Sporofiet: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
Lyn 1:
[[Beeld:Alternation_of_generations_simpler_af.jpg|thumbduimnael|300px|’n Diagram wat die generasiewisseling wys tussen ’n diploïede sporofiet (onder) en ’n haploïede gametofiet (bo).]]
[[Beeld:Mech_plonnik_mlode_sporofity.jpg|thumbduimnael|160px|Jong sporofiete van mos. By mosse is die gametofiete die dominante generasie, terwyl die sporofiete aan die punte van die gametofiete groei.]]
 
’n '''Sporofiet''' is die stadium in die [[generasiewisseling]]-lewensiklus van [[plant]]e en [[alg]]e wat deur [[meiose]] die [[Spoor|spore]] vorm. Dit het twee stelle [[Chromosoom|chromosome]] (2''n'') en is dus [[diploïed]]. Dit ontwikkel deur [[mitose]] uit [[Sigoot|sigote]], wat ná bevrugting gevorm word uit twee [[Gameet|gamete]], wat weer vervaardig word deur [[gametofiet]]e (met een stel chromosome, dus ''n'' of [[haploïed]]).
 
Die generasiewisseling sorg dus vir ’n kringloop waar sporofiete en gametofiete om die beurt bestaan.
 
== Werking ==
Die diploïede sporofiet (2''n'') vervaardig haploïede spore (''n'') deur meiose. Dié spore ontwikkel in ’n gametofiet. Die gametofiet vervaardig manlike of vroulike gamete (of albei) deur [[mitose]]. Die samesmelting van ’n manlike en vroulike gameet vorm ’n [[sigoot]] (2''n''), wat weer in ’n sporofiet ontwikkel.
 
By saadplante ([[bedeksadiges]] en [[naaksadiges]]) is die vroulike gametofiet die embriosak in die [[saadknop]]. Die manlike gametofiet is die [[stuifmeelkorrel]] aan die [[helmknop]] van die [[meeldraad]]. Wanneer die stuifmeelkorrel deur [[bestuiwing]] op die [[stempel]] van ’n blom se [[stamper]] beland, ontkiem dit en ’n generatiewe sel en vegetatiewe kern word gevorm. Die vegetatiewe kern vorm die stuifmeelbuis wat na die blom se eiersel groei. By [[bevrugting]] versmelt die eier- en generatiewe sel en vorm hulle ’n nuwe sporofiet in die vorm van ’n saad.
 
By spoorvormende plante soos [[varing]]s is die varing self die sporofiet en die ontkiemde spore vervaardig die gametofiet. By [[mos]]se is die groen plantjie ’n onafhanklike gametofiet, terwyl die sporofiete gewoonlik aan die gametofiete geheg en van hulle afhanklik is.<ref name=Budke>Budke, J.M., Goffinet, B. and Jones, C.S. (2013):Dehydration protection provided by a maternal cuticle improves offspring fitness in the moss ''Funaria hygrometrica''. Annals of Botany doi:10.1093/aob/mct033</ref> Mos-gametofiete ontstaan uit die ontkieming van die spore.
 
== Sien ook ==
* [[Bestuiwing]]
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://nl.wikipedia.org/wiki/:Sporofyt |Nederlandse Wikipedia]]
 
[[Kategorie:Plantkunde]]