Toetankamen: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Uitgebrei, nog besig |
Uitgebrei, nog besig |
||
Lyn 9:
| opvolger = [[Ai (farao)|Ai]]
| vader = [[Achenaten]]
| moeder =
| gebore = Omstreeks 1341 v.C.
| oorlede = Omstreeks 1323 v.C. (op sowat 18)
Lyn 24:
In Februarie 2010 het die uitslag van [[DNS]]-toetse bevestig hy is die seun van [[Achenaten]] (mummie KV55) en dié se suster en vrou, wie se naam onbekend is maar wie se oorskot positief uitgeken is as "[[Die Jonger Dame]]" wat in graf KV35 ontdek is.<ref name="Hawass2010">{{cite journal |last=Hawass |first=Zahi |url=http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=185393 |title=Ancestry and Pathology in King Tutankhamun's Family |work=The Journal of the American Medical Association |date=17 Februarie 2010 |volume=303 |number=7 |pages=638–647 |deadurl=no |accessdate=21 Oktober 2013|display-authors=etal |doi=10.1001/jama.2010.121 |pmid=20159872}}</ref> Die "geheimsinnige" dood van ’n paar mense wat Toetankamen se graf opgegrawe het, is deur baie toegeskryf aan die [[vloek van die pharao's]].<ref>{{cite web|title=Digging up trouble: beware the curse of King Tutankhamun|url=http://www.theguardian.com/artanddesign/jonathanjonesblog/2014/jul/23/mummy-curse-legend-discovering-tutankhamun-ashmolean-museum|website=The Guardian}}</ref>
==Lewe==
[[Beeld:Mannequin of Tutankhamun.jpg|links|thumb|180px|’n Houtborsbeeld van die jong koning. Dit is in sy graf gevind.]]
[[Beeld:Anuk.PNG|thumb|links|180px|Toetankamen ontvang blomme van Anchesenamen.]]
Toetankamen was die seun van [[Achenaten]] (voorheen Amenhotep IV) en een van Achenaten se susters,<ref name="autogenerated640">{{cite journal |last=Hawass |first=Zahi |url=http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=185393 |title=Ancestry and Pathology in King Tutankhamun's Family |work=The Journal of the American Medical Association |date=17 Februarie 2010 |volume=303 |number=7 |pages=640–641 |deadurl=no |accessdate=21 Oktober 2013|display-authors=etal}}</ref> of dalk ’n niggie.<ref>{{cite news|last=Powell|first=Alvin|title=A different take on Tut|url=http://news.harvard.edu/gazette/story/2013/02/a-different-take-on-tut/?utm_source=SilverpopMailing&utm_medium=email&utm_campaign=02.12.13.xxx%2520%281%29|accessdate=12 Februarie 2013|newspaper=Harvard Gazette|date=12 Februarie 2013}}</ref> As prins was hy bekend as Toetankaten.<ref>{{cite web |url=http://history.memphis.edu/murnane/Van_Dijk.pdf |title=The Death of Meketaten |author=Jacobus van Dijk |format=PDF |accessdate=2 Oktober 2008 |page=7}}</ref> Hy het die troon in [[1333 v.C.]] bestyg toe hy nege of tien was en die troonnaam '''Nebcheperoere''' aangeneem.<ref>{{cite web |title=Classroom TUTorials: The Many Names of King Tutankhamun |url=http://carlos.emory.edu/PDF/Classroom_TUTorial_Names_of_Tut.pdf |format=pdf |website=Michael C. Carlos-museum |accessdate=10 Julie 2013}}</ref> Sy soogvrou was iemand met die naam Maia, wie se oorskot in ’n graf by [[Saqqara]] ontdek is.<ref>{{cite web|title=Egypt Update: Rare Tomb May Have Been Destroyed|url=http://news.sciencemag.org/2011/02/egypt-update-rare-tomb-may-have-been-destroyed|work=Science Mag|accessdate=1 November 2013}}</ref>
