Gaele: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Nuwe artikel
 
+ Inligtingskas, Commons & Kategorieë
Lyn 1:
{{Etniese groep
Die '''Gaele''' ([[Iers]]: ''Na Gaeil'', [[Skots-Gaelies]]: ''Na Gàidheil''), ook bekend as die '''Goidels''', is ’n etnolinguistiese groep wat inheems is aan Noordwes-[[Europa]]. Hulle word verbind met die [[Goideliese tale|Gaeliese tale]], ’n tak van die [[Kelties|Keltiese tale]] wat [[Iers]], [[Manx-Gaelies|Manx]] en [[Skots-Gaelies]] insluit. Soms word hulle ook Iere of Skotte genoem, maar die omvang van laasgenoemde nasionaliteite is vandag veel meer kompleks.
| beeld = [[Lêer:Green Sunburst Flag.svg|300px]]
| onderskrif = ''An Gal Gréine'', 'n tradisionele Gaeliese simbool, die eerste keer genoem in die ''Fiannaíocht''.
| groep = Gaele
| bevolking = ca. 1,9 miljoen <small>(linguisties)</small>
| plek = {{vlagland|Ierland}} 1&nbsp;770&nbsp;000 <small>(linguisties)</small><ref>{{en}} {{cite news|url=http://www.thejournal.ie/census-2011-1-77m-say-they-are-able-to-speak-irish-400442-Mar2012/|publisher=The Journal|title=Census 2011: 1.77m say they are able to speak Irish|date=7 Februarie 2014}}</ref><br />
{{vlagland|Verenigde Koninkryk}} 122&nbsp;518 <small>(linguisties)</small><ref>{{en}} {{cite news|url=http://www.nisra.gov.uk/Census/key_report_2011.pdf|publisher= Northern Ireland Statistics and Research Agency|title=Census 2011: Key Statistics for Northern Ireland|date=7 Februarie 2014}}</ref><br />
{{vlagland|Verenigde State}} 27&nbsp;475 <small>(linguisties)</small><ref>{{en}} {{harvnb|Osbourn|2006|p=204}}.</ref><br />
{{vlagland|Kanada}} 9&nbsp;000 <small>(linguisties)</small><ref>{{en}} {{cite web| url = http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/prof/index.cfm?Lang=E | title = National Household Survey (NHS) 2011| publisher = Statistics Canada| accessdate = 7 Februarie 2015}}</ref><br />
{{vlagland|Australië}} 2&nbsp;717 <small>(linguisties)</small><ref>{{en}} {{cite news|url=https://www.academia.edu/1152975/The_Irish_language_in_Australia_sociocultural_identity_in_diasporic_minority_language_use|publisher=Jill Vaughan|title=The Irish language in Australia: sociocultural identity in diasporic minority language use|date=7 Februarie 2015}}</ref><br />
{{vlagland|Nieu-Seeland}} 670 <small>(linguisties)</small>
| taal = [[Iers-Gaelies]] • [[Skots-Gaelies]] • [[Manx-Gaelies]]<br />(Nie-Gaelies: [[Engels]] • [[Spaans]] • [[Skots]])
| geloof = [[Christendom]] • ongebonde (histories: [[Paganisme]])
| verwante = [[Noors-Gaele]] • Oud-Engelse in Ierland
}}
 
Die '''Gaele''' ([[Iers-Gaelies]]: ''Na Gaeil'', [[Skots-Gaelies]]: ''Na Gàidheil''), ook bekend as die '''Goidels''', is ’n etnolinguistiese groep wat inheems is aan Noordwes-[[Europa]]. Hulle word verbind met die [[Goideliese tale|Gaeliese tale]], ’n tak van die [[Kelties|Keltiese tale]] wat [[Iers]]-Gaelies, [[Manx-Gaelies|Manx]] en [[Skots-Gaelies]] insluit. Soms word hulle ook [[Iere]] of [[Skotte]] genoem, maar die omvang van laasgenoemde nasionaliteite is vandag veel meer kompleks.
 
Die Gaeliese tale en kultuur het in [[Ierland]] ontstaan en daarna versprei na [[Dál Riata]] in Suidwes-[[Skotland]]. In die [[Middeleeue]] het hulle ’n oorheersende bevolking in Skotland en op die [[eiland Man]] geword. In die meeste gebiede het die Gaele egter geleidelik verengels en is die Gaeliese tale deur [[Engels]] vervang. Die moderne afstammelinge van die Gaele is deur ’n groot deel van [[Brittanje]] versprei, asook tot so ver as die [[Amerikas]] en [[Oseanië]].
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie-inlyn|Gaelic culture}}
 
{{Saadjie}}
 
[[Kategorie:Etniese groepe in die Verenigde Koninkryk]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Noord-Amerika]]
[[Kategorie:Etniese groepe in Oseanië]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Skotland]]
[[Kategorie:Geskiedenis van Ierland]]