Dirk de Villiers: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 15:
| Noemenswaardige rolprente =
| Webwerf =
| Toekenningsimdb = 0222562
| Toekennings =
 
}}
 
'''Dirk de Villiers''' ([[26 Julie]] [[1924]] – [[28 Desember]] [[2009]]) was 'n [[Suid-Afrika|Suid-Afrikaanse]]anse akteur en 'n rolprentmaker. Hy is een van die Suid-Afrikaanse regisseurs met die langste loopbane en was sowat ses dekades lank voor en agter die kamera werksaam. Hy het 25 vollengte-rolprente en 13 dokumentêre gemaak.
 
{{Verwysings}}
 
'''Dirk de Villiers''' ([[26 Julie]] [[1924]] – [[28 Desember]] [[2009]]) was 'n [[Suid-Afrika|Suid-Afrikaanse]] akteur en 'n rolprentmaker. Hy is een van die Suid-Afrikaanse regisseurs met die langste loopbane en was sowat ses dekades lank voor en agter die kamera werksaam. Hy het 25 vollengte-rolprente en 13 dokumentêre gemaak.
 
Sy loopbaan begin as akteur in produksies soos Ivan Hall se ''Kruger Miljoene''. Die eerste rolprent wat hy vervaardig het was ''Jy Is My Liefling'', wat hy opvolg met een van sy beste rolprente, ''Die Geheim Van Nantes''.
Line 28 ⟶ 27:
 
== Lewe en werk ==
Dirk de Villiers is op [[26 Julie]] [[1924]] op die plaas Villieria in die distrik [[Douglas, Noord-Kaap|Douglas]] gebore as een van ses broers. Sy voorouer Cornelius Valkenburg de Villiers het op die plaas Valkenburg in die [[Kaapprovinsie|Kaap]] geboer. Hy gee toestemming dat die plaas benut kan word as inrigting vir siek matrose en dit word later die bekende inrigting vir sielsiekes. Dirk se ma is oorlede toe hy vier jaar oud is en hy en sy broer Niel word daarna van tante tot tante gestuur, terwyl sy pa die plaas in Douglas aan die gang hou. Hy word op die oewers van die [[Vaalrivier]] groot en gaan onder andere skool op [[Jagersfontein]], [[Marquard]] en [[Bethlehem, Vrystaat|Bethlehem]]. Sedert sy skooldae is hy ʼn’n liefhebber van die toneel en hy tree sedert [[1942]] op in verskeie dramas vir die Johannesburgse Afrikaanse Amateurtoneelspelers (JAATS) – van wie hy saam met Schalk Theron ʼn’n stigterslid is – en die Nasionale Toneelorganisasie<ref>Esat: <nowiki>http://esat.sun.ac.za/index.php/Dirk_de_Villiers</nowiki></ref>.
 
In hierdie tyd loop hy aandklasse in meganiese ingenieurswese en bekwaam homself dan ook in hierdie rigting. Later werk hy in die [[Kaapstad-hawe|Kaapstad hawe]] en gaan dan na [[Londen]] waar hy ʼn’n kursus in mariene ingenieurswese loop. Hierna word hy skeepsingenieur en reis rondom die wêreld, totdat hy in [[1950]] met die aktrise Addy trou, van wie hy in [[1964]] geskei is. Hulle het vyf kinders en hulle seun Gys de Villiers word later self ʼn’n bekende akteur en dramaturg. In die vyftigerjare is hy stigterslid van RATO, die Roodepoort Amateur-toneelorganisasie. Hy speel ook rolle in verskeie films, soos in ''Piet my niggie'', ''Kavaliers'', ''Kniediep'', ''Kruger miljoene'' en ''Stadig oor die klippe''. Nadat hy lank in [[Johannesburg]] gebly het, trek hy Kaap toe. Hy bly eers in [[Pringlebaai]] en later in [[Tamboerskloof]] in die Kaap, maar koop in [[1992]] vir hom ook ʼn’n wynplaas naby [[Barrydale]] in die berge van die Tredouxpas. Vir geruime tyd is Miems Swanepoel sy lewensmaat. Dirk is op [[28 Desember|28 Desembe]]<nowiki/>r [[2009]] in die Chris Barnard-gedenkhospitaal in Kaapstad oorlede, nadat hy net voor Kersfees ʼn’n hartaanval gehad het, waarna komplikasies en orgaanversaking ingetree het.
 
== Rolprente en televisiereekse ==
As rolprentregisseur maak hy sy grootste bydrae tot die skepping van Afrikaanse kreatiewe kuns, hoewel hy  ook ʼn’n bydrae maak as dramaturg en verskeie dramas skryf. In [[1968]] maak hy sy eerste vollengte film, ''Jy is my liefling'', waarna hy voltyds ʼn’n filmmaker word. Hy maak meer as twintig films, wat insluit ''Geheim van Nantes'', ''Kalahari Harry'', ''Die Spaanse Vlieg'', ''Daan en Doors op die dieggins'', ''My broer se bril'', ''Tant Ralie se losieshuis'', ''Die lewe sonder jou'', ''Die drie Van der Merwes'', ''Met liefde van Adéle'', ''My naam is Dingetjie'', ''Witblits en Peach Brandy'', ''Dingetjie en Idi'', ''Die wit sluier'' en ''Kaalgat tussen die daisies''<ref name=":0">Imdb: <nowiki>http://www.imdb.com/name/nm0222562/</nowiki></ref>.
 
