Commedia dell'arte: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Commedia dell'arte - troupe Gelosi.JPG|duimnael|'n ''Commedia dell'arte''-toneelgroep, afgebeeld op 'n 16de-eeuse VlaamsVlaamse skildery.]]
[[Lêer:Komedia.jpg|duimnael|Skrywer en akteur [[Molière]] presenteer komiese akteurs van sy generasie en van daarvoor, 1670]]
[[Lêer:Commedia dellarte.jpg|duimnael|19de-eeuse illustrasie van commedia dell'arte]]
Lyn 10:
Die mees uitstaande kenmerk van hierdie toneelstyl is die karikatuuragtige karakters. Daar is altyd 'n tipiese karakters soos die soldaat, verliefde man, verliefde meisie, ou suinige oom en 'n harlekyn of twee teenwoordig in hierdie stories. 'n Paar van die karakters se name is Harlekijn of Arlecchino, Capitano, Scharamouche, Il Dottore, Isabella, Brighella, Colombia, Pantalone, Pulcinella, en Tartaglia. Vandag kry ons nog van hierdie tipiese karakters in balletvertonings, pantomime, poppespele en in sirkusse. Hierdie teaterkunsvorm kan gesien word as volksteater wat op volkshumor geskoei is. Dit was 'n toneeltegniek sonder vaste reëls wat sonder 'n geskrewe teks uitgevoer is. Die akteurs maak gebruik van 'n hoof storielyn of ''scenario'' en dan begin die spelers vanuit hul tipiese karakters daarop te reageer en neem dan die storielyn verder met allerhande kinkels en draaie. So kan hul ook kommentaar gee op daaglikse gebeure wat aktueel is van aard. Commedia dell’arte is ook heerlik vermaaklik. Daar is klugtige fisieke grappe, dans, musiek en akrobatiese kapperjolle.
 
Professionele akteurs of ''comici'' het in hierdie stukke gespeel. Hulle is nie amateurs soos die akteurs van geskrewe dramas wat ''erudita'' genoem word. Hulle groepe is c''ompagniescompagnies'' genoem. Die sukses van hul werk is toe te skryf aan die feit dat hulle rondgetoer het. Hulle het betaling ontvang deur 'n hoed rond te stuur want hul sal sommer die verhoog wat die vorm van 'n wa aanneem op 'n markplein in 'n dorpie staanmaak en dan begin speel as daar genoeg mense is wat kyk. Die goeie Commedia dell’arte groepe speel ook voor konings en edellui. Vroue rolle is deur vroue self vertolk in die Commedia dell’arte teater. Een so 'n vrou wat 'n beroemde aktrise geword het in haar tyd is Isabella Adreini en haar skoondogter, Virginia Ramponi-Adreini.<ref>Brockett, OG. 1974. The theatre an introduction. New York: Holt, Rinehart and Winston.</ref>
 
== Die oorsprong en ontwikkeling van die Commedia dell'Arte teater ==
Die oorsprong van die Commedia dell’arte teater kan gevind word in die periode van die Romeinse Republiek se Atellan klugte. In hierdie Romeinse klugte kom daar ook karikature voor wat maskers gedra het met vergrote gesigsuitdrukkings. 'n Ander teorie is dat die Commedia Dell’arte se oorsprong in die Middel-eeuse prototipe karakters kon onstaanontstaan het met die morele spele wat deur die Middel-eeue aangebied is. Hellequin kan dien as die oorspronklike karakter wat later in Ialië Arlequinno geword het.
 
Teen die middel van die 16e eeu was daar verskillend teatergroepe soos die Confidenti, Accessi en Gelosi van 1568. Hulle wapen was die twee gesigte van Janus, die Romeinse god. Dis waar die tipiese embleem van die teater met die twee maskers vandaan kom. Die Gelosi teatergroep het so gewild geraak dat hul ook opgetree het in Frankryk en daar het die Koning van Frankryk hul beskermheer geword. Hul groep het gewoonlik rondgereis met tien spelers: Die twee ''vecchie'' of ou mans, die vier ''innamorati'' (bestaande uit twee meisie en twee mans wat die jong verliefdes gespeel het sonder maskers), die twee ''zanni'' of bediendes – wat gewoonlik 'n kaptein was en 'n vroulike lyfbediende.<ref>Rudlin, J. 1994. Commedia dell’arte: an actor’s handbook. New York: RouTledge.</ref>