Hendrik Vermooten: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes) |
No edit summary |
||
Lyn 45:
== Sy firma brei uit ==
[[Beeld:Sinodale gebou Braamfontein 1952.jpg|duimnael|250px|links|Die opdrag vir die ontwerp van die Sinodale gebou van die NG Kerk in Suid-Transvaal in [[Braamfontein]] was een van dié wat Vermooten die meeste waardeer het.]]
[[Beeld:NG kerk Johannesburg Braamfontein 1987.jpg|duimnael|regs|270px|Vermooten het die kerk en saal van die [[NG gemeente Johannesburg]] in [[Braamfontein]] ontwerp, asook die aanliggende kantoorgebou van die Suid-Transvaalse Sinode van die NG Kerk. Die kerk is intussen gesloop terwyl die sinodale kantoor na Kempton Park verhuis het.]]
Lyn 81:
J.M.J. Koorts skryf in ''Beginsels van Gerformeerde Kerkbou'' die Neo-Bisantynse boustyl, wat gevolg het op wat hy beskryf as die “ou Boerekerk” (byvoorbeeld [[NG gemeente Graaff-Reinet|Graaff-Reinet]], [[NG gemeente Beaufort-Wes|Beaufort-Wes]] en [[NG gemeente Philippolis|Philippolis]]), was die heel eerste pogings tot iets nuuts en tipies Suid-Afrikaans. Hy beskryf die kerke wat hier ter sprake is, as “die gladde rooi-geel siersteenkerke wat soos ’n veldbrand versprei het en vandag (1974) oral in ons land te sien is”. Hy meen die kerke is “na-aapsels” van die Bisantynse styl wat dit geïnspireer het. Tog is dit ietwat verander met behulp van moderner materiale, boumetodes en sin vir skaal. Koorts sê om dié kerke verder te moderniseer, “is hulle opgesmuk met al die modernismes van die dertigerjare: teatrale lyne, vertikale strepe, krulle en ander tierlantyntjies. Die torings het veral uitgestaan met aanplaksels van modernistiese lyne wat sterk herinner aan ''juke-boxes'' wat in kafees aangetref word.” Hy beskryf die bouwerk as bestaande uit hoofsaaklik “lompe samestellinge van siersteenmassas; die sierstene meestal blink, glad en geelrooi”.
Koort sluit sy kritiek op dié boustyl, waarvan Vermooten seker die grootste eksponent in die Afrikaanse kerkbou was, af met die opsomming: “Sodra dit by prinsipiële verantwoording kom, vind ons dat die Neo-Bisantynse kerkbouery in Suid-Afrika ’n minder gelukkige fase was. Dit was geen logiese skakel in die ontwikkeling van kerkargitektuur in ons land nie, dit bevat niks wat dit as ''tipies Suid-Afrikaans'' laat kwalifiseer nie, en nog minder as ''tipies Protestants''”.<ref>{{af}} Koorts, J.M.J. 1974. ''Beginsels van Gereformeerde Kerkbou''. Bloemfontein: Sacum Beperk.</ref>
== Enkele kerke ontwerp ==
Lyn 87:
* [[NG gemeente Krugersdorp-Noord|NG kerk Krugersdorp-Noord]], 1946
* NG kerk Benoni-Oos, 1946
* [[NG gemeente Bloemheuwel|NG kerk Bloemheuwel]], Bloemfontein, hoeksteenlegging [[11 Junie]] [[1949]]
* NG kerk Oos-Londen-Noord, 1949
* NH kerk, Ermelo, ds, W.J. Roos het die hoeksteen gelê op [[10 Junie]] [[1950]]
Lyn 128:
Beeld:NG kerk Barberton Hennie le Roux.jpg|Die [[NG gemeente Barberton|NG kerk Barberton]]. Ds. L. de Clerq het die hoeksteen op [[5 Junie]] [[1954]] gelê. Vermooten het ook die [[NG gemeente Nelspruit|moedergemeente Nelspruit]] se kerk ontwerp.
Lêer:NG kerk De Aar-Noord 1.jpg|Ds. C. van der Merwe het die hoeksteen van De Aar-Noord se kerkgebou op [[12 Maart]] [[1955]] gelê.
Lêer:NG kerk Mosselbaai.jpg
Beeld:NG kerk Oranjeville Peet Schabort.JPG|Die [[NG gemeente Oranjeville|NG kerk Oranjeville]], ingewy op [[11 Februarie]] [[1950]].
Lêer:NG kerk Fraserburg Vermooten.jpg
Lêer:NG kerk Humansdorp.jpg
Lêer:NG kerk Walmer.jpg
Lêer:NG kerk Krugersdorp-Noord 1952.jpg
Lêer:NG kerk Bloemheuwel 1960.jpg
Lêer:NG kerk Gamtoosvallei 1952.jpg
Beeld:NG kerk Senekal-De Rust.jpg|Die destydse NG kerk Senekal-De Rust. Ds. J.J. Jordaan het die hoeksteen op [[30 Augustus]] [[1953]] gelê.
Lêer:NG kerk Zeerust 1958.jpg|Die NG kerkraad van [[NG gemeente Zeerust|Zeerust]] het gevra Vermooten moet ’n plan opstel vir die herstel van hul ou kerk. Hy het geraam die koste sou £28 000 wees, maar eindelik besluit die kerkraad om hom te vra om ’n plan vir ’n nuwe kerk op te trek. Die hoeksteen is op [[12 Oktober]] [[1957]] gelê.
Lêer:NG kerk Albertyn 1957.jpg|Die [[NG gemeente Albertyn|NG kerk Albertyn]] op [[Ellisras]] is op [[31 Augustus]] [[1957]] ingewy.
Beeld:NG kerk Bothasrus 1949.png|Die kerkgebou van die [[NG gemeente Bothasrus]], [[Despatch]]. Die hoeksteen is gelê op [[30 November]] [[1946]]; dié foto is drie jaar later geneem.
Beeld:Gemeentebode NG gemeente Nelspruit.jpg|Op die voorblad van die [[NG gemeente Nelspruit]] se eerste ''Gemeentebode'' (1949) was ’n skets van die voorgestelde kerk deur Vermooten wat vyf jaar later ingewy sou word.
Beeld:Program inwyding NG kerk Nelspruit.jpg|Die program vir die inwyding van die [[NG gemeente Nelspruit|NG kerk Nelspruit]] op [[6 Maart]] [[1954]]. Vermooten was self daar om die kerkgebou aan die gemeente te oorhandig.
Beeld:Inwyding NG kerk Mafikeng.jpg|Mafikeng se NG kerkraad het Vermooten op [[23 Augustus]] [[1957]] as argitek aangestel vir die gemeente se nuwe kerkgebou. Die hoeksteenlegging was op [[31 Oktober]] [[1959]].
Beeld:NG kerk Balfour Peet Schabort.JPG|Die [[NG gemeente Balfour|NG kerk Balfour]]. Ds. C.W. de Wet het die hoeksteen op [[10 Junie]] [[1953]] gelê. Die bouaannemer was C. Korsten, die sanger [[Gé Korsten]] se pa.
Lêer:Grondlegging, Ned Herv of Geref Kerkgebou, Balfour, Mpumalanga.jpg|Hoeksteen van die [[NG gemeente Balfour|Nederduits Hervormde of Gereformeerde Kerk in Balfour]], Mpumalanga, wat Hendrik Vermooten aandui as argitek.
| |||