Met die koms van televisie fokus hy ook op hierdie medium en maak meer as twintig televisiereekse, onder andere ''Arende'', ''Meeulanders'' en ''Jantjie kom huis toe''. Laasgenoemde is die eerste televisiereeks met ʼn’n bruin rolverdeling. Hy maak ook verskeie dokumentêre films, onder andere een oor die lewe van die hartchirurg [[Chris Barnard]]. Vir ''Arende'' word hy in [[1990]] met ʼn’n Artes-toekenning bekroon as beste regisseur van ʼn’n dramatiese werk, terwyl die reeks ook Artes-toekennings verwerf vir beste vertolking deur ʼn’n akteur in ʼn’n dramatiese werk en vir beste bydrae tot produksiedienste. Hierdie drama verwerf ook ander toekennings en nominasies, onder meer in die Star Tonight Awards en word uiteindelik as ''Cape Rebel'' in 52 lande versprei. Die reeks is so gewild dat hy eindelik nog twee opvolgreekse hiervan maak. Dit vertel die verhaal van die Kaapse rebel Sloet Steenkamp tydens die [[Anglo-Boereoorlog]], wat eindelik gevange geneem word en na [[Sint Helena|St. Helena]] verban word. Hy maak ook Engelse films, waaronder ''The snake dancer'', gegrond op die lewe van die bekende ontkleedanseres Glenda Kemp, waarin sy self die hoofrol speel; ''That Englishwoman'' oor die lewe van [[Emily Hobhouse]]; ''Abakoshobezi'' oor die lewe van ʼn’n swart geneesheer wat na kwalifikasie terugkeer na sy vaderland; ''Crazy people'' oor poetse wat op niksvermoedende mense gebak word; ''The virgin goddess''; en ''The Kingfisher caper'' wat in Suid-Afrika vrysgestel is as ''Diamond hunters'', met Hayley Mills in die hoofrol.<ref name=":0" />.
 
== Skryfwerk ==
Saam met [[Anton Prinsloo]] skryf hy in die sestigerjare verskeie eenakters – hy verskaf die tema en intrige en Prinsloo versorg die dialoog en inkleding. Om hierdie eenbedrywe op te voer, stig hy die Roodepoort Amateur Toneelorganisasie (RATO). Die eenbedryf ''Sand'' (wat hy saam met Anton Prinsloo skryf) word in die versamelbundel ''Debuut'' opgeneem, versorg deur Ciska en Francois Marais. Hierin is ʼn’n klomp verdwaaldes in die woestyn, met ʼn’n swaar gewonde makker wat vrees dat hy lewend begrawe gaan word. Hierdie drama wen ʼn’n tweede plek in die [[Afrikaanse Taal- en Kultuurvereniging|ATKV]] se landswye toneelfees van [[1963]]. Dirk en Anton skryf ook saam aan die dramas ''Broers'' en ''Die web''. Ander dramas sluit in ''Poppekas'', ''Ou Grote'' en ''My broer se bril''<ref>Esaach: <nowiki>http://www.esaach.org.za/index.php?title=De_Villiers,_D._G</nowiki>.</ref>.
 
== Eerbewyse ==
Line 78 ⟶ 77:
* Die Geheim van Nantes, 1969
 
=== TV-reekse: ===
* Arende, 1987/88
 
== Eksterne skakel ==
* Gedenkmuur vir Dirk: <nowiki>https://gedenkmuurvirdirk.wordpress.com/2010/01/28/</nowiki>
 
== Verwysings ==
Line 93 ⟶ 92:
* Hart, Karen “Dankie, Dirk, jy het soveel mense om jou se lewe verryk” “Beeld” 5 Januarie 2010
* Maree, Berna “Hy laat ons geskiedenis leef” “Suid-Afrikaanse Panorama” Julie/Augustus 1990
* Pople, Laetitia “Fliekmaker se lewe ʼn’n storie op sigself” “Volksblad” 26 Julie 2004
* Pople, Laetitia “Baanbreek-fliekman Dirk de Villiers sterf” “Beeld” 29 Desember 2009
* Pretorius, Suzette “ʼn“’n Tuiste tussen die berge” “Die Taalgenoot” September 1992
* Van Eeden, Johanna “Vreemder namate jare aanstap” “Plus” 25 Julie 2008
* Vosloo, Johan “Op 80 is sy gô lank nie uit” “Rapport” 25 Julie 2004
 
=== Ander verwysings ===
{{Verwysings}}
 
{{DEFAULTSORT:De Villiers, Dirk}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse rolprentregisseurs]]