Toe hy koning word, het hy getrou met sy halfsuster Anchesenpaaten, wat haar naam later verander het na [[Anchesenamen]]. Hulle het twee dogters gehad wat albei doodgebore is.<ref name="Hawass2010" /> X-straalstudies wat in 2011 bekend gemaak is, het getoon die een dogter is ná ’n swangerskap van vyf tot ses maande dood en die ander een ná nege maande. Geen getuienis is gevind om enige van die babas se dood te verklaar nie.<ref>Hawass, Zahi en Saleem, Sahar N. "Mummified daughters of King Tutankhamun: Archaeological and CT studies." ''The American Journal of Roentgenology'' 2011. Vol. 197, no. 5, ble. W829–836.</ref>
===Bewind===
Vanweë sy jong ouderdom het die farao waarskynlik magtige raadgewers gehad, moontlik onder andere grootvisier [[Ai]], wat Toetankamen opgevolg het, en generaal [[Horemheb]], wat vermoedelik Ai se skoonseun en opvolger was. Horemheb het vertel die koning het hom as erfprins as "meester van die land" aangestel om die reg te handhaaf. Hy het ook sy vermoë genoem om die jong koning te kalmeer as hy kwaad was.<ref>Booth pp. 86–87</ref>
In die derde jaar van sy bewind het Toetankamen onder invloed van sy raadgewers verskeie veranderings omgekeer wat tydens sy pa se bewind gemaak is. Hy het die aanbidding van die [[godheid|god]] [[Aten]] stopgesit en [[Amoen]] herstel as die oppergod. Die verbod op die kultus van Amoen is opgehef en die tradisionele voorregte van die priesters is herstel. Die hoofstad is teruggeskuif na [[Thebe, Egipte|Thebe]] en die stad [[Amarna|Achetaten]] het leeggeloop.<ref>Erik Hornung, ''Akhenaten and the Religion of Light'', vertaal deur David Lorton, Ithaca, New York: Cornell University Press, 2001, ISBN 0-8014-8725-0.</ref> Hy het ook sy naam verander na Toetankamen, "Lewende Beeld van Amen" (of Amoen).
As deel van sy herstel van Amoen as oppergod het hy bouprojekte onderneem, veral by [[Karnak]] in Thebe, waar hy ’n tempel aan dié god gewy het. Baie monumente is opgerig en tradisionele feeste is heringestel, insluitende die [[Opetfees]] en dié wat verband gehou het met [[Apis]] en [[Horus]]. Sy [[stele]] lui onder meer:
{{quote|Die tempels van die gode en godinne ... was geruïneer. Hul altare was verlate en toegegroei. Hul heiligdomme het nie meer bestaan nie en hul howe is as paaie gebruik ... die gode het hul rug op hierdie land gekeer ... As iemand tot ’n god gebid het om raad te vra, sou hy nooit geantwoord het nie.<ref>{{cite book |last=Hart |first=George |title=Egyptian Myths |publisher=University of Texas Press |year=1990 |page=47 |isbn=0-292-72076-9}}</ref>}}
Die land was ekonomies swak en daar was onrus ná die bewind van Achenaten. Diplomatieke betrekkinge met ander lande is verwaarloos en Toetankamen het hom daarvoor bewyer om dit te herstel, veral met [[Mitanni]]. Getuie van sy sukses was die geskenke van verskeie lande wat in sy graf ontdek is. Ondanks sy pogings om betrekkinge te herstel, getuig skilderings in sy doodstempel by Thebe van gevegte met die [[Nubië|Nubiërs]] en [[Asië|Asiate]]. Sy graf het ook wapenrusting en voustoele bevat wat op militêre veldtogte gebruik is. Vanweë sy ouderdom en fisieke gebreke, die rede dat hy skynbaar ’n wandelstok gebruik het (hy is op 19 dood), dink historici hy het dalk nie persoonlik aan hierdie gevegte deelgeneem nie.<ref name="Hawass2010" /><ref>Booth pp. 129–130</ref>
== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}
== Eksterne skakels ==
| |||