Sandsteen: Verskil tussen weergawes

'''Sandsteen''' is 'n [[klastiese]] [[sedimentêre gesteente]] wat bestaan uit korrels mineraal, rots of organise materiaal met 'n korrelgrootte wat wissel tussen 1/16mm en 2 mm, en 'n middel bevat wat die korrels aan mekaar vas sement. Dit mag ook 'n matriks van slik of klei grootte partikels bevat wat die spasies tussen die korrels vul.

Die matriks is die fyn materiaal wat tydens afsetting saam met die korrels afgeset is. Die sement is die mineraal materiaal wat na afsetting bygekom het (bv. opgelos in water) wat die korrels aan mekaar vasbind.

Sandsteen kan fyner of growwer materiaal bevat, maar as dit meer as 30% gruis of [[rolstene]] bevat, word dit as 'n [[konglomeraat]] of [[breksie]] geklassifiseer.

Sandsteen vorm waar [[sand]] (klastiese materiaal met korrelgroottes wat wissel tussen 1/16mm en 2 mm varieer) afgeset en begrawe word. Dit gebeur meestal by rivier deltas, maar kan ook afgeset word in riviere, strande en woestyn duine (bv. die [[Clarens Formasie]]) en die rooi sandsteen van die [[Grand Canyon]] in [[Amerika]]. Wanneer die sand diep begrawe word, laat die drukking die materiaal digter saampak en saamgedruk word. Die minerale wat as sement dien word later as opgeloste minerale in vloeistowwe in die ongekonsolideerde materiaal in vervoer en afgeset. [[Oksiderende toestande]] lei tot rooi kleure afkomstig van opgeloste [[Yster]] ([[Fe]]), terwyl [[reduserende toestande]] lei tot donker en gryser kleur sandstene.

* [[Wakke]] – dit is sandsteen met meer as 10% matriks (m.a.w. dit is swak gesorteer).

* [[Areniete]] – dit is sandsteen met min sement en min matriks ( goed gesorteer).

* [[Arkose]] – 'n sandsteen waarvan meer as 25% van die korrels uit veldspaat bestaan.

Die sand korrels in sandsteen kan uit minerale, rots gedeeltes of organiese materiaal bestaan. Die tipe materiaal en die verhoudings (persentasie) word bepaal deur bron van die materiaal, die klimaat, wyse van vervoer, en die afsettings omgewing (bv. [[fluvial]], [[eolies]]).

* [[Kruisgelaagdheid]]

* [[Bioturbasie]]

* [[Gelaagdheid]]

* [[Turbidiet ]] Afsettings-afsettings

* [[Riffelmerke]]