaners vir Engeland se eer moet veg nie. Wanneer ons die moord van Slagtersnek nagaan... en wanneer ek dink aan die 30&nbsp;000 vroue en kinders wat vermoor is, sien ek nie waarom ek Engeland moet help om sy eer omhoog te hou nie."}}
 
{{cquote|"Ek weet dat die regering my as ’n rebel beskou en in my teleurgesteld is. Ook is ek teleurgestel in die regering wat ek gehelp op die been bring het en waarvoor ek my bloed opgeoffer het..."}}
 
{{cquote|"Wat ek gedoen het, het ek met oop oë en uit eie vrye oortuiging gedoen. Selfs is ek tot vandag toe nog oortuig dat God die onreg nie sal gedoë nie..."}}
 
{{cquote|"Ek kan nie vals wees nie! Nooit in my lewe het ek dit kon wees nie! En mag God my bewaar om nooit ’n valsaard te word nie! My dade het altyd my hart geopenbaar. Ek is nie van plan om die hof om genade te vra nie. Die genade van my Skepper wat my gelei het, is vir my genoeg..."}}
 
{{cquote|"Genade? Is dit nie opmerklik dat ek die seun moes wees wat met die witvlag na Jameson ingery het met sy oorgawe? Hy is gevang en vrygelaat, en daarna word hy sir Starr Jameson; maar ek moet sterwe, daartoe veroordeel deur my eie mense wat twaalf jaar gelede saam met my gestry het vir ons land en volk se vryheid."}}
 
{{cquote|"O, ek hoop tog hulle sal my nie in my gesig skiet nie," en terwyl hy sy hand op sy bors lê, laat hy hoor: "Hier is ’n groot Afrikanerhart, groot genoeg om al hul koeëls te ontvang."}}
 
{{cquote|"...so seker as ek u hier voor my sien, is ek oortuig dat die Here met sy dierbare bloed vir my sonde versoening gedoen het; en dat Hy nou kom om my by die hand te neem en deur die dal der skaduwee des doods weg te lei. Hy is mos hier by ons, ons kan Hom voel..."}}
 
Met vaste stem begin Josef Gesang 20:8 sing: "Als wy de doodsvallei betreën, Laat ons elke aardse vriend alleen..." Aan die end van die tweede versreël klink die bevel – die skote val en kommandant Josef Fourie stort neer.<ref name="DeWet">De Wet, Jacobus Marthinus; ''Lewenskets van Jopie Fourie''; Voortrekkerpers, 1940. {{OCLC|122687610}}</ref>