Hernán Cortés: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Vervang bladsyinhoud met 'Dont worry be ruski! BÆSJ CYKA {{DEFAULTSORT:Cortes, Hernan}} Kategorie:Conquistadores Kategorie:Visekonings van Nieu-Spanje Kategorie:Spaanse adel...'
k Wysigings deur 109.163.14.199 teruggerol na laaste weergawe deur Ah3kal
Lyn 1:
{{Inligtingskas Persoon
Dont worry be ruski! BÆSJ CYKA
| naam = Hernán Cortés
| bynaam =
| beeld = Retrato de Hernán Cortés.jpg
| beeldbeskrywing =
| onderskrif =
| geboortenaam = Hernán Cortés de Monroy y Pizarro
| geboortedatum = [[1485]]
| geboorteplek = [[Medellín, Spanje|Medellín]], [[Spanje]]
| dood_datum = [[2 Desember]] [[1547]]
| sterfteplek = Castilleja de la Cuesta, Spanje
| ouers =
| titel =
| nasionaliteit = [[Lêer:Royal Banner of the Crown of Castille (15th Century Style)-Variant.svg|22px]] [[Kastilië]]
| beroep = [[Conquistador]]
| ander =
| bekend = [[Spaanse verowering van die Asteekse Ryk]]
| salaris =
| termyn =
| voorganger =
| opvolger =
| eerbewyse =
| party =
| godsdiens =
| huweliksmaat =
| kinders = Don Martín Cortés, 2de Marquis van die Vallei van Oaxaca, Doña Maria Cortés, Doña Catalina Cortés, Doña Juana Cortės, Martín Cortés (seun van doña Marina)
| webblad =
| handtekening = Hernan Cortes Signature.svg
}}
 
'''Hernán Cortés de Monroy Pizarro Altamirano, marqués del Valle de Oaxaca''',<ref>Cortés se agternaam is gewoonlik as Cortez geskryf. Dit is egter foutief en 'n vorm van [[hiperkorreksie]]. Baie Spaanse name wat op -ez eindig, soos González of Sánchez, is van patroniemse oorsprong. Cortés is dat egter nie, maar aangesien gelykklinkende name wel met -ez geskryf word, word ook Cortés gewoonlik dusdanig geskrewe.</ref> sy voornaam word ook wel '''Hernando''' of '''Fernando''' geskryf (* [[Medellín, Spanje|Medellín]], [[Spanje]] [[1485]] — † [[Castilleja de la Cuesta]], [[2 Desember]] [[1547]]) was 'n [[Spanje|Spaanse]] [[conquistador]]. Cortés is veral bekend vanweë sy verowering van [[Meksiko]] tussen [[1519]] en [[1521]].
 
[[Lêer:Hernan1.jpg|thumb|links|Hernán Cortés]]
Cortés is in 1485 in Medellín, in die streek [[Extremadura]] in [[Kastilië]] gebore. Hy was die enigste seun van die verarmde edelliede Martín Cortés en Catalina Pizarro Altamirano. Via sy moeder was hy aan [[Francisco Pizarro]], die latere veroweraar van [[Peru]], verwant. Hy het in [[Salamanca]] gestudeer, maar het nie sy studie voltooi nie.
 
In 1506 het hy na die [[Nuwe Wêreld]] vertrek, waar hy in die verowering van [[Hispaniola]] deelgeneem het. In 1511 het hy aan die sy van [[Diego Velázquez de Cuéllar]] tydens die verowering van [[Kuba]] geveg. Nadat [[Juan de Grijalva]] en [[Francisco Hernández de Córdoba]] van 'n reis van [[Yucatán]] en die Meksikaanse golfkus teruggekeer het met verhale oor 'n ryk en magtige ryk, het hy toestemming van Velázquez gevra om hierdie land te verken en te verower. Velázquez het akkoord gegaan, maar het sy toestemming later teruggetrek. Cortés het besluit om tog sonder toestemming te vertrek.
 
