Heksose: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Structure of D-hexoses.png|duimnael|Ringstruktuur van <small>D</small>-heksoses|300px]]
'n '''Heksose''' is 'n monosakkaried, 'n eenvoudige [[suikers|suiker]], met '''ses''' koolstofatome {{chem|C|6|H|12|O|6}}.
 
Heksoses speel 'n belangrike rol in die [[biochemie]], die [[natuur]] en die [[landbou]]. Byvoorbeeld [[wyn]]-mos bevat sowel [[glukose]] as [[fruktose]], altwee heksoses, en die verhouding tussen hierdie twee kan ongustigongunstig raak om [[gis|fermentasiefermentasies]]s te onderhou. Dit kan lei tot die verlies van wynproduksie en -kwaliteit.<ref>{{webaanhaling|url=''Kinetic modelling of wine fermentations : why does yeast prefer glucose to fructose'' {{Outeur|Mocke, Leanie (2013-03)}} Proefskrif (MSc)--Stellenbosch University, 2013.|titel=http://scholar.sun.ac.za/handle/10019.1/80316}}</ref>
 
Daar is twee tipes heksose:
# Aldoheksoses — hulle het 'n aldehied-funksionele-groep in posisie 1
# Ketoheksoses — hulle het 'n keton-funksionele-groep in posisie 2
 
== Aldoheksoses ==
Die aldoheksoses het vier chirale sentrums. Dit beteken dat daar 16 moontlike [[stereo-isomeer|stereo-isomere]] bestaan, waarvan 8 <small>D</small> en 8 <small>L</small>-vorme. Hiervan kom nogtans net 3 in die natuur voor: <small>D</small>-[[glukose]], <small>D</small>-galaktose, en <small>D</small>-mannose.
 
Die 8 <small>D</small>-aldoheksoses is:
Lyn 23:
| | | |
CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH
&nbsp;
<small>D</small>-Allose <small>D</small>-Altrose <small>D</small>-[[Glukose]] <small>D</small>-Mannose
&nbsp;
&nbsp;
CH=O CH=O CH=O CH=O
| | | |
Lyn 37:
HC-OH HC-OH HC-OH HC-OH
| | | |
CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH
&nbsp;
<small>D</small>-Gulose <small>D</small>-Iodose <small>D</small>-Galaktose <small>D</small>-Talose
 
== Ketoheksoses ==
[[ImageLêer:Fructose.svg|240px|thumbduimnael|''Struktuurformule van [[fruktose]]'']]
Die ketoheksoses het drie chirale sentrums. Daardeur bestaan daar 8 moontlike stereo-isomere, waarvan net die <small>D</small>-isomere in die natuur voorkom.
CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH
| | | |
C=O C=O C=O C=O
Lyn 54:
HC-OH HC-OH HC-OH HC-OH
| | | |
CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH CH<sub>2</sub>OH
&nbsp;
<small>D</small>-psikose <small>D</small>-[[fruktose]] <small>D</small>-sorbose <small>D</small>-tagatose
 
Lyn 61:
* [[Pentose]]
 
== Verwysing ==
{{Verwysing}}
{{Wikivertaling|taal=nl|titel=Hexose|oldid=43561669|datum=20170210}}