Jelgava: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
taalversorging en skakels
+ Inligtingskas & Commons
Lyn 1:
{{Gaan taal na}}
{| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border:1px solid #88a; background:#CEDAF2; padding:5px; font-size: 85%; margin: 0 0 0.5em 1em; border-collapse:collapse;"
[[Lêer:Jelgava aerial view.jpg|duimnael|Voor die Akademie Petrina, links agter dit die Ortodokse Kerk van die Heilige Simeon en Anna, op die regterkant die Mariakatedraal.]]
! align="center" colspan="2" style="color: #FFFFFF; background: #003399; padding: 4px; font-size:170%;" |
'''Jelgava''' (Duits: ''[[Mitau/Jelgava|Mitau]]'') is 'n stad in [[Letland]], en le in die gebied wat [[Semgale]] genoem word, 44 km suidwes van [[Riga]]. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam [[Mitau/Jelgava|Mitau]]. Mitau was die hoofstad van [[Koerland]]. In teenstelling met die [[Hanse]]atiese Riga, is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van [[Baltiese Duitsers|Baltiesduitse]] adelike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava is een van die nege "republiek-stede" van die Letland (sien [[Administratiewe afdelings van Letland]]).
'''Jelgava'''<br />
[[Lêer:Jelgava aerial view.jpg|280px]]
|- style="background: #CEDAF2; text-align:center;border-bottom:1px solid #999"
| '''Ligging in Letland'''
|style="border-left:1px solid #999"| '''Wapen'''
|- style="background:white"
|rowspan=6| [[Lêer:Latvia-Jelgava city.png|180px|senter]]
|- style="background: white"
|style="border-left:1px solid #999"| [[Lêer:Escut Jelgava.png|75px|senter]]
|- style="background: #f7f8ff;border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|style="border-left:1px solid #999"|
|- style="background: #CEDAF2; text-align:center;"
|style="border-left:1px solid #999;border-top:1px solid #999"| '''Vlag'''
|- style="background: white; border-top:1px solid #999;"
|style="border-left:1px solid #999"| [[Lêer:Bandera Jelgava.png|90px|senter]]
|- style="background: #f7f8ff; border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|style="border-left:1px solid #999"|
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Land'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{vlagland|Letland}}
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Koördinate'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{Koördinate|56|39|N|23|43|O}}
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Stigting'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[10de eeu]]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Stadstatus'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[1573]]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Oppervlakte:'''
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|-
| &nbsp;- Totaal
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 60 [[vierkante kilometer|vk km]]
|-
| &nbsp;'''Hoogte bo seevlak'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 13 m
|- style="border-top:1px solid #999;"
|- style="border-top:1px solid #999;"
|-
|&nbsp;'''Bevolking:'''
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|-
| &nbsp;- Totaal (1 Januarie 2016)
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 61&nbsp;623
|-
| &nbsp;- Bevolkingsdigtheid
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 1&nbsp;025,34/vk km
|-
|&nbsp;'''Tydsone'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[UTC]] +2 (OET)
|- style="border-top:1px solid #999;"
| &nbsp;- [[Somertyd]]
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[UTC]] +3 (OEST)
|- style="border-top:1px solid #999;"
|-
|&nbsp;'''Burgemeester'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | Andris Rāviņš
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''Amptelike Webwerf'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [http://www.jelgava.lv/ www.jelgava.lv]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|}
 
'''Jelgava''' ([[Duits]]: ''[[Mitau/Jelgava|Mitau]]'') is 'n [[stad]] in [[Letland]], en le in die gebied wat [[Semgale]] genoem word, 44&nbsp;km suidwes van [[Riga]]. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam [[Mitau/Jelgava|Mitau]]. Mitau was die hoofstad van [[Koerland]]. In teenstelling met die [[Hanse]]atiese [[Riga,]] is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van [[Baltiese Duitsers|Baltiesduitse]] adelike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava is een van die nege "republiek-stede" van die Letland (sien [[Administratiewe afdelings van Letland]]).
 
== Stadbeeld ==
[[Lêer:Pils Jelgava.jpg|duimnael|links|Die Kasteel van Jelgava, met uitsig oor die Lielupe]]
Langs Jelgavas (Mitau) se het Tot die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog|Tweede wêreld oorlog]], is die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die [[Koerlandiese Hoofstad]] woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag se Jelgawa se stadsbeeld word vandag gekenmerk deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.
[[Lêer:PilsAcademia Jelgavapetrina.jpg|duimnael|links|Die Kasteel van Jelgava, met uitsig oor dieAkademie LielupePetrina]]
[[Lêer:AcademiaMitau petrinaGroße Synagoge.jpg|duimnael|links|Die Akademiein 1941, deur die Duitsers vernietigde Petrinasinagoge]]
[[Lêer:19440816 soviet soldiers attack jelgava.jpg|duimnael|links|Sowjet-oldate tydens 'n aanval in Jelgava, in die Agtergrond  kan die toring van die Rooms-Katolieke Kerk (Augustus 1944)]]
[[Lêer:Mitau Große Synagoge.jpg|duimnael|Die in 1941, deur die Duitsers vernietigde sinagoge]]
Langs Jelgavas (Mitau) se het Tot die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog|Tweede wêreld oorlog]], is die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die [[Koerlandiese Hoofstad]] woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag se Jelgawa se stadsbeeld word vandag gekenmerk deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.
[[Lêer:19440816 soviet soldiers attack jelgava.jpg|duimnael|Sowjet-oldate tydens 'n aanval in Jelgava, in die Agtergrond kan die toring van die Rooms-Katolieke Kerk (Augustus 1944)]]
 
