Drieriemsgalei: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
totsiens rooi skakels
 
Lyn 1:
[[Lêer:Greek Galleys.jpg|duimnael|260px|'n Vloot drieriemsgaleie, uitgebeeld deur samestelling van 'n foto van die moderne lewensgrootte replika, die ''Olympias'']]
 
'n '''Drieriemsgalei''' of '''trireem''' (afgelei van Latyn: ''triremis'',<ref>van tri- "drie" + remus "roeispaan"</ref> "met roeispane op drie vlakke;" τριήρης ''triērēs'',<ref>van τρι- (tri-) "drie" + ἐρέτης "roeier"</ref> letterlik "drie-roeier") was 'n [[Antieke vlote en vaartuie|antieke seevaartuig]] en 'n soort [[galei]] wat deur die antieke maritieme beskawings van die [[Middellandse See]] gebruik is, veral die [[Fenicië]]rsFenisiërs, [[Antieke Griekeland|antieke Grieke]] en [[Antieke Rome|Romeine]].<ref name=JC2>{{cite book |last=Coates |first=John F. |title=The Athenian Trireme |year=2000 |publisher=Cambridge University Press |location=New York |pages=127–230}}</ref><ref name=WF1>{{cite book |last=Welsh |first=Frank |title=Building the Trireme |year=1988 |publisher=Constable and Company Limited |location=London}}</ref>
 
Die drieriemsgalei het sy naam te danke aan die drie rye [[roeispaan|roeispane]], wat met 'n manskap per spaan beman is. Die vroeë weergawe van die galei het uit die [[pentekontor]] of vyftigroeier ontstaan, 'n antieke oorlogskip wat weerskante met 'n enkelry van 25 spane (d.w.s. 'n dubbelbankboot) toegerus was, asook uit die [[bireem]] (διήρης, ''diērēs''), 'n oorlogskip met twee banke roeiers, waarskynlik van Feniciese oorsprong.<ref>Casson (1995), pp. 57–58</ref> Die benaming ''dieres'' word nie voor die Romeinse era aangetref nie, en dit moet aanvaar word dat die term pentekontor ook die tweevlak-weergawe ingesluit het.<ref>Morrison and Williams 1968:155</ref> As skip was dit vinnig en beweeglik, en dit was die toonaangewende [[oorlogskip]] van die [[Middellandse See|Mediterreense seë]] tydens die 7de tot 4de eeue v.C., waarna die groter [[Quadrireem|quadrireme]] en [[Quinquereem|quinquereme]] dit grootliks oorskadu het. Drieriemsgaleie het 'n belangrike rol gespeel in die [[Persiese oorloë]], die opbou van die [[Antieke Athene|Atheense]] maritieme ryk, en die ondergang daarvan in die [[Peloponnesiese oorlog]].
 
Die benaming trireem word soms ook gebruik om te verwys na middeleeuse en vroeë moderne [[galei]]egaleie met roeiers aan weerskante in tripelgelid, soos tewens by antieke trireme.<ref>Kyk indeks in Morrison (2004) vir voorbeelde.</ref>
 
== Verwysings ==