Astigmatisme: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lyn 15:
'''Astigmatisme''' is 'n [[oog]]aandoening wat tot 'n optiese afwyking in die [[mens]]like oog lei.<ref name="Pinkhof2012">Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). ''Pinkhof Geneeskundig woordenboek'' (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.</ref> 'n Refraktiewe fout ontstaan as die oog nie die [[lig]] eweredig op die [[netvlies]] (retina) fokus nie. Die woord is afkomstig van die Griekse "a-" (nie) en "stigma" (punt of stip).
 
By 'n normale oog het die kornea dieselfde kromming na elke rigting. Soms tree daar egter 'n afwyking van die optiese meganisme van die oog in, wat maak dat hierdie vorm nie perfek is nie. Hierdeur verskil die fokus in 'n bepaalde as-rigting van 'n ander. Die mees algemene vorm is korneale astigmatisme. In die geval is die buitenste kornea nie mooi rond nie, maar eerder ovaal (soos 'n rugbybal). Vanselfsprekend lewer 'n ovaal lens nie 'n suiwer beeld nie en sal die beeld in die een as-rigting mooi op die netvlies val, maar in die ander as-rigting net daaroor of net daaragter.
 
Astigmatisme veroorsaak verwronge of onduidelike visie op alle afstande. Ander moontlike simptome is oogspanning, hoofpyn, en probleme om in die nag te bestuur.<ref name=NIH2010>{{cite web|title=Facts About Astigmatism|url=https://nei.nih.gov/health/errors/astigmatism|website=NEI|accessdate=29 September 2016|date=Oktober 2010}}</ref> Mense wat dit op 'n jong ouderdom tref kan ambliopie ('n lui oog) kryontwikkel.<ref>{{cite journal|last1=Harvey|first1=EM|title=Development and treatment of astigmatism-related amblyopia.|journal=Optometry and vision science : official publication of the American Academy of Optometry|date=Junie 2009|volume=86|issue=6|pages=634–9|pmid=19430327|doi=10.1097/opx.0b013e3181a6165f|pmc=2706277}}</ref>
 
Daar is verskeie oplossings vir astigmatisme. Kontaklense of brille met 'n silinder-komponent is enkele voorbeelde hiervan. Brille bied die eenvoudigste oplossing, maar kontaklense kan 'n wyer gesigsveld verskaf. Dit is ook moontlik om die vorm van die kornea deur middel van refraksie-sjirurgie met behulp van 'n [[laser]] aan te pas.
 
Die oorsaak van astigmatisme is onduidelik.<ref name=Read2007>{{cite journal|last1=Read|first1=SA|last2=Collins|first2=MJ|last3=Carney|first3=LG|title=A review of astigmatism and its possible genesis.|journal=Clinical & experimental optometry|date=Januarie 2007|volume=90|issue=1|pages=5–19|pmid=17177660|doi=10.1111/j.1444-0938.2007.00112.x}}</ref> Daar word geglo dat dit deels met genetiese faktore verband hou.<ref name=Moz2014>{{cite journal|last1=Mozayan|first1=E|last2=Lee|first2=JK|title=Update on astigmatism management.|journal=Current opinion in ophthalmology|date=Julie 2014|volume=25|issue=4|pages=286–90|pmid=24837578|doi=10.1097/icu.0000000000000068}}</ref> Dit kan met 'n oogtoets gediagnoseer word.<ref name="NIH2010" />
 
Dit is moeilik om self te bepaal of mens astigmaties is al dan nie. Mens kan 'n kruis op 'n vel papier trek en vervolgens by verskillende afstande kyk of mensjy beide lyne tegelyk duidelik kan sien. Indien nie, is dit waarskynlik as gevolg van astigmatisme.
 
== Verwysings ==