== Bekende Persoonlikhede van die stad ==
Line 14 ⟶ 80:
* Oskar Bidder (1866–1919), Baltiesduitse Pastoor en martelaar van die Evangelise kerk
* August Johann Gottfried Bielenstein (1826–1907), Taalwetenskaplike, Ethnograaf en Teoloog
* Ernst Johann von Biron (1690–1772), Hertoghertog van Koerland
* Peter von Biron (1724–1800), Hertoghertog van Koerland
* Casimir Ulrich Boehlendorff (1771–1825), Digterdigter en Historikushistorikus
* Johann Daniel von Braunschweig (1786–1857), Baltiesduitse Pedagoogpedagoog
* Friedrich Wilhelm Brederlo (1779–1862), Koopman,koopman Kunsversamelaaren kunsversamelaar
* Nora Bumbiere (1947–1994), Lettise Sangeressangeres
* Wilhelm Döllen (1820–1897), RussiesduitseRussies-Duitse Astronoomsterrekundige
* Karl Eduard von Eichwald (1795–1876), Naturwetenskaplikenaturwetenskaplike en Palaeontoloogpalaeontoloog
* Alexander Faltin/ von Faltin (1819–1899), BaltiesduitseBalties-Duitse juris en liberale Politikus
* Hamilkar von Fölkersahm (1811–1856), Lyflandse Landmarskalk
* Paul Fromhold-Treu (1859–1919), BaltiesduitseBalties-Duitse Pastoorpastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
* Dietrich Ewald von Grotthuß (1751–1786), Pianispianis en vriend van Ch. Ph. E. Bach
* Johannes von Guenther (1886–1973), SkrywerskrywerVertalervertaler en Uitgeweruitgewer
* Julie von Hausmann (1826–1901), BaltiesduitseBalties-Duitse liedjieskrywer
* Renārs Kaupers (* 1974), Lettiese Sangersanger
* Friedrich Kasimir Kettler (1650–1698), van 1682 tot 1698 die voorlaaste regerende Hertoghertog van Koerland en Semgale
* Friedrich Kettler (1569–1642), Hertoghertog van Koerland
* Wilhelm Kettler (1574–1640), Hertoghertog van Koerland
* Dorothea von Kurland (1761–1821), laaste Hertoginhertogin van Koerland
* Jānis Lūsis (* 1939), Lettiese (sowjetiesSowjetse) Spiesgooier en OlympiawennerOlimpiawenner van 1968
* Fürchtegott Leberecht von Nordenflycht (1752–1815), Geolooggeoloog
* Paul Freiherr von der Osten-Sacken (1880–1934), Historikushistorikus en Argivarisargivaar
* Karl Heinrich von Paucker (1820–1883), Klassieke Filoloogfiloloog
* Einars Repše (* 1961), Lettiese Politikus en voormalige Premiereerste minister
* Wilhelmine von Sagan (1781–1839), Hertoginhertogin van Sagan
* Paul Schiemann (1876–1944), Joernalisjoernalis en liberale Politikuspolitikus
* Carl Ernst Heinrich Schmidt (1822–1894), Russiese Dokterdokter en Chemikuschemikus Baltesduitsevan Balties-Duitse afkoms
* August Robert Seraphim (1863–1924), Historikushistorikus en Argivarisargivaar
* Ernst Seraphim (1862–1945), HistorikushistorikusOnderwyseronderwyser en Joernalisjoernalis
* Katrīna Šķiņķe (* 1991), Skaakspelerskaakspeler
* Eduard Iwanowitsch Totleben (1818–1884), Russiese Generaalgeneraal
* Paul Wachtsmuth (1879–1919), BaltiesduitseBalties-Duitse Pastoorpastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
* Johann Walter-Kurau (1869–1932), Skilderskilder
* Richard Wegner (1815–1894), Duitse beampte en Regeringshoofregeringshoof in Stettin[[Stettyn]]
* Ludwig Zimmermann (1852–1906), BaltieseduitseBalties-Duitse Pastoorpastoor en martelaar van die Evangelise kerk
 
== Literatuur ==
Line 56 ⟶ 122:
 
== Name ==
Ander name vir die stad is:
* [[Russies]]: ''Елгава / Митава''
* [[Pools]]: ''Mitawa''
* [[Litaus]]: ''Mintauja/Jelgava''
Sien ook die lys van die Duitse name van Lettiese dorpe.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== WebskakelsEksterne skakels ==
{{CommonsKategorie}}
* [http://www.jelgava.lv/?lang=EN&id=486 Amptelike Tuisbladwebwerf] van die stad {{en}}
* [http://www.jelgavniekiem.lv/ Burgerportaal] van die stad
* [http://data.lnb.lv/nba01/MitauscheZeitung/ Skanderings] van die Mitauischen''Mitauische Zeitung'' van 1905
 
[[Kategorie:Nedersettings in Letland]]