Pous Leo XIII: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
k Opruim
Lyn 15:
}}
 
'''Pous Leo XIII''' ([[2 Maart]] [[1810]] – [[20 Julie]] [[1903]]), was die 256ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]], hy regeer van 1878–1903 vir 25 jaar 5 maande en 1 dag. Hy was die oudste [[Pouspous]] (regeer tot die ouderdom van 93), en sy pontifikaat was die derde langste, na sy onmiddellike voorganger [[Pous Pius IX]], en [[Pous Johannes Paulus II]].
 
Hy is bekend vir intellektualisme, die ontwikkeling van die sosiale milieu met sy ensikliek Rerum Novarum en sy pogings om die posisie van die kerk te definieer met betrekking tot moderne denke. Hy het Rooms-Katolieke Mariologie beïnvloed en bevorder beide die Rosekrans en die skapulier. Hy het 'n rekord van elf ensiklieke geskrywe oor die Rosekrans, twee nuwe Maria-skapuliere goedgekeur en was die eerste pous om die konsep van Maria as middelares ten volle te deurgrond.
 
== Biografie ==
[[Lêer:GiuseppePecciLeoXIII.jpg|duimnael|links|Kardinaal Pecci]]
'''Pous Leo XIII'''<ref>De Montor, Artaud, Chevalier de. 1911. The Lives and Times of the Popes. The Catholic Publications Society, New York.</ref> is gebore as [[Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci]] (hy word algemeen [[Gioacchino Pecci]] genoem) op [[2 Maart]] [[1810]] in Carpineto Romano, Kerklike Staat. Die dorpie lê net suid van [[Rome]] en was toe deel was van die Franse keiserryk. Hy was die sesde van sewe kinders van graaf Ludovico Pecci en sy vrou Anna Prosperi Buzzi, 'n gesin van lae adel. Hy was die broer van kardinaal Giuseppi Pecci. Hoewel sy lae adelstand hom nie daarvoor kwalifiseer nie, word hy tog opgelei aan die Accademia dei Nobili (Akademie vir die adel). Hy word priester op [[31 Desember]] [[1837]] nadat hy op [[14 Februarie]] [[1837]] al aangestel is as persoonlike priester van die pous. Op [[27 April]] [[1843]] word hy aartsbiskop van Damietta. Hy maak vinnig opgang en op [[28 Januarie]] [[1843]] word hy nuntius in [[België]]. Koning [[Leopold I van België]] was die protestante matig gesind. Pecci instigeer die oprigting van die Belgiese Pouslike Kollege in Rome in 1844. Hy kom in konflik met die liberale party in België en meng hom in met die skoolstryd. Koning Leopold versoek die Vatikaan om hom terug te roep in 1846. Pecci word toe aartsbiskop van Perugia op [[27 Julie]] [[1846]]. Hy word bekend vir sy bestryding van die anti-klerikale wetgewing in Italië en die bevordering van die neo-thomisme (die teologie van [[Thomas van Aquino]]).
 
Op [[19 Desember]] [[1853]] word hy kardinaal met die basiliek San Crisogono in Trastevere as sy titelkerk. Op [[20 Februarie]] [[1878]] volg hy [[Pous Pius IX]] op en word gekroon op [[3 Maart]] [[1878]]. Hy regeer tot sy dood op [[20 Julie]] [[1903]] en word opgevolg deur [[Pous Pius X]]. Die naam ‘Leo’ beteken '[[leeu]]'.
Die naam ‘Leo’ beteken '[[leeu]]'.
 
=== Kerklike loopbaan ===
Line 35 ⟶ 34:
 
== Pontifikaat ==
Pous Leo XIII<ref>Benigni, U. (1910). Pope Leo XIII. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Januarie 30, Januarie 2012 by: http://www.newadvent.org/cathen/09169a.htm</ref><ref>Leo XIII. (2008). [[Encyclopædia Britannica]]. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.</ref> volg [[Pous Pius IX]] op [[20 Februarie]] [[1878]] op. Hy probeer om die kerk en die moderne samelewing nader aan mekaar te bring. Die “Syllabus Errorum” van [[Pous Pius IX]] het 'n wig tussen die kerk en die samelewing gedrywe deur verskeie politieke en wetenskaplike beskouinge te veroordeel. Te midde van die demokratisering van die tweede helfte van die 19de eeu het Leo XII egter bly verkondig dat God en die kerk die bron van alle mag moet wees en nie volk en die nasie nie. Hy bestry persvryheid en vryheid van meningsuiting asook die idee dat alle kerke gelyk is. Hy droom van die herstel van die Pouslike Staat en die geestelike leierskap van die Christelike wêreld. Saam met sy staatsekretaris Mariano Rampolla versoen hy die Vatikaan met [[Otto von Bismarck]] en beëindig sodoende die “Kulturkampf”. Leo XIII is die eerste pous wat die Franse republiek gesteun het. Die Franse monargiste was nie baie gelukkig daarmee nie. Die pous het ook goeie kontakte gesmee met die nuwe republieke in [[Suid -Amerika]].
 
