Aleksander I van Rusland: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Kategorie:Russiese tsare verwyder; Kategorie:Russiese keisers bygevoeg (HotCat.js) |
kNo edit summary |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Monarg
|naam = Aleksander I
|titel = Keiser van die
|beeld = [[Lêer:Alexander I by S.Shchukin (1809, Tver).png|Keiser Aleksander I|232px]]
|byskrif =
Lyn 39:
}}
'''Aleksander I Pawlowitsj''' ([[Russies]]: Александр I Павлович) ([[Sint Petersburg]], [[23 Desember]] [[1777]] — [[Taganrog]], [[1 Desember]] [[1825]]) was van [[1801]] tot 1825 [[Keiser van die Hele Rusland|keiser]] van [[Rusland]].
Hy word in [[Sint Petersburg]] gebore as die seun van groothertog Paul Petrowitsj, later keiser [[Paul van Rusland|Paul]] en Sophia Dorothea van Württemberg (Maria Fjodorowna). Aleksander bestyg die troon ná die moord op sy pa en regeer oor [[Rusland]] tydens ’n chaotiese periode, die [[Napoleontiese Oorloë]]. In die eerste helfte van sy bewind probeer hy verskeie liberale hervormings deurvoer, maar in die tweede helfte besef hy dis ’n onmoontlike taak en skaf hy baie van sy vroeëre hervormings af. In sy buitelandse beleid het Aleksander ’n taamlike mate van sukses behaal en hy het verskeie veldtogte gewen. Die vreemde teenstrydigheid in hom maak Aleksander een van die interessantste
== Jeug ==
Lyn 49:
== Bewind ==
Aleksander I word op [[15 September]] [[1801]] in die [[Kremlin]] gekroon tot
Aanvanklik is die jong keiser vasbeslote om Rusland se verouderde, gesentraliseerde regeringstelsels te hervorm. Hy wil ’n [[konstitusionele monargie]] instel en die toekoms van die [[lyeiene]]s verbeter. Intussen gee hy uitgewers groter vryheid, verminder die aktiwiteite van die inligtingsdiens en verbied marteling. Rusland is egter nog nie gereed vir sulke liberale idees nie en selfs Alexander moet erken dat hy sy tyd vooruit is. Daar kom min van sy planne.
Lyn 87:
In die herfs van 1825 reis Aleksander na die suide van Rusland weens die siekte van sy vrou, Elisabeth Aleksejewna. Op die reis doen hy self verkoue op wat in tifuskoors omsit. Hy sterf op [[1 Desember]] [[1825]] in die stad [[Taganrog]] en sy vrou ’n paar maande later terwyl die keiser se stoflike oorskot na [[Sint Petersburg]] vervoer word vir die begrafnis. Hy word op [[31 Maart]] [[1826]] in die [[Sint Pieter en Sint Paul-katedraal]] begrawe.
Die onverwagte dood van die keiser so ver wag van die hoofstad het dadelik gerugte laat ontstaan dat sy dood en begrafnis nie eg was nie en dat hy afstand van die troon gedoen het om die res van sy lewe in eensaamheid deur te bring. Daar is beweer dat ’n soldaat in sy plek begrawe is of dat die graf leeg was of dat die Britse ambassadeur in Rusland gesê het hy het Aleksander op ’n skip sien klim. Sommige mense het gesê die
Daar was boonop verwarring oor wie Aleksander moes opvolg en ook weens die staatsgreep-poging deur liberale offisiere. Die
Die [[Dekabriste]] het die geleentheid aangegryp om in opstand te kom, na bewering om Konstantin se reg op die troon te beskerm, maar in werklikheid om ’n verandering in die regering teweeg te bring. Nikolaas het die rebellie wreed onderdruk en die leiers na die [[galg]] of na [[Siberië]] gestuur.
|