Pous Gregorius X: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
+ Inligtingskas & Commons
Lyn 1:
{{Inligtingskas Pous
|Afrikaanse naam=Pous Gregorius X
|beeld=[[Lêer:GregoriusX.jpeg|200px|right]]
|wapen=[[Lêer:C o a Gregorio X.svg|150px]]
|geboortenaam=Tebaldo Visconti
Lyn 8:
|voorganger=[[Pous Clemens IV|Clemens IV]]
|opvolger=[[Pous Innocentius V|Innocentius V]]
|geboortedatum= [[1210]]
|geboorteplek= [[Piacenza]], [[Italië]]
|sterftedatum=[[10 Januarie]] [[1276]]
|sterfteplek=[[Arezzo]], [[Italië]]
|ander=Gregorius
}}
{{Inligtingskas Heilige
|naam=Geseënde Pous Gregorius X
|geboortedatum=[[1210]]
|geboorteplek=[[Piacenza]], [[Italië]]
|sterftedatum=[[10 Januarie]] [[1276]]
|sterfteplek=[[Arezzo]], [[Italië]]
|feesdag=[[10 Januarie]]
|vereer_in=[[Rooms-Katolieke Kerk]]
|beeld=
|beeldgrootte=200px
|byskrif=
|titels=
|saligverklaringsdatum = [[8 Julie]] [[1713]]
|saligverklaringplek = [[Rome]], [[Kerklike Staat]]
|saligverklaar_deur = [[Pous Clemens XI]]
|heiligverklaringsdatum =
|heiligverklaringsplek =
|heiligverklaring_deur =
|attribute=Pouslike klere, pouslike tiara, Crozier
|beskermheilige=Bisdom van Arezzo, Fransiskaanse tersiêre instansies
|pelgrimsoord=
|onderdrukkingsdatum=
|onderdrukking_deur=
|omstredenhede=
|gebed=
}}
 
'''Gregorius X''' was die 184ste [[pous]] van die [[Rooms-Katolieke Kerk]] van [[1271]] tot [[1276]].
 
== Biografie ==
'''Pous Gregorius X'''<ref>Gregory X, Blessed. (2008). [[Encyclopædia Britannica]]. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.</ref> is gebore as '''Tebaldo Visconti''' in die jaar [[1210]] in [[Piacenza]], [[Italië]]. Op [[1 September]] [[1271]] volg hy [[Pous Clemens IV]] op en regeer tot sy dood op [[10 Januarie]] [[1276]]. Hy word opgevolg deur [[Pous Innocentius V]]. Die naam ‘Gregorius’ beteken 'wagter'.
 
Die naam ‘Gregorius’ beteken 'wagter'.
== Pontifikaat ==
Na die dood van [[Pous Clemens IV]] was die setel van Petrus bykans drie jaar vakant weens 'n stryd tussen die Italiaanse en Franse kardinale. Uiteindelik besluit die inwoners van Viterbo, waar die konklaaf gehou is, om die kardinale toe te sluit en net water en brood te gee totdat hulle 'n pous verkies het. Die kompromie kandidaat was die aartsdiaken van [[Luik]] die Italiaans gebore '''Tebaldo Visconti''' wat op [[1 September]] [[1271]] as '''Gregorius X'''<ref>Kirsch, J.P. (1909). Pope Gregory X. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek Septemberop 15, September 2008 by: http://www.newadvent.org/cathen/06798a.htm</ref> verkies is. Dit was die langste konklaaf in die geskiedenis van die Roomse Kerk tot op hede. Tebaldo was op die oomblik in [[Akko]], besig met die negende [[kruistog]]. Hy was nie priester nie is hy eers in Rome tot priester gewy op [[12 Maart]] [[1272]] en as pous gekroon op [[27 Maart]] [[1272]].
 
