Weervoorspelling: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
totsiens rooi skakels
No edit summary
Lyn 1:
{{gaan taal na}}
<br/><br/>
[[Lêer:Day5pressureforecast.png|regs|duimnael|250px|Voorspelling van oppervlaktedruk vyf dae vooruit vir die noordelike Stille Oseaan, Noord-Amerika en die noordelike Atlantiese Oseaan]]
'''Weervoorspelling''' is die toepassing van wetenskap en tegnologie om die toestand van die [[atmosfeer]] vir 'n gegewe plek te voorspel. Mense probeer al vir millennia informeel om die weer te voorspel, en sedert die negentiende eeu word dit formeel gedoen. Weervoorspelling word gedoen deur kwantitatiewe [[data]] te versamel oor die heersende toestand van die atmosfeer op 'n gegewe plek en dan die wetenskaplike begrip van atmosferiese prosesse aan te wend om te projekteer hoe die atmosfeer sal verander.
Line 17 ⟶ 15:
Sedert die uitvinding van die elektriese telegraaf in 1835 het die moderne era van weervoorspelling begin.<ref>[https://web.archive.org/web/20060626163000/http://www.si.edu/archives/ihd/jhp/joseph20.htm "Joseph Henry: Inventor of the Telegraph?]</ref> Voor dit was die vinnigste wat ver weerverslae kon reis sowat 100 myl per dag (160 km per dag), maar dit was gewoonlik 60-120 km/dag (40-75 myl/dag) (land- of seelangs).<ref name="USPS History"><cite class="citation web">Ausman, Megaera. </ref><ref name="Royal Mail coaches">Mail, Royal.</ref> Teen die laat 1840's is die telegraafverslae vanoor 'n wye gebied feitlik onmiddellik ontvang,<ref>Encyclopædia Britannica.</ref> wat voorspellings van weerstoestande makliker gemaak het.
 
Die twee mans wat die krediet gekry het van vooruitskatting as 'n wetenskap was ‘n beampte van die [[Britse Vloot]], Francis Beaufort en sy protégé, [[Robert FitzRoy]]. Albei was invloedryke mense in die Britse vloot- en regeringskringe. AlTen wasspyte dat hulle belaglik gemaak inis deur die pers, het hul werk wetenskaplike geloofwaardigheid gekry,. Dit is dit deur die Royal NavyVloot aanvaar, en het dit die basis gevorm vir die kennis van vandag se weervoorspelling.<ref>Eric D. Craft. </ref><ref name="BBC">[http://www.bbc.co.uk/news/magazine-32483678 "The birth of the weather forecast"].</ref>
 
Beaufort het die windkragskaal en kodering vir weernotasie ontwikkel wat hy in sy joernale gebruik het vir die res van sy lewe. Hy het ook die ontwikkeling van betroubare getytafels aan die Britse kus bevorder en saam met sy vriend, William Whewell, permanente rekordhouding van weerstoestande by 200 Britse kuswagstasies uitgebrei.
 
Robert FitzRoy is in 1854 as hoof van 'n nuwe afdeling binne die "Board of Trade" aangestel om te handel met die versameling van weerdata op see as 'n diens aan seevaarders. Dit was die voorloper van die moderne meteorologiese kantoor.<ref name="BBC"/> Al die skeepskapteins was getaak met die ordeninginsameling van dataweerdata ooren die weerordening en die berekening daarvan deur die gebruik van toetsinstrumente wat gemaak was vir hierdie doel gemaak was.<ref name="Mellersh, H.E.L. 1968">Mellersh, H.E.L. (1968).</ref>
[[Lêer:Meyers_b16_s0570.jpg|links|duimnael|'n Weerkaart van Europa, 10 Desember 1887.]]
‘n Storm wat in 1859 die verlies van die ''Royal Charter'' veroorsaak het, het FitzRoy geïnspireer om kaarte te ontwikkel waardeur voorspellings gemaak kon word en wat hy “voorspelling van die weer" genoem het en daardeur die skepper van die term geword het.<ref name="Mellersh, H. E. L. 1968">Mellersh, H. E. L. (1968). </ref> Vyftien landstasies is gestig om met gebruik van die nuwe telegraaf daagliks op vasgestelde tye verslae van die weer aan hom oor te dra wat gelei het tot die eerste stormwaarskuwingsdiens. Sy waarskuwingsdiens vir die skeepvaart het in Februarie 1861 begin met die gebruik van telegraafkommunikasie. Die eerste daaglikse weervoorspellings is gepubliseer in ''[[The Times|]]''The Times'']] in 1861.<ref name="BBC">[http://www.bbc.co.uk/news/magazine-32483678 "The birth of the weather forecast"].</ref> In die volgende jaar is 'n stelsel ingestel waar stormwaarskuwingskegels by die belangrikste hawens gehys is wanneer 'n storm verwag is.<ref name="Kington">Kington, John (1997).</ref> Die ''Weather Book'' wat FitzRoy in 1863 gepubliseer het, was die wetenskaplike mening van die tyd ver vooruit.
 
