Chris Barnard (skrywer): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
→Lewe en werk: Skakel |
No edit summary |
||
Lyn 24:
}}
'''Christiaan Johan Barnard''' (bekend as '''Chris Barnard''';
== Lewe en werk ==
Christiaan Johan Barnard is op [[15 Julie]] [[1939]] op die sitrusplaas Mataffin in die distrik [[Nelspruit]] gebore as die oudste van twee seuns. Hy het ’n jonger broer Sam. Sy pa, Flip Barnard, is ’n sitrusboer en sy ma, Hanna Blundell, is ’n tuisteskepper. As vyfjarige kind doen hy Perthes-siekte (verbrokkeling van die heuppotjie) op en is vir byna twee jaar in gips en bedlêend, sodat daar gevrees is dat hy nooit sal kan loop nie. Hy matrikuleer in [[1957]] aan die Hoërskool Nelspruit. Daarna studeer hy aan die [[Universiteit van Pretoria]] en behaal die [[Baccalaureus artium|B.A.]]-graad in [[1960]] met Afrikaans-Nederlands en [[Kunsgeskiedenis]] as hoofvakke.<ref>http://www.esaach.org.za/index.php?title=Barnard,_Chris</ref> Op universiteit is hy aktief betrokke by die publikasies van die universiteit en is onder andere redakteur van die joolblad, die literêre jaarblad en die eerstejaar gidsblad. Ook op dramagebied speel hy ’n aktiewe rol as voorsitter van die toneelvereniging en is onder andere verantwoordelik vir die onderhandelinge om die reg te verkry om die eerstes te wees wat [[Bartho Smit]] se ''Don Juan onder die boere'' opvoer, waarin hy ook ’n rol speel. So ontmoet hy vir Bartho, met wie hy lewenslange vriende is.<ref name=":0">http://www.litnet.co.za/chris-barnard-19392/</ref>
Chris aanvaar na universiteit ’n betrekking as joernalis by ''[[Die Vaderland]]'', aanvanklik ([[1961]]) in [[Pretoria]] en vanaf [[1962]] in [[Johannesburg]], waar hy ook later meewerk aan ''[[Dagbreek (Sondagkoerant)|Dagbreek]] en Sondagnuus'' en ''[[Die Brandwag]]''. In 1962 tree hy in die huwelik met Anette en drie seuns (Johan, Stephan en Tian) word uit hierdie huwelik gebore, wat later weer ontbind is. Onder aanmoediging van Bartho Smit bring hy ’n gedeelte van die jare [[1964]] en [[1965]] in [[Parys]] deur, waar hy ’n noue vriendskap met [[Breyten Breytenbach]] sluit en hom ook aanmoedig om meer ernstig te begin skryf. Deur Chris se bemiddeling word Breyten se ''Die ysterkoei moet sweet'' en ''Katastrofes'' deur Afrikaanse Pers-Boekhandel gepubliseer, waar Bartho Smit destyds die uitgewer was. Chris bring in hierdie tyd ook besoeke aan [[Spanje]], [[Italië]] en [[Duitsland]]. In [[Europa]] maak hy kennis met die moderne teater, wat hom baie beïndruk, asook baie en goeie rolprente. By sy terugkeer na [[Suid-Afrika]] werk hy twee jaar onder Bartho Smit as uitgewer by die Afrikaanse Pers-Boekhandel waarna hy in [[1967]] tot die Transvaalse redaksie van ''[[Huisgenoot|Die Huisgenoot]]'' toetree. Sy rubriek ''Chriskras'' wat in hierdie jare in ''Die Huisgenoot'' verskyn maak van hom ’n bekende in die volksmond en ’n keur uit hierdie rubrieke word later in drie bundels versamel.<ref>http://www.storiewerf.co.za/cvs/cv_chrisbarnard_ph.htm</ref> Hy bly in hierdie tyd in [[Blackheath]] in Johannesburg, maar koop ook ’n plasie ’n entjie anderkant [[Brits]], wat hy Dwaal noem.
Lyn 37:
By verskeie geleenthede lewer hy openbare toesprake, soos in [[1993]] die hooftoespraak by die Afrikaanse Skrywersgilde se beraad in [[Bloemfontein]] onder die opskrif ''Opstand teen verskillende vorme van mag / gesag''. Hierin vra hy of skrywers steeds kan bekostig om soveel tyd af te staan aan debatte oor verskillende groepe se literêre kwellings, in stede daarvan om te praat oor werklik aktuele kwessies soos die mag van armoede, geheime leërs, rampokkergeweld, omgekeerde rassisme en anargie. In September 1993 lewer hy ’n toespraak voor die Nasionale Leeskringseminaar in [[Welkom]], waar hy uitvaar teen die skryf van venynige resensies en resensente wat lees met ’n komplekse, diepgewortelde wrok teen die samelewing. Hy dien ook op die direksie van die [[InniBos|Innibos]]-Kunstefees wat elke jaar op [[Nelspruit|Mbombela]] gehou word.
Hy koop in 1994 vir hom die wildplasie Thulani (wat “hou jou bek” beteken) naby Nelspruit, ’n hanetree vanaf die plaas Boschrand waar hy groot geword het. Op een deel van die plaas boer hy deeltyds met [[lemoen]]e, makadamianeute, [[lietsjie]]s en [[mango|mango’s]]. Die ander deel van die plaas bewaar hy in sy natuurlike toestand en hou hier [[sebra]]s, [[rooibok|impalas]], [[waterbok]]ke, [[blouwildebees]]te, [[rietbok]]ke en [[bosbok]]ke aan. Later vestig hy hom permanent op die plaas. Hy en Katinka het ook ’n vakansiehuis op [[Onrus]], naby die [[Kaapprovinsie|Kaap]]. Hy word in September [[2012]] in die opstal van Thulani deur vier gemaskerde rowers aangeval en vasgebind terwyl hulle die huis leeg dra en later met sy bakkie en skootrekenaar (met baie van sy skryfwerk daarop) wegkom. Eers sowat twaalf ure later word hy so gevind.<ref>http://praag.org/?tag=chris-barnard</ref> Hierna word sy plaashuis nog drie kere beroof en die laaste keer steel die boewe nie net die rekenaar nie, maar ook die geheuestokkie wat op die lessenaar gelê het. Hierop was die enigste kopie van ’n roman waaraan hy reeds vir agt jaar gewerk het. Daarna word nog drie keer by die opstal ingebreek, maar hy is gelukkig nie een keer tuis nie. Hy verkoop dan die plaas in [[2014]] en laat bou ’n huis in ’n veiligheidskompleks skaars vyfhonderd meter van Mataffin, net buite Nelspruit (nou Mbombela), waar hy gebore is. In November 2015 word sy regterbeen in ’n operasie by die Wilgers-Hospitaal in Pretoria onder die knie geamputeer,<ref>http://lowvelder.co.za/303381/chris-b/</ref> nadat hy lank met die bloedsomloop in die been gesukkel het. Komplikasies tree in na die operasie en hy word weer in die Wilgers-Hospitaal opgeneem, waar hy op Maandag, [[28 Desember]] [[2015]] aan ’n [[hartaanval]] oorlede is.<ref name=":0" />
== Skryfwerk ==
| |||