Toetankamen: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Uitgebrei, nog besig |
Uitgebrei, nog besig |
||
Lyn 45:
===Gesondheid en voorkoms===
[[Beeld:Mummy of Tutankhamun.jpg|thumb|
Toetankamen was skraal gebou en sowat 1,8 meter lank.<ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2006/11/061128084450.htm "Radiologists Attempt To Solve Mystery Of Tut's Demise"] uit ScienceDaily.com</ref> Hy het groot snytande gehad en ’n oorbyt wat kenmerkend was van die [[18de Dinastie van Egipte|Toetmoses koninklike lyn]] waartoe hy behoort het. Tussen September 2007 en Oktober 2009 is verskeie [[mummie]]s onderwerp aan gedetailleerde antropologiese, radiologiese en genetiese studies as deel van die Koning Toetankamen-familieprojek. Dit het getoon Toetankamen het ook "’n effens gesplete lip en verhemelte" gehad,<ref>{{cite news |first=Brian |last=Handwerk |url=http://news.nationalgeographic.com/news/2005/03/0308_050308_kingtutmurder.html |title=King Tut Not Murdered Violently, CT Scans Show |publisher=National Geographic News |date=8 Maart 2005 |page=2 |deadurl=no |accessdate=21 Oktober 2013}}</ref> asook moontlik ’n ligte toestand van [[skoliose]] (sywaartse ruggraatverkromming). Verder het die bestudering van sy liggaam gewys sy linkervoet was misvorm. Dit kon veroorsaak het dat hy met ’n wandelstok moes loop – baie daarvan is in sy graf gevind.<ref name="news.nationalgeographic.com">{{cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2010/02/100216-king-tut-malaria-bones-inbred-tutankhamun/|title=King Tut Was Disabled, Malarial, and Inbred, DNA Shows|work=nationalgeographic.com}}</ref>
DNS-toetse van sy mummie het bewyse opgelewer van parasiete wat deur [[muskiet]]e oorgedra word en [[malaria]] veroorsaak. Dit is tot dusver die oudste bekende genetiese bewys van die siekte. Meer as een vorm van die malariaparasiet is gekry, wat daarop dui Toetankamen is verskeie kere met die siekte besmet. Volgens die tydskrif ''National Geographic'' "sou die malaria Toetankamen se immuunstelsel beïnvloed en die heling van sy voet belemmer het. Hierdie faktore, saam met die breuk in sy linkerdybeen wat wetenskaplikes in 2005 ontdek het, kon dalk die jong koning se lewe geëis het".<ref name="news.nationalgeographic.com"/>
===Stamboom===
In 2008 het ’n span DNS-toetse begin doen op die mummies van Toetankamen en ander lede van sy familie. Die toetse het bewys sy pa was Achenaten en sy ma was nie een van die bekende vroue van Achenaten nie, maar een van sy vyf susters. Die tegniek wat in die studie gebruik is, is egter al bevraagteken.<ref>''Nature'' 472, 404-406 (2011); Aanlyn gepubliseer 27 April 2011;
[http://www.nature.com/news/2011/110427/full/472404a.html Original link]</ref><ref>NewScientist.com; Januarie 2011;
[http://www.newscientist.com/article/dn20014-royal-rumpus-over-king-tutankhamuns-ancestry.html Royal Rumpus over King Tutankhamun's Ancestry]</ref> Die span het bevind die kans is meer as 99,99 persent dat [[Amenhotep III]] die pa was van die individu in graf KV55, wat op sy beurt die pa van Toetankamen was.<ref>{{cite web |url=http://ngm.nationalgeographic.com/2010/09/tut-dna/hawass-text/5 |title=King Tut's Family Secrets |work=National Geographic |date=September 2010 |accessdate=11 Oktober 2010}}</ref>
Die jong koning se ma was volgens die studie die individu bekend as "Die Jonger Dame" in graf KV35YL, naby die oorskot van koningin [[Tije]]. Haar DNS het getoon sy was, nes Toetankamen se pa, ’n kind van Amenhotep III en Tije; dus was Toetankamen se ouers broer en suster.<ref>{{cite web |url=http://ngm.nationalgeographic.com/2010/09/tut-dna/hawass-text/7 |title=King Tut's Family Secrets |work=National Geographic |date=September 2010 |accessdate=11 Oktober 2010}}</ref> Koningin Tije het baie invloed aan die hof gehad en was ’n raadgewer van haar seun ná haar man se dood.
Sommige genetici het egter dié bevindings in twyfel getrek en "gekla die span het ontoepaslike ontledingstegnieke gebruik".<ref>{{cite web |url=http://archaeologynewsnetwork.blogspot.com/2011/01/dna-experts-disagree-over-tutankhamun.html |title=DNA experts disagree over Tutankhamun's ancestry |publisher=Archaeology News Network |date=22 Januarie 2011 |accessdate=24 Februarie 2011}}</ref>
Hoewel die data steeds onvolledig is, het die studie gesuggereer een van die fetusse wat in Toetankamen se graf ontdek is, was dié van sy eie dogter en dat die ander fetus waarskynlik ook sy kind was. Tot dusver is net gedeeltelike data van die twee vroulike mummies uit graf KV21 verkry.<ref>{{cite web |url=http://ngm.nationalgeographic.com/2010/09/tut-dna/hawass-text/9 |title=King Tut's Family Secrets |work=National Geographic |date=September 2010 |accessdate=11 Oktober 2010}}</ref> Een van hulle, KV21A, kan die kinders se ma wees en dus Toetankamen se vrou, Anchesenamen. Dit is uit die geskiedenis bekend sy was die dogter van Achenaten en [[Nefertiti]], en dus waarskynlik haar man se halfsuster. Een gevolg van [[inteling]] kan wees dat kinders se genetiese afwykings veroorsaak dat hulle nie die hele [[swangerskap]] oorleef nie.
== Verwysings ==
| |||