Weervoorspelling: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
totsiens rooi skakels |
No edit summary |
||
Lyn 1:
[[Lêer:Day5pressureforecast.png|regs|duimnael|250px|Voorspelling van oppervlaktedruk vyf dae vooruit vir die noordelike Stille Oseaan, Noord-Amerika en die noordelike Atlantiese Oseaan]]
'''Weervoorspelling''' is die toepassing van wetenskap en tegnologie om die toestand van die [[atmosfeer]] vir 'n gegewe plek te voorspel. Mense probeer al vir millennia informeel om die weer te voorspel, en sedert die negentiende eeu word dit formeel gedoen. Weervoorspelling word gedoen deur kwantitatiewe [[data]] te versamel oor die heersende toestand van die atmosfeer op 'n gegewe plek en dan die wetenskaplike begrip van atmosferiese prosesse aan te wend om te projekteer hoe die atmosfeer sal verander.
Line 17 ⟶ 15:
Sedert die uitvinding van die elektriese telegraaf in 1835 het die moderne era van weervoorspelling begin.<ref>[https://web.archive.org/web/20060626163000/http://www.si.edu/archives/ihd/jhp/joseph20.htm "Joseph Henry: Inventor of the Telegraph?]</ref> Voor dit was die vinnigste wat ver weerverslae kon reis sowat 100 myl per dag (160 km per dag), maar dit was gewoonlik 60-120 km/dag (40-75 myl/dag) (land- of seelangs).<ref name="USPS History"><cite class="citation web">Ausman, Megaera. </ref><ref name="Royal Mail coaches">Mail, Royal.</ref> Teen die laat 1840's is die telegraafverslae vanoor 'n wye gebied feitlik onmiddellik ontvang,<ref>Encyclopædia Britannica.</ref> wat voorspellings van weerstoestande makliker gemaak het.
Die twee mans wat die krediet gekry het van vooruitskatting as 'n wetenskap was ‘n beampte van die [[Britse Vloot]], Francis Beaufort en sy protégé, [[Robert FitzRoy]]. Albei was invloedryke mense in die Britse vloot- en regeringskringe.
Beaufort het die windkragskaal en kodering vir weernotasie ontwikkel wat hy in sy joernale gebruik het vir die res van sy lewe. Hy het ook die ontwikkeling van betroubare getytafels aan die Britse kus bevorder en saam met sy vriend, William Whewell, permanente rekordhouding van weerstoestande by 200 Britse kuswagstasies uitgebrei.
Robert FitzRoy is in 1854 as hoof van 'n nuwe afdeling binne die "Board of Trade" aangestel om te handel met die versameling van weerdata op see as 'n diens aan seevaarders. Dit was die voorloper van die moderne meteorologiese kantoor.<ref name="BBC"/> Al die skeepskapteins was getaak met die
[[Lêer:Meyers_b16_s0570.jpg|links|duimnael|'n Weerkaart van Europa, 10 Desember 1887.]]
‘n Storm wat in 1859 die verlies van die ''Royal Charter'' veroorsaak het, het FitzRoy geïnspireer om kaarte te ontwikkel waardeur voorspellings gemaak kon word en wat hy “voorspelling van die weer" genoem het en daardeur die skepper van die term geword het.<ref name="Mellersh, H.
Soos die elektriese telegraafnetwerk uitgebrei het wat tot vinniger verspreiding van waarskuwings gelei het, is 'n nasionale waarnemingsnetwerk ontwikkel wat gebruik kon word om sinoptiese ontledings te voorsien. Instrumente wat met behulp van [[fotografie]] voortdurende variasies in meteorologiese parameters kon waarneem is aan die verskillende weerstasies voorsien deur die Kew Sterrewag – hierdie kameras is uitgevind deur Francis Ronalds in 1845 en sy barograaf is vroeër gebruik deur FitzRoy.<ref>Ronalds, B.F. (
Dit het gou duidelik geword dat ‘n standaard beskrywing van wolke nodig is om akkurate inligting oor te dra. Dit is bereik deur middel van 'n reeks klassifikasies deur Luke Howard in 1802, en gestandaardiseer in die ''International Cloud Atlas'' van 1896.
== Numeriese voorspellings ==
Dit was eers in die 20ste eeu dat vooruitgang in die begrip van atmosferiese fisika gelei het tot die stigting van die moderne numeriese weervoorspelling. In 1922 het die Engelse wetenskaplike, Lewis Fry Richardson ''Weather Prediction by Numerical Process,''<ref>Richardson, Lewis Fry, ''Weather Prediction by Numerical Process'' (Cambridge, England: Cambridge University Press, 1922).
Richardson het 'n groot ouditorium gevisualiseer met duisende mense wat die berekeninge doen en na ander aangee. Die aantal berekeninge was egter te veel om sonder rekenaars te doen en die grootte van die rooster en tydstappe het gelei tot onrealistiese resultate. Dit is later deur middel van numeriese analise bevind dat dit die gevolg was van numeriese onstabiliteit.<ref>Lynch, P. (2006). </ref> Die eerste gerekenariseerde weervoorspelling is uitgevoer deur 'n span gelei deur die wiskundige, John von Neumann, wat ''Numerical Integration of the Barotropic Vorticity Equation'' in 1950 uitgegee het.<ref>Charney, Fjörtoft and von Neumann, 1950, Numerical Integration of the Barotropic Vorticity Equation
Tellus, 2, 237-254</ref> Praktiese gebruik van numeriese weervoorspelling het in 1955 begin, aangespoor deur die ontwikkeling van programmeerbare elektroniese [[rekenaar]]s.
Die eerste daaglikse weervoorspellings ooit was gepubliseer in ''
Die wêreld se eerste televisie weervoorspellings, insluitend die gebruik van weerkaarte, is eksperimenteel uitgesaai deur die [[BBC]] in 1936. Dit is in
==Verwysings==
|