Pous Leo XIII lewe as vrywillige gevangene van die Italiaanse staat en hy roep Italiaanse katolieke op om nie aan die Italiaanse verkiesings deel te neem nie. Hy skryf verskeie ensiklieke waarvan “Rerum Novarum” (oor nuwe sake) van 1891 die bekendste is. Hy beskrywe hierin sy sosiale siening van kapitaal en arbeid. In die ensikliek “Aeterni Patris” (Ewige vader) beveel hy aan dat die teologie van Thomas van Aquino beter bestudeer word. In die algemeen bepleit hy katolieke wetenskapsbeoefening veral van die natuurwetenskappe wat in daardie tyd met wantroue bejeën is. Die konserwatiewe “ultramontane” was nie gelukkig daarmee nie. In 1833 open Leo XIII die Vatikaanse argiewe vir enige wetenskaplike ongeag sy of haar geloof met die voorbehoud dat dokumente slegs 75 jaar na hulle ontstaan bekend gemaak mag word.
 
Leo se toenadering tot die [[Anglikaanse Kerk]] het misluk en in sy bul “Apostolicae Curae” verklaar hy hulle priester- en biskopwydings asook die apostoliese suksessie ongeldig. Die Ortodokse Kerke se wydings is wel geldig verklaar. Leo XIII probeer om die verlies van die wêreldlike mag te herstel. Hy strewe konkordate na met verskeie lande en slaag daarin om die aansien van die pousdom aansienlik te verbeter. Hy sterf op [[20 Julie]] [[1903]] en word opgevolg deur [[Pous Pius X]]. Sy grafmonument is gemaak deur Giulio Tadolini en kan gesien word in die basiliek St. Jan van Laterane.
 
Leo se toenadering tot die [[Anglikaanse Kerk]] het misluk en in sy bul “Apostolicae Curae” verklaar hy hulle priester- en biskopwydings asook die apostoliese suksessie ongeldig. Die Ortodokse Kerke se wydings is wel geldig verklaar. Leo XIII probeer om die verlies van die wêreldlike mag te herstel. Hy strewe konkordate na met verskeie lande en slaag daarin om die aansien van die pousdom aansienlik te verbeter. Hy sterf op [[20 Julie]] [[1903]] en word opgevolg deur [[Pous Pius X]]. Sy grafmonument is gemaak deur Giulio Tadolini en kan gesien word in die basiliek St. Jan van Laterane.
=== Die kollege van kardinale ===
Pous Leo XIII het 147 nuwe kardinale aangestel in 27 konsistories. Weens die omvang van die lys word dit '''[[Lys van kardinale aangestel deur Pous Leo XIII|hier]]''' gehou.
 
=== Saligverklarings ===
Lyn 60:
* [[11 Februarie]] [[1895]] – Jeanne de Toulouse
* [[13 Mei]] [[1895]] – John Rugg
* [[13 Mei]] [[1895]] – John Beche ( ook Thomas Marshall)
* [[5 Oktober]] [[1899]] – Raymond delle Vigne (Raymond van Capua)
* [[27 Mei]] [[1900]] – Ignacio Clemente Delgado Cebrián
Lyn 85:
 
=== Bulle, briewe, ensiklieke en dekrete ===
Pous Leo XIII het 'n groot aantal publikasies die lig laat sien. Die belangrikste ensiklieke word hieronder gegee, maar 'n volledige lys van sy publikasie kan [[Lys van publikasies van Pous Leo XIII|hier]] gevind word.
* [[1 September]] [[1883]] – Supremi Apostolatus Officio – Oor die verbreiding en die versterking van die Rosekransdevosie.
* [[20 April]] [[1884]] – Humanum Genus – Oor die [[Vrymesselary]].
Lyn 102:
 
== Eksterne skakels ==
{{Commons-kategorieCommonsKategorie|Leo XIII|Pous Leo XIII}}
{{En-Wikisource info|Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Leo XIII}}
* {{CE|http://www.newadvent.org/cathen/09169a.htm}}
Lyn 130:
{{Teenpouse}}
 
Basis URL: [[:nl:Paus Leo XIII]]
 
[[Kategorie:Pouse|Leo XIII]]
[[Kategorie:Italiaanse pouse|Leo XIII]]
[[Kategorie:Heiliges in die Christendom]]