Tienie Holloway: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 29:
}}
 
'''Tienie Holloway''' (1888–1967; née ''Purchase'') (*[[5was Desember]]’n [[1888]]–†[[17Afrikaanse Junie]]skrywers|Afrikaanse [[1967skrywer]]) was ’n Afrikaanse skrywer van kleuterliteratuur en het veral bekend geword vir die versies wat sy geskryf het. Sy iswas getroud met John Holloway, Suid-Afrikaanse ambassadeur na die [[Verenigde State van Amerika]] en die Verengde[[Verenigde Koninkryk]].
 
== Lewe en werk ==
Christina Maria Purchase is op [[5 Desember]] [[1888]] as die derde van twaalf kinders op die plaas Kraalpunt in die distrik [[Lindley]] in die [[Vrystaat]] gebore. George Purchase ([[1859]]-[[1935]]1859–1935), seun van ʼn’n Engelse sendeling, is haar vader en haar moeder is Susanna Jacoba (Sannie) Stander ([[1861]]-[[1937]]1861–1937) van George. Haar vader het twee plase in die Lindley-distrik besit asook ʼn’n florerende wamakery<ref>Geni: <nowiki>https://www.geni.com/people/Tienie-Holloway-Purchase/6000000013660571811</nowiki></ref>.
 
Tienie gaan hier skool op die plaasskooltjie. Toe die [[Anglo-Boereoorlog]] dreig, vestig die gesin hulle in [[Johannesburg]], waar die Protestantse meisies weens gebrek aan alternatiewe noodgedwonge die Katolieke Ursuline Convent moet bywoon. Hier blink sy uit in kunsnaaldwerk, ʼn’n stokperdjie wat sy haar lewe lank beoefen. Na die oorlog keer die gesin terug na Lindley, waar alles op die plaas verwoes is en die gesin lank in ʼn’n tent moet bly. Haar vader slaag daarin om ʼn’n plaaslike staatskooltjie op die plaas Chicago opgerig te kry. Van die plaasskooltjie gaan sy na The Seminary op [[Bethlehem, Vrystaat|Bethlehem]] waar sy onder dr. Clark studeer en matrikuleer. Sy studeer dan verder aan die Normaalkollege in [[Bloemfontein]] en sy kwalifiseer na ʼn’n jaar as ʼn’n onderwyser, waarna sy ʼn’n pos aanvaar as kindertuinonderwyser aan die Practising School in Bloemfontein. Hier gee sy onderwys deur middel van beide [[Engels]] en [[Afrikaans]] ingevolge die Hertzog Onderwyswet van 1908.
 
In [[1911]] maak sy kennis met die onderwyser John Edward Holloway ([[1890]]-[[1979]]1890–1979) wat toe pas by [[Grey-kollege|Grey Kollege]] aangestel is. Sy trou op 17 Desember [[1913]] met hom en onmiddellik daarna vertrek hulle na [[Gent]] in [[België]], waar hy verder gaan studeer in [[Geskiedenis]]. Uit die huwelik word vyf kinders gebore, naamlik Susan Ellen (op dertienjarige ouderdom oorlede), Hester Margaret, Leonie, Alida en John Edward<ref name=":0">Storiewerf: <nowiki>http://www.storiewerf.co.za/cvs/cv_tienieholloway_ph.htm</nowiki></ref>.
 
Met die uitbreek van die [[Eerste Wêreldoorlog]] wyk hulle uit na [[Londen]], waar hy as student inskryf by die London School of Economics en verder studeer in Geskiedenis, [[Ekonomie]] en Staatsadministrasie. Hy behaal dan ook hier in [[1917]] sy D.Sc. Econ.-graad. In Londen word twee dogters vir die egpaar gebore. Na hul terugkeer in Suid-Afrika word dr. Holloway aangestel as senior lektor in Geskiedenis en Ekonomie aan die [[Universiteit van die Vrystaat|Grey Universiteitskollege]] in Bloemfontein en Tienie vul sy salaris aan deur tydelik skool te hou.
 
In [[1919]] vestig die gesin hulle in Pretoria, waar dr. Holloway eers senior lektor en later professor is aan die Transvaalse Universiteitskollege, maar dan tot die Staatsdiens toetree. In [[1925]] word hy Direkteur van Sensus en Statistiek, in [[1935]] Ekonomiese Adviseur van die Tesourie en in [[1937]] Sekretaris van Finansies. Later word hy aangestel as ambassadeur na [[Washington, D.C.|Washington]] ([[1954]]-[[1956]]1954–1956) en Londen ([[1956]]-[[1958]]1956–1958). As ambassadeursvrou speel sy ʼn’n vername rol in die diplomatieke sosiale lewe.
 
Tienie woon tot haar dood op die kleinhoewe Skuilhoek langs die [[Moreletaspruit]] in Pretoria. Sy is op [[17 Junie]] [[1967]] in [[Johannesburg]] oorlede
 
== Skryfwerk ==
Haar oudste lewende dogter begin kinderversies skryf wat in ''[[Die Volkstem]]'' gepubliseer word, maar wanneer die dogter oorsee vertrek, neem Tienie op aandrang van die redakteur hierdie funksie oor. Eers vertaal sy bekende versies, maar begin later oorspronklike versies skryf onder die skuilnaam Madeliefie. Wanneer vriende skertsend na haar man verwys as Padeliefie, begin sy onder haar eie naam skryf. Die temas van haar verse is hoofsaaklik onderwerpe waarin die jong kind belangstel, soos die kind self, die gesin, maats, die omgewing, natuur, diere en eetgoed.<ref name=":0" />.
 
Vir laerskoolkinders skryf sy langer gedigte, soos die gediggie ''Haasbekkies'' oor die melktande wat uitval. Haar verse word in ʼn’n aantal bundels gepubliseer, waaronder ''Die haasbekkies'', ''Hasie kalbassie'', ''Nuwe kleuterversies'', ''Doempie Domkop'', ''Martha-hulle'' en ''Nuwe kinderversies''.
 
Vanaf 1944 word van haar versies opgeneem in die ''Lentedae''-skoolleesboekies.
 
Jan Kromhout maak ʼn’n keur uit hierdie bundels asook haar diereverse wat in C.S. Stokes se ''Toevlugsoord'' verskyn het en publiseer dit as ''Versies wat vonkel''. Daarna word twee bloemlesings uit haar oeuvre saamgestel, naamlik ''Rympies van Tienie Holloway'' en ''Versies van Tienie Holloway''.
 
Na haar dood verskyn daar op ʼn’n wenk van Anna Smith, die stadsbibliotekaresse van Johannesburg, ʼn’n privaat uitgegewe bundel getitel ''Die forellevisser en ander versies''. Hierdie bundel bevat sewe gedigte oor lede van die familie, insluitende haarself.
 
Haar verse word opgeneem in verskeie versamelbundels, waaronder ''Die Afrikaanse poësie in ʼn’n duisend en enkele gedigte'', ''Nuwe Kleinverseboek'' en ''Nuwe Kleuterverseboek''. Sy laat ook twee ongepubliseerde manuskripte agter, naamlik ''Ragab in Jerigo'' (ʼn’n Bybeldrama) en ''Ellen and her family'' (ʼn’n Engelse boek gebaseer op die lewe van die oudste dogter wat op dertienjarige leeftyd oorlede is).
 
Drie versies wat per abuis uit die manuskrip van ''Versies van Tienie Holloway'' gelaat is, word in ''Standpunte'' van Augustus [[1980]] gepubliseer.
 
Van haar versies word deur Anna van Niekerk getoonset en die bladmusiek word in [[1984]] gepubliseer as ''Twaalf kinderliedjies.''
 
== Eerbewyse ==
Die [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns|Suid-Afrikaanse Akademie]] vereer haar deur op die inisiatief van haar man die Tienie Holloway-prys vir kleuterlektuur in te stel. Hierdie is ʼn’n toekenning vir oorspronklike Afrikaanse kleuterlektuur vir kinders onder agt jaar, spesifiek gerig op kinderverse.
 
In [[1979]] verower sy self [[postuum]] hierdie medalje vir ''Rympies van Tienie Holloway'' en ''Versies van Tienie Holloway''.<ref name=":0" />
 
== Werke ==
Werke uit haar pen sluit in<ref>Worldcat: <nowiki>http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2002100512/</nowiki></ref>:
* Hasie Kalbassie (1945)
* Nuwe kleuterversies (1947)
Lyn 100:
* Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) Bloemfontein “Holloway, Tienie – Biografie”
 
=== Ander verwysings ===
{{Verwysings}}
 
{{DEFAULTSORT:Holloway, Tienie}}