Gregorius X het al in Maart [[1272]] 'n algemene konsilie byeen geroep, maar dit het eers op [[1 Mei]] [[1274]] in [[Lyon]] begin as die tweede konsilie van Lyon. Die konsilie wou graag 'n nuwe kruistog organiseer maar weens beperkte entoesiasme en finansiële steun het daar niks van gekom nie. Op die konsilie het daar op die inisiatief van keiser [[Michael VIII PalaeologosPaleologus]] word 'n einde gebring aan die skisma van [[1054]], dit is egter deur Michael se seun Andronikos II Palaeologos weer herroep. Die konsilie het ook die prosedure vir pouskeuse vasgelê, wat tot [[Pous Paulus VI]] ongewysig gebly het.
==Pontifikaat==
Na die dood van [[Pous Clemens IV]] was die setel van Petrus bykans drie jaar vakant weens 'n stryd tussen die Italiaanse en Franse kardinale. Uiteindelik besluit die inwoners van Viterbo, waar die konklaaf gehou is, om die kardinale toe te sluit en net water en brood te gee totdat hulle 'n pous verkies het. Die kompromie kandidaat was die aartsdiaken van [[Luik]] die Italiaans gebore '''Tebaldo Visconti''' wat op [[1 September]] [[1271]] as '''Gregorius X'''<ref>Kirsch, J.P. (1909). Pope Gregory X. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek September 15, 2008 by: http://www.newadvent.org/cathen/06798a.htm</ref> verkies is. Dit was die langste konklaaf in die geskiedenis van die Roomse Kerk tot op hede. Tebaldo was op die oomblik in Akko, besig met die negende [[kruistog]]. Hy was nie priester nie is hy eers in Rome tot priester gewy op [[12 Maart]] [[1272]] en as pous gekroon op [[27 Maart]] [[1272]].
 
[[FileLêer:Duomo di arezzo, interno, sepolcro di gregorio X, inizi XIV secolo.JPG|thumbduimnael|regs|180pxupright|Graf van Pous Gregorius X in die St. Donatus Katedraal in Arezzo]]
Gregorius X het al in Maart [[1272]] 'n algemene konsilie byeen geroep, maar dit het eers op [[1 Mei]] [[1274]] in [[Lyon]] begin as die tweede konsilie van Lyon. Die konsilie wou graag 'n nuwe kruistog organiseer maar weens beperkte entoesiasme en finansiële steun het daar niks van gekom nie. Op die konsilie het daar op die inisiatief van keiser Michael VIII Palaeologos word 'n einde gebring aan die skisma van [[1054]], dit is egter deur Michael se seun Andronikos II Palaeologos weer herroep. Die konsilie het ook die prosedure vir pouskeuse vasgelê, wat tot [[Pous Paulus VI]] ongewysig gebly het.
Om die kruistog aan die gang te kry het Pous Gregorius hom beywer vir die beëindiging van die stryd tussen die Welfe en die Ghibellyne. Tussen [[1254]] en [[1273]] beskik die [[Heilige Romeinse Ryk]] wel oor 'n keiser, maar die het geen mag gehad nie. Pous Gregorius het gedreig om self 'n keiser te benoem as die keurvorste nie 'n daadkragtige keiser kies nie. Op [[1 Oktober]] [[1273]] word Rudolf van Habsburg in [[Frankfurt am Main]] gekies en op [[24 Oktober]] [[1273]] in [[Aken]] gekroon. Rudolf sou deur die pous gekroon word op [[2 Februarie]] [[1276]], maar die pous sterf op [[10 Januarie]] [[1276]].
[[File:Duomo di arezzo, interno, sepolcro di gregorio X, inizi XIV secolo.JPG|thumb|regs|180px|Graf van Pous Gregorius X in die St. Donatus Katedraal in Arezzo]]
Om die kruistog aan die gang te kry het Pous Gregorius hom beywer vir die beëindiging van die stryd tussen die Welfe en die Ghibellyne. Tussen [[1254]] en [[1273]] beskik die [[Heilige Romeinse Ryk]] wel oor 'n keiser, maar die het geen mag gehad nie. Pous Gregorius het gedreig om self 'n keiser te benoem as die keurvorste nie 'n daadkragtige keiser kies nie. Op [[1 Oktober]] [[1273]] word Rudolf van Habsburg in [[Frankfurt]] gekies en op [[24 Oktober]] [[1273]] in Aken gekroon. Rudolf sou deur die pous gekroon word op [[2 Februarie]] [[1276]], maar die pous sterf op [[10 Januarie]] [[1276]].
 
Gregorius X was die [[Jode]] goed gesind. Hy het die petisie-reg aan hulle toegestaan in 'n bul gedateer [[7 Oktober]] [[1272]] en bevestig dat Jode nie onder dwang gedoop mag word nie. In konflikte tussen Jode en [[Christene]] sou die getuienis teen die Jode deur Christene nie geldig wees nie tensy dit deur minstens een Jood bevestig word. Sedert die begin van die kruistogte was Jodevervolging algemeen in [[Europa]].
 
=== Diplomatieke betrekkinge met die Mongole ===
[[ImageLêer:NoccoloAndMaffeoPoloWithGregoryX.JPG|thumbduimnael|links|Niccolo en Maffeo bring 'n brief van Kubilai na Pous Gregorius X in 1271.]]
[[ImageLêer:PoloBrotherAndKubilai.JPG|thumbduimnael|Die Polos terug by Kubilai in 1275 met 'n brief en geskenke van Pous Gregorius X.<ref>"Le Livre des Merveilles", pbl. 18</ref>]]
Net na sy verkiesing in [[1271]] het Pous Gregorius 'n bief van die [[MongoliëMongoolse Ryk|Mongoolse]] Khan Kubilai gekry, aangedra deur Niccolo en Maffeo Polo. Kubilai het gevra vir honderd sendelinge en olie van die lamp van die Heilige Graf. Die pous het net twee sendelinge gestuur en die olie. Die Polo broers het nou hulle jonger broer [[Marco Polo]] saamgevat en teruggekeer na die Khan met die pous se presente. Die Mongoolse leier Abaqa het 'n delegasie met meer as tien lede na die konsilie in Lyon gestuur, waar planne beraam is vir 'n alliansie tussen die Europese magte en die [[Mongole]]. Na die konsilie het Abaqa nog 'n delegasie gestuur onder leiding van die Georgiese Vassali broers. Gregorius het laat weet dat sy legaat die kruistog sou vergesel en dat hulle die militêre samewerking sou koördineer. Die kruistog het egter nooit plaasgevind nie.
[[Image:PoloBrotherAndKubilai.JPG|thumb|Die Polos terug by Kubilai in 1275 met 'n brief en geskenke van Pous Gregorius X.<ref>"Le Livre des Merveilles", p.18</ref>]]
 
== Verering ==
Pous Gregorius X is salig verklaar op [[12 September]] [[1713]] deur [[Pous Clemens XI]]. Sy feesdag is op [[910 Januarie]].
 
== Bibliografie ==
* Duff, Eamon (2001). ''Saints and Sinners: A History of the Popes'', Yale University Press. ISBN 0300091656.
* Maxwell-Stuart, P. G. (2002). ''Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present'', Thames & Hudson. ISBN 0500017980.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Gregorius X}}
{{En-Wikisource info|Catholic Encyclopedia (1913)/Pope Gregory X}}
* {{CE|http://www.newadvent.org/cathen/06798a.htm}}
Line 52 ⟶ 79:
* {{PTA|http://www.cfpeople.org/Books/Pope/POPEp182.htm#T1}}
 
== Nota ==
Saamgestel en vertaal uit die [[:nl:Paus Gregorius X|Nederlandse]], [[:en:Pope Gregory X|Engelse]], [[:de:Gregor X.|Duitse]] en [[:fr:Grégoire X|Franse]] wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.
 
== Opvolging ==
{{s-start}}
{{s-bef|voor=[[Pous Clemens IV|Clemens IV]]}}
Line 62 ⟶ 89:
|}
 
{{pousePouse}}
{{teenpouseTeenpouse}}
 
[[Kategorie:PouseItaliaanse pouse|Gregorius X]]
[[Kategorie:Saliges in die Christendom|Gregorius X]]