Soos die elektriese telegraafnetwerk uitgebrei het wat tot vinniger verspreiding van waarskuwings gelei het, is 'n nasionale waarnemingsnetwerk ontwikkel wat gebruik kon word om sinoptiese ontledings te voorsien. Instrumente wat met behulp van [[fotografie]] voortdurende variasies in meteorologiese parameters kon waarneem is aan die verskillende weerstasies voorsien deur die Kew Sterrewag – hierdie kameras is uitgevind deur Francis Ronalds in 1845 en sy barograaf is vroeër gebruik deur FitzRoy.<ref>Ronalds, B.F. (2016).</ref><ref>Ronalds, B.F. (Junie 2016).</ref>
 
Dit het gou duidelik geword dat ‘n standaard beskrywing van wolke nodig is om akkurate inligting oor te dra. Dit is bereik deur middel van 'n reeks klassifikasies deur Luke Howard in 1802, en gestandaardiseer in die ''International Cloud Atlas'' van 1896. 
 
== Numeriese voorspellings ==
Dit was eers in die 20ste eeu dat vooruitgang in die begrip van atmosferiese fisika gelei het tot die stigting van die moderne numeriese weervoorspelling. In 1922 het die Engelse wetenskaplike, Lewis Fry Richardson ''Weather Prediction by Numerical Process,''<ref>Richardson, Lewis Fry, ''Weather Prediction by Numerical Process'' (Cambridge, England: Cambridge University Press, 1922). </ref> gepubliseer  nadat hy notas en afleidings gevind het waaraan hy gewerk het as 'n ambulansbestuurder in die Eerste Wêreldoorlog. Hy het daarin beskryf hoe klein terme in vergelykings verwaarloos word, en dat 'n skema in tyd en ruimte uitgedink kan word om oplossings te vind vir numeriese voorspellings.
 
Richardson het 'n groot ouditorium gevisualiseer met duisende mense wat die berekeninge doen en na ander aangee. Die aantal berekeninge was egter te veel om sonder rekenaars te doen en die grootte van die rooster en tydstappe het gelei tot onrealistiese resultate. Dit is later deur middel van numeriese analise bevind dat dit die gevolg was van numeriese onstabiliteit.<ref>Lynch, P. (2006). </ref> Die eerste gerekenariseerde weervoorspelling is uitgevoer deur 'n span gelei deur die wiskundige, John von Neumann, wat  ''Numerical Integration of the Barotropic Vorticity Equation'' in 1950 uitgegee het.<ref>Charney, Fjörtoft and von Neumann, 1950, Numerical Integration of the Barotropic Vorticity Equation
Tellus, 2, 237-254</ref> Praktiese gebruik van numeriese weervoorspelling het in 1955 begin, aangespoor deur die ontwikkeling van programmeerbare elektroniese [[rekenaar]]s.
 
Die eerste daaglikse weervoorspellings ooit was gepubliseer in ''[[The Times]]'' op 1 Augustus 1861, en die eerste  weerkaarte is later in dieselfde jaar geproduseer.<ref><cite class="citation web">Helen Czerski. </cite></ref> In 1911 het die Met Office die eerste mariene weervoorspellings via radio begin uitsaai. Dit het stormwaarskuwings vir gebiede rondom Groot-Brittanje ingesluit.<ref><cite class="citation web">Met Office (2012). </cite></ref> In die Verenigde State van Amerika is die eerste openbare radio voorspellings in 1925 gemaak deur Edward B. "E. B." Rideout op WEEI, die Edison Electric Illuminating stasie in Boston.<ref name="cyc">[http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3401802621.html "meteorology Facts, information, pictures &#x7C; Encyclopedia.com articles about meteorology"].</ref> Rideout het  van die UV.S. Weather BureauWeerburo gekom, soos ook WBZ weervoorspeller G. Harold Noyes in 1931.
 
Die wêreld se eerste televisie weervoorspellings, insluitend die gebruik van weerkaarte, is eksperimenteel uitgesaai deur die [[BBC]] in 1936. Dit is in gebruik geneem1949 in 1949gebruik geneem, na die Tweede Wêreldoorlog. George Cowling het in 1954 die eerste weervoorspelling voor die'n weerkaart op televisie gegee.<ref>[http://news.bbc.co.uk/weather/hi/about/newsid_7833000/7833282.stm BBC - Weather - A history of TV weather forecasts] BBC Weather</ref><ref name="HUNT">Hunt, Roger, [http://www3.interscience.wiley.com/journal/114277251/abstract?CRETRY=1&SRETRY=0 "The end of weather forecasting at Met Office London"], ''Weather'', Junie 2007, v.62, no.6, pp.143-146</ref> In Amerika is eksperimentele televisievoorspellings gemaak deur James C Fidler in Cincinnati in óf 1940 óf 1947 op die DuMont Television Network.<ref name="cyc">[http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3401802621.html "meteorology Facts, information, pictures &#x7C; Encyclopedia.com articles about meteorology"].</ref><ref><cite class="citation news">[http://www.usatoday.com/weather/wforund.htm "Answers: Understanding weather forecasts"].</ref> In die laat 1970's en vroeë 80's, was Johannes Coleman, die eerste weerman op die ABC-TV se Good Morning America, ook die pionier in die gebruik van aanlyn  satellietinligting en rekenaar-grafiese beelde vir televisie weervoorspellings.<ref name="CJR">[http://www.cjr.org/behind_the_news/cjr_rewind_hot_air.php CJR Rewind: Hot Air], Columbia Journalism Review, reprint, first published in the January/February 2010 issue.</ref> Coleman was 'n mede-stigtermedestigter van The Weather Channel (TWC) in 1982. TWC is nou 'n 24-uur kabelnetwerk.
 
==Verwysings==