F-blok: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 1:
Die '''f-blok''' is 'n deel van die [[periodieke tabel]] van die elemente wat uit 2*14=28 elemente bestaan. Wetenskaplikes stem notans nie altyd saam oor waar dit begin of eindig nie.
 
In hierdie blok raak die 4f en die 5f subskil van die [[elektronkonfigurasie]] gevul, nadat twee s-elektrone en een d-elektron reeds gevul is. 'n Geïsoleerde lantaanatoom het 'n elektronkonfigurasie [Xe]6s<sup>2</sup>5d<sup>1</sup>(4f<sup>0</sup>) en word dikwels as 'n oorgangsmetaal van die skandiumgroep gesien. Die f-blok begin dan met serium. Ander wetenskaplikes sien juis lutetium met [Xe]6s<sup>2</sup>5d<sup>1</sup>4f<sup>14</sup> as die element wat op die plek onder [[yttrium]] behoort te staan. Hulle laat die blok met lantaan begin.

Die 4f-elemente (van [[lantaan]] tot met [[lutetium]]) word ook [[lantanied]]e genoem en die 5f-elemente (van [[aktinium]] tot met [[lawrensium]]) die [[aktinied]]e. Omrede die f-orbitale twee periodes later as die s-orbitale opgevul raak is hulle dikwels kleiner as die buitenste s-skil wat reeds gevul is (6s en 7s). Die gevolg is dat die f-elektrone gewoonlik min invloed op die chemiese eienskappe het. Dit is veral vir die 4f-elemente die geval. Hulle word daarom dikwels as lede van die [[skandiumgroep]] beskou en om die tabel nie te breed te maak nie, onderaan die tabel weergegee. Die 4f-elektrone tree selde as valensie-elektrone[[valenselektrone]] op en die atoom vorm gewoonlik net 3+ katione. 'n Uitsondering is byvoorbeeld serium wat wel 4+ ione kan vorm. By die aktiniede geld dit baie minder. Die energie van die 5f en 5d6d-orbitale wedywer meer en die elemente vertoon hoër oksidasietoestande soos [[uraan]] wat U(VI)-verbindings soos {{Chem|U|F|6+}} hetvorm.
 
Alle aktiniede asook die lantanied prometium is radioaktiewe elemente.
Line 8 ⟶ 10:
{| style="width: 80%;"
|----- align="center"
| colspan="213" align="right" | <brgetal />f-elektrone
|f<sup>0</sup>
|f<sup>1</sup>
|f<sup>2</sup>
|f<sup>3</sup>
|f<sup>4</sup>
|f<sup>5</sup>
|f<sup>6</sup>
|f<sup>7</sup>
|f<sup>8</sup>
|f<sup>9</sup>
|f<sup>10</sup>
|f<sup>11</sup>
|f<sup>12</sup>
|f<sup>13</sup>
|f<sup>14</sup>
|----- align="center"
| colspan="3" align="right" | * '''[[Lantanied]]e'''