Parlement van Suid-Afrika: Verskil tussen weergawes

Die '''parlement van Suid-Afrika''' ([[Engels]]: ''Parliament of South Africa'') is die nasionale [[parlement]] van [[Suid-Afrika]]. Dit is die land se wetgewer en bestaan uit twee kamers:

Die Nasionale Vergadering mag volgens die [[Grondwet van Suid-Afrika|grondwet]] nie minder as 350, en nie meer as 400 lede hê nie. Die ''[[Speaker van die Nasionale Vergadering|speaker'']] (voorsitter) lei die sittinge van die Nasionale Vergadering en word deur 'n ''deputy speakeradjunkspeaker'' (plaasvervangende voorsitter) bygestaan. Die huidige voorsitter van die Nasionale Vergadering is [[Baleka Mbete]] van die [[ANC]]. Sy vervul die rol van voorsitter sedert die [[Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 2004|parlementsverkiesing]] van [[2004]].

Met die stigting van die [[Unie van Suid-Afrika]] in [[1910]] kry die land 'n tweekamerstelsel. Die hoërhuis kry die naam Senaat (''Senate'') en die laerhuis kry die naam [[Volksraad van Suid-Afrika]] (''House of Assembly''). Die Senaat is deur 'n stelsel van verteenwoordiging deur die provinsiale raad verkies, terwyl die Volksraad direk verkies is. Kiesreg was vir blankes en aanvanklik ook vir kleurlinge[[Kleurling]]e in die Kaapprovinsie gereserveer. Die swart bevolking het nie stemreg op nasionale vlak gehad nie.<ref>Enkele welgestelde swartes in die [[Kaapprovinsie]] en [[Natal]] kon vir kandidate van die provinsiale rade van die Kaapprovinsie en Natal stem. Omstreeks die eeuwisseling is [[Walter B. Rubusana]], as enige swarte tot [[1994]], in die Provinsiale Raad van die Kaapprovinsie verkies. ''Sien: Die geskiedenis van Apartheid'', deur Brian Lapping ([[1986]]), bl. 65</ref>

Ná die [[Nasionale Party]] (NP) se magsoorname in 1948 kry die blanke inwoners van die Suid-Afrikaanse mandaatgebied [[Suidwes-Afrika]] (Namibië) verteenwoordiging in die Senaat en die Nasionale Vergadering. Die sogenaamde blanke verteenwoordiging van die "naturelle" (dit wil sê, die swart bevolking) is afgeskaf. Die kleurlingeKleurlinge (tot op daai stadium bondgenote van die blanke bevolking) is in 1959 deur premier [[Hendrik Verwoerd]] van kiesreg ontneem.

Om die kleurlingeKleurlinge van hul stemreg te ontneem, moes die grondwet gewysig word, waarvoor 'n tweederdemeerderheid in die Nasionale Vergadering en die Senaat nodig was. Die NP het slegs 'n meerderheid in die Nasionale Vergadering gehad. Premier Verwoerd besluit daarom om die Senaat uit te brei en nuwe senatore (natuurlik slegs NP-lede) te benoem, waardeur 'n tweederdemeerderheid in die Senaat geskep is.

In 1980 kondig premier [[P.W. Botha]] hervorminge aan om naas die blankes, ook kleurlingeKleurlinge en Indiërs[[Indiër]]s in die politieke mag van Suid-Afrika te laat deel. Swartes is uitgesluit omdat hulle onafhanklike en outonome tuislande met hul eie parlemente gehad het. In 1981 word die Senaat afgeskaf en in 1984 kom 'n nuwe grondwet tot stand wat 'n driekamerparlement in het lewe roep.

Die parlement bestaan vanaf 1984 uit die Volksraad (''House of Assembly''), verkies deur blankesBlankes, die Huis[[Raad van AfgevaardigdesVerteenwoordigers van Suid-Afrika|Raad van Verteenwoordigers]] (''House of Representatives''), verkies doordeur kleurlingeKleurlinge en die Huis[[Raad van GedelegeerdesAfgevaardigdes van Suid-Afrika|Raad van Afgevaardigdes]] (''House of Delegates''), deur Indiërs verkies. Elke kamer kry sy eie "ministerraad", belas met die sake en belange van die betrokke bevolkingsgroep wat dit verteenwoordig. Maar die werklike mag in Suid-Afrika bly in die hande van die blankes, wat naas 'n eie ministerraad ook 'n Presidensiële Raad gehad het, wat beslissings van die ministersrade van die kleurlingeKleurlinge en Indiërs kon weerlê. Die voorsitter van die Presidensiële Raad was die president van die republiek.

Op 27 April 1994 is die eerste volledig nie-rasistiese presidentsverkiesing in die geskiedenis van Suid-Afrika gehou, wat deur die ANC onder leiding van [[Nelson Mandela]] gewen is.