Kritiek van Reine Beredenering: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
Sobaka (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
||
Lyn 1:
Die '''Kritiek van Reine Beredening''' (Duits: ''Kritik der reinen Vernunft'' [http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Kant_Kritik_der_reinen_Venunft_1781.jpg]) is [[Immanuel Kant]] se eerste ''Kritiek'' en verhandel oor die bewerkings en grense van die mens se verstand (Die ander twee ''Kritiek''e is die [[Kritiek van Praktiese Beredening]] (Duits: ''Kritik der praktischen Vernunft'') aangaande etiek, en die [[Kritik van Beoordeling]] (Duits: ''Kritik der Urteilskraft'') oor [[estetika]] en [[teleologie]]). In dié boek stel Kant ''transendentale ideëlisme'' voor om ons verhouding met die wêreld van ons ondervinding te beskryf. Om die projek kortwegs te beskryf: die wêreld soos dit vir ons verskyn is grotendeels 'n skepping van ons verstand (dus ''ideëlisme''), waar die manier van voorstelling bepaal word deur katogorieë van verstand wat elke mens besit en deël (dus is dit ''transendentaal''), maar die fenomeneme waarmee ons te doen het is reëlmatige voorstellings van die [[werklikheid]]. Kant se metafisika is dus 'n ''gemediëerde rieëlisme'', omdat ons ondervindings die regte wêreld voorstel, maar in 'n manier waar die struktuur van ons verstand staan as 'n tussenganger wat die karakter van ondervinding bepaal. Die metodiek in die boek is hoofsaaklik waar Kant probeer sin maak van gewone stellings wat ons in 'n onderwerp-woorverp vorm maak, waarin hy die presiese verhouding tussen ons as die onderwerp en wat die voorwerp van ons ondersoeking is bepaal.
Sy projek is om die status van [[wetenskap]] te verdedig teen die [[skeptisisme]] wat [[David Hume]] voorstel. Hume lewer indrukwekkende en invloedryke argumente wat wys dat verskeie basiese konsepte, soos [[
Kant sien 'n antwoord in wat hy glo 'n kompromie tussen [[empirisisme]] en [[rationalisme]] is. Vanuit die empirisisme neem hy 'n geloof in die waarde te vinde in direkte ondervinding en respek vir die wetenskaplike metode van eksperimentasie. Vanaf rationalisme erf hy 'n vertroue vir die moontlikheid vir sekerheid wat die gebruik van die verstand vir mens kan gee. In sy teorie stel Kant voor dat die gebruik van beredening sonder verwysing na ondervinding sal lui na illusies, en dat ondervinding alleen slegs subjektief kan wees totdat dit deur bereding gesuiwer word. Sy bekende stelling tot hierdie effek gaan: "begrippe sonder ondervinding is leeg, ondervinding sonder begrip is blind".
|