[[Lêer:Cortés Ruta Cuba-Tenochtitlan.png|thumb|links|Die roete van Hernán Cortés van Kuba na Tenochtitlan]]
Met sy aankoms daar het hy [[La Malinche]], 'n [[Asteke|Asteekse]] meisie, ontmoet. Sy het sy vriendin, assistente en tolk geword en hom op sy veroweringstog deur die [[Asteekse Ryk]] vergesel. Hy het [[Veracruz Llave]] gestig sodat hy nie meer van Velázquez afhanklik hoef te gewees het nie. Daarna het hy na die binneland ingetrek. Hy het in [[Tlaxcala]] op weerstand gestruikel. Nadat hy die Tlaxcalteekse leër verslaan het, het die Tlaxcalteke, wat aartsvyande van die Asteke was, hulle by hom aangesluit. Hy het na [[Cholula]], een van die grootste stede in die Asteekse Ryk en 'n belangrike religieuse sentrum, deurgetrek. Toe hy daar van 'n komplot hoor om hom te vermoor, hy het 'n slagparty onder die bevolking laat aanrig.
 
Op 8 November het hy die hoofstad [[Tenochtitlan]] bereik. Hy is deur die [[hueyi tlahtoani]] [[Motecuhzoma II]] verwelkom. Hierdie oomblik word deur sommige as die "egte ontdekking van die Nuwe Wêreld" gesien, omdat toe twee hoogstaande beskawings, wat nog nooit met mekaar kontak gehad het nie, mekaar vir die eerste keer ontmoet het. Kort na aankoms het Cortés Moctezuma gevange laat neem. Die volgende maande het relatief rustig verloop, totdat Cortés weer na die kus moes terugkeer, omdat Velázquez 'n leër onder leiding van [[Pánfilo de Narváez]] op hom afgestuur het. Cortés het die leër sonder veel probleme verslaan, en die meeste soldate van Velázquez het na hom oorgeloop. Teruggekeer, het die stad Tenochtitlan in chaos verkeer, nadat [[Pedro de Alvarado]] 'n slagting tydens 'n belangrike religieuse fees aangerig het. Cortés het Moctezuma opgeroep om sy volk tot bedaring te bring, waarby hy (Moctezuma) omgekom het.
 
[[Lêer:Escudo de Hernán Cortés completo.svg|thumb|Wapen van Hernán Cortés]]
Die nag daarna het Cortés met sy leër die stad ontvlug. Hierby het vele van sy soldate en Tlaxcalteekse bondgenote omgekom; daarom staan hierdie nag as ''La Noche Triste'' (Die Treurige Nag) bekend. Daarna het Cortés sy hoofkwartier in [[Tekskoko]], die een-na-belangrikste stad van Meksiko en waarvan die leier [[Ixtlilxochitl II]] die kant van Cortés gekies het, ingerig. Hy het begin om Tenochtitlan, waar intussen die [[pokke]] uitgebreek het, te beleër. Na 'n beleëring van drie maande het die laaste Asteekse leier, [[Cuauhtémoc]], homself aan Cortés oorgegee.
 
Na die verowering van die Asteekse Ryk het Cortés nog 'n weinig suksesvolle ekspedisie na [[Honduras]] (1524-1526) gemaak. Hy het so lank weggebly dat hy geglo was om dood te wees. Tussen 1532 en 1536 het hy nog 'n ekspedisie na [[Neder-Kalifornië]] onderneem en het hy die titel Markies van die Vallei van [[Oaxaca]] gekry.
 
Cortés het op 62-jarige leeftyd naby [[Sevilla]] in [[Spanje]] gesterf.
 
== Sien ook ==
* [[Bernal Díaz]]
* [[Geskiedenis van Meksiko]]
* ''Fernand Cortez'', opera van [[Gaspare Spontini]], [[Jean-Paul Penin]]<ref>{{cite web |url=http://www.multimania.com/fcortez |title=? |author= |date= |work= |publisher= |accessdate=}}</ref>
 
== Verwysings ==
{{CommonsKategorie}}
{{Verwysings}}
 
{{DEFAULTSORT:Cortes